رازداری بانک ها، قاعدهای ضروری در بانکداری است؛ زیرا روابط بانک ها و مشتریان بر اصل اعتماد، پایه گذاری می شود. امروزه در کشورهای پیشرفته پذیرفته اند که در صنعت بانکداری، محرمانه بودن و محرمانه ماندن اطلاعات مشتریان بانک ها (Confidentiality of customers' banking information)، اصلی مترقی است و اجرای ضابطه مند و سازم...
شاید بسیاری از مردم بر این باور باشند که بانک ها پس از پایان تشریفات قضایی و صدور سند انتقال، صاحب املاک و اموال وثیقه تسهیلات می شوند و با آسودگی خیال، اموال و املاک تملیکی را می فروشند و بستانکاری خود را وصول می کنند. اما این تصور چندان منطبق با واقعیت نیست و به قول معروف، «میان ماه من تا ماه گردون، تفاوت از زم...
در دهمین روز آبان ماه بود که رئیس کل بانک مرکزی در دیدار با اعضای مجمع کارآفرینان کشور از آغاز به کار سامانه بازار ارز توافقی در آینده نزدیک خبر داد و گفت که «فعالیت سامانه بازار ارز توافقی در آینده نزدیک آغاز می شود.» «محمدرضا فرزین» در این دیدار همچنین از برنامه بانک مرکزی برای «سوق دادن...
بدهکاری همیشه دردسر نیست و گاهی بعضی بدهی ها، خوشبختی می آورد؛ چراکه تورم، ثروت باد آورده را چند برابر می کند. پرداخت تسهیلات خرد و کلان، جزو عملیات همیشگی بانک هاست و نمی توان برای پرداخت این تسهیلات، نظام بانکی را به باد انتقاد گرفت. نکته مهم در این میان، جهت دهی به پرداخت اعتبارات بانکی و شیوه پرداخت تسهیلات است. در...
در حالی که نرخ ارز، سکه و تورم همچنان بی قرار است، ظاهرا تشکیل بانک های تخصصی (SPECIALIZED BANKS) در دستور کار بانک مرکزی قرار گرفته است. رئیس کل بانک مرکزی در این مورد گفته است: «برنامه بانک مرکزی، سوق دادن بانک ها به سمت تخصصی شدن و تفکیک بانک ها براساس حوزه فعالیت های تخصصی است و بانک ها باید براساس گروه هدف و...
تسهیلات تکلیفی به آن دسته از تسهیلات بانکی گفته می شود که مجلس و بعضا مراجع دولتی، پرداخت آن را به سیستم بانکی کشور، الزام می کنند. اینکه آیا تسهیلات تکلیفی، امری مفید است یا مخرب، پرسشی است که پاسخ آن به دیدگاههای اقتصادی و سیاسی مخاطب بستگی دارد. از دید عدهای، تسهیلات تکلیفی، عدالت اقتصادی در توزیع تسهیلات...
تصور می کنم در هر کشوری، احترام و پاسداشت پول ملی و تقویت عملی ارزش آن همانند احترام به پرچم آن کشور، ضروری است. سال هاست پول ملی کشور ما «ریال» است. تقویت ارزش «ریال» در برابر طلا و انواع ارزها نیز وظیفه و مسئولیت بانک مرکزی است. مسئولان بانک مرکزی در هر شرایطی وظیفه دارند که پایه پولی را تقویت...
تعارض منافع در نظام بانکداری به چه معناست؟ براساس مطالعات علمی، «تضاد منافع (Conflict of interests in banking) به وضعیتی گفته می شود که در آن یک شخص یا سازمان درگیر منافع چندگانه (مالی و غیرمالی) است و خدمت به یک منفعت می تواند علیه دیگری کار کند. معمولا این امر به موقعیت هایی برمی گردد که در آن منافع شخصی یک فرد...
اطلاعات مشتریان، جزو اسرار مگوی بانک ها تلقی می شود و به همین دلیل، جز با دستور مراجع قضایی و یا موافقت مشتری قابل افشا نیست. از جمله اصول بانکداری مدرن، این است که عملکرد بانک ها در اتاق شیشه ای صورت می پذیرد و چیزی از چشمان سهامداران و سپرده گذاران پوشیده نمی ماند. سهامداران و سپرده گذاران به عنوان ذی نفعان اصلی بانک...
تعجب نکنید. عنوان این مقاله، ساخته و پرداخته نویسنده نیست، بلکه عین متن یکی از مواد قانون جدید بانک مرکزی است. قانونی نوپا ولی با ایرادات ساختاری فراوان که انتظار می رود دقیقا رعایت و در ضمن اجرا، ایرادات آن اصلاح شود. اما معنا و مفهوم تعارض منافع (Conflict of interests in banking) در صنعت بانکداری چیست؟ برخی منابع خار...
اطلاعات بانکی مشتریان در بیشتر کشورها کم و بیش جزو اسرار مگوست و به عنوان امانت مردم نزد بانک ها تلقی می شود. بر همین اساس، این اطلاعات جز به حکم و دستور صریح مراجع صالح قضایی و یا با موافقت مشتری ذی ربط قابل افشا نیست. از طرف دیگر، در بانکداری کلاسیک پذیرفته شده که عملکرد بانک ها در مقابل چشمان سهامداران و سپرده گذارا...
وبسایت بانک مرکزی هفته پیش خبر داد «دکتر محمدرضا فرزین، رئیس کل بانک مرکزی در احکام جداگانه ای، آیت الله دکتر غلامرضا مصباحی مقدم، حجت الاسلام والمسلمین دکتر مجیدرضایی، آیت الله محمد سعید واعظی، آیت الله دکتر حسن آقا نظری و آیت الله علیرضا اسلامیان را به عنوان اعضای شورای فقهی منصوب کرد». ان شاءالله مب...
بخشنامه 23 اسفندماه 1400 بانک مرکزی می گوید: «از تاریخ تصویب این مصوبه، اخذ هرگونه سپرده به عنوان وثیقه نقدی به هر عنوان قبل و یا بعد از اعطای تسهیلات توسط بانک/موسسه اعتباری غیربانکی ممنوع است.» گرچه بانک مرکزی در بخشنامه مورد اشاره، دلایل شرعی، قانونی و انتظامی ممنوعیت سپرده مسدودی را مشخص نکرده است، اما...
تسهیلات تکلیفی به آن دسته از تسهیلاتی می گویند که قانونگذار با نگاه مسئولانه به اقشار آسیب پذیر و همچنین رعایت مصالح اجتماعی جامعه که ظاهرا آن را در فقه «مصالح مرسله» می نامند، پرداخت آن را به بانک مرکزی و شبکه بانکی کشور قانونا تکلیف می کند. البته تصویب تسهیلات تکلیفی و الزام شبکه بانکی به پرداخت آن در سال...
هرچند براساس اطلاعیه روابط عمومی بانک مرکزی، قرار بود که سی و چهارمین همایش بانکداری اسلامی با موضوع «طرح بانکداری جمهوری اسلامی ایران» در روزهای 6 و 7 شهریورماه برگزار شود، اما بنا به دلایل اعلام نشده، این همایش با دو هفته تاخیر به همت موسسه آموزش عالی بانکداری ایران و با حضور کارشناسان و مدیران بانکی کشور...
چند سال پیش، وزارت اقتصاد داعیه دار شفافیت مالی بانک ها و لزوم انتشار لیست بدهکاران کلان بانک ها شد و به جای بانک مرکزی و شورای پول و اعتبار به بانک ها دستور داد تا اسامی بدهکاران بانکی که بدهی شان از مبلغ مشخصی بالاتر باشد را برای آگاهی عموم مردم اعلام کنند. این موضوع به قانون بودجه نیز راه یافت و از همان سال، لیست اب...
به خاطر دارم دی ماه 1398، روزی که طرح مفصل و درعین حال پرحاشیه بانکداری در جلسه علنی مجلس مطرح شد، دکتر همتی، رئیس وقت بانک مرکزی از معدود مسئولانی بود که برخلاف جانشینان بعدی خود بدون محافظه کاری و خیلی شفاف، نظر مخالف خود را در مورد این طرح جنجالی بدین گونه اعلام داشت: «من منکر زحماتی که برای تهیه این طرح متحمل...
سخنی منسوب به امیرالمؤمنین (ع) است که فرموده اند: «رُبَّما کانَ الدَّواءُ داءً، و الدَّاءُ دَوَاءً»؛ چه بسا که دارو بر درد افزاید و بیماری، درمان باشد. قدیمی ها می گفتند «سرکنگبین، داروی ضدصفرا است»، اما ممکن است شانس یار نباشد و «از قضا سرکنگبین صفرا فزاید» و به جای درمان، درد را ار...
سخنی منسوب به امیرالمؤمنین (ع) است که فرموده اند: «رأی الشَّیخِ خَیرٌ مِن مَشهَدِ الغُلامِ». برخی این سخن را بدین گونه ترجمه کرده اند: «نظر پیر بهتر از حضور فعال جوان است». ضرب المثل شیرین فارسی آن نیز چنین است: «آنچه جوان در آینه بیند، پیر در خشت خام بیند». به نظر می رسد این روزها خ...
قانون بانک مرکزی پس از فراز و فرودهای فراوان سرانجام در یازدهم آبان سال گذشته به تصویب مجمع تشخیص مصلحت نظام رسید و یک ماه بعد از سوی رئیس جمهور فقید به دستگاه های اجرایی ابلاغ شد. از آنجا که در جریان طراحی و تدوین این قانون در چند سال گذشته بوده ام، تصور می کنم قانون جدید بانک مرکزی به دلایل متعددی از جمله ضعف ساختاری...