هنر پیشگیری از ضرر در بازار سرمایه

بازارهای سرمایه در طول سال های اخیر رشد حیرت انگیزی داشته اند. به طوری که افرادی بدون مهارت یا دانش کافی در زمینه بورس و سرمایه گذاری نیز وسوسه های روزمره برای حضور در این عرصه را تجربه می کنند. چه بسا شما هم چندباری پس اندازتان را وارد این دنیای هیجان انگیز کرده باشید. خب در این صورت احتمال اینکه پس از چند ماه با ضررهای فراوان به خانه اول برگردید، زیاد خواهد بود. البته این به معنای تخصصی بودن بی حد و حصر بازار سرمایه نیست، در عوض برخی از تله های این عرصه تا حد زیادی اجتناب ناپذیر به نظر می‎رسد. به طوری که به محض ورود به بازار آدم دچارشان می شود. 

راستش را بخواهید، هر کاری که آدم برای اولین بار انجام می ‏دهد، استرس و نگرانی خاص خودش را به همراه دارد. در این میان تصور سادگی کسب سود می ‏تواند استرس های مفید را از بین برده و آدم را درگیر فرآیند ضرر کند. درست مانند بازیگر آماتوری که آنقدر ذوق تبدیل شدن به یک سوپراستار را دارد که حتی یک ثانیه هم به سختی ‏های جلوی دوربین و عوامل تهیه فیلم قرار گرفتن، فکر نمی‏ کند. این امر می ‏تواند شرایط بسیار دشواری برای، حتی پس از قبولی در تست بازیگری یک پروژه بزرگ، به همراه بیاورد. درست به همین خاطر ما در روزنامه فرصت امروز آمادگی برای حضور در بازار سرمایه را امری اساسی می‏ دانیم. 

احتمالا شما هم برخی توصیه‏ های کلیشه ‏ای درباره وارد کردن سرمایه اندک و گوش دادن به حرف آدم های حرفه ای بازار به گوش ‏تان خورده است. بی ‏شک چنین توصیه‏ های خشک و خالی هیچ دردی از سرمایه‏ گذارهای صفر کیلومتر دوا نمی‏ کند؛ چراکه آنها به دنبال موفقیت‏ های بزرگ بوده و در این مسیر هیچ ترسی از برهم زدن نظم بازار ندارند. 

ما در این مقاله قصد داریم برخی تکنیک های کاربردی برای پرهیز از شکست و تحمل ضررهای هنگفت را به اتفاق شما مرور کنیم. این امر به شما فرصت خوبی برای فعالیت بهتر می ‏دهد. البته در این میان ما به کلی راهکارهای کلیشه ‏ای، قصد داریم ذهنیت شما درباره بازار سرمایه را تغییر دهیم. اینطوری بدون مشکلات فراوان و از همه مهمتر با دیدگاهی منطقی‎تر در بازار حضور پیدا خواهید کرد. خب اجازه دهید بدون هیچ مقدمه‎چینی کلیشه ‏ای برویم سراغ اصل مطلب. 

رهایی از ضررهای سرمایه گذاری

اولین نکته ای که درباره فعالیت در بازار سرمایه باید مدنظر داشته باشید، مسئله مربوط به حضور دیگران است. خب شما در یک بازار هیچ وقت تنها نیستید. شاید این امر در اولین نگاه دلگرم کننده به نظر برسد، اما در عین حال رقابت برانگیز هم هست. اجازه دهید از یک مثال ساده استفاده کنیم؛ یک مسابقه دو سرعت اگر فقط یک شرکت کننده داشته باشد، خیلی راحت خواهد بود. خب شما به عنوان دونده هر رکوردی از خودتان برجای بگذارید، برنده نهایی خواهید بود. سناریو از جایی پیچیده می شود که پای دونده های دیگر نیز به ماجرا باز شود. آن وقت باید دائم تمرین کرده و با بهترین فرم ممکن وارد مسابقات شوید. 

مطلب مرتبط: تکنیک های سرمایه گذاری مطمئن در بازار سرمایه

ما در این بخش سعی می کنیم با تمرین های مختلف به شما یاد دهیم چطور همیشه با بهترین فرم تان وارد بازار سرمایه شوید. خب اجازه دهید از همین لحظه برنامه تمرینی مان را شروع کنیم. 

ترکیب سرمایه گذاری کوتاه و بلندمدت: چالشی قدیمی

خیلی از کارآفرینان فکر می کنند بین سرمایه گذاری کوتاه یا بلندمدت باید دست به انتخاب یکی بزنند. انگار که ترکیب این دو مثل آب و روغن خواهد شد. خب خیلی از سرمایه‏ گذارهای حرفه ای همین حالا نیز از چنین شیوه ای برای بهبود کارشان استفاده می کنند. البته در این میان قرار نیست شما هم همین شیوه را دنبال کنید؛ چراکه نه سرمایه ای به اندازه آنها دم دست دارید، نه حتی شهرت و اعتباری مشابه. به همین خاطر ضروری است از میانبر متفاوتی به سود خودتان استفاده کنید. 

اولین نکته ای که باید خیلی خوب آن را درک کنید، امکان سرمایه گذاری ترکیبی است. خب بازارهای سرمایه فرصت های بی نهایت متنوعی دارند. به همین خاطر اگر همه پس اندازتان را در یک موسسه وارد کنید، ریسک های بیشتری را نیز به جان خریده اید. احتمالا شما هم این ضرب المثل که آدم عاقل همه تخم مرغ هایش را در یک سبد نمی گذارد، شنیده اید. خب در این صورت باید همین مسئله را سرلوحه کارتان قرار دهید؛ وگرنه هیچ فرصت درخشانی برای کسب سود پیدا نخواهید کرد. 

ترکیب سرمایه گذاری بلند و کوتاه مدت به شما قدرت انعطاف بیشتری می ‏دهد. اینطوری حتی اگر برخی از سرمایه گذاری های شما زیانده از آب درآمد، همچنان بخش بزرگی از سرمایه تان در کنارتان خواهد بود. 

فراموش نکنید، ورود به بازار سرمایه نیازمند بودجه های عظیم نیست. خب شما می ‏توانید کارتان را با خرید 10یا 100 سهم به جای چندین هزار سهم شروع کنید. اینطوری حاشیه ریسک تان نیز کنترل شده خواهد بود. 

یکی از اشتباهاتی که سرمایه‏ گذارهای تازه کار انجام می ‏دهند، اعتماد بیش از اندازه به روندهای موقت بازار است. مثلا تا ۲۰ درصد سود می ‏چینند، کل پس اندازشان را وارد بازار خواهند کرد. این کار نه تنها ریسک بالایی دارد، بلکه احتمال ورشکستگی کامل تان را نیز مطرح خواهد کرد. سعی کنید در ابتدای راه خیلی به نشانه های اولیه بازار اعتنا نکنید. در عوض بهتر است کمی هم که شده به نشانه های موقت بازار نگاه تردیدآمیز داشته باشید؛ چراکه این روندها در کوتاه مدت حسابی تغییر خواهد کرد. 

وقتی شما قصد سرمایه گذاری یک کسب و کار یا خرید سهم را دارید، معمولا شرکت مورد نظر توضیحی درباره حداقل زمان خواب سرمایه تان می ‏دهد. پس سعی نکنید قبل از این مدت سهام تان را دستکاری کنید؛ چراکه هیچ تضمینی برای موفقیت تان در این صورت نخواهد بود. 

بی ‏شک در ادامه مسیر وقتی کاملا حرفه ای شدید، امکان عجله بیشتر برای ‏تان فراهم خواهد شد. با این حال در ابتدا راه باید تا جای ممکن محافظه کار باشید. 

مطلب مرتبط: ۱۰ راه ساده برای سرمایه گذاری پس انداز

شناخت حداقلی از بازار: به وقت مطالعه 

آیا قبل از اینکه وارد یک بازار سرمایه شوید، درباره اش تحقیق می کنید؟ این سوالی است که خیلی از افراد به خیال اینکه بقیه تحقیقات شان را کرده اند، از کنارش عبور می کنند. خب شاید کسی قصد داشته باشد ۵ یا ۶ سال سرمایه اش را یکجا نگه دارد. شاید هم تحلیل آنها از وضعیت بازار کاملا اشتباه باشد. در این صورت شما نمی ‏توانید با طناب پوسیده آنها ته چاه بروید. 

پیشنهاد ما در این بخش شاید کمی سخت و وقتگیر باشد، اما دستاورد مهمی برای کارآفرینان محسوب می شود. تنها کاری که شما در این بخش باید به خوبی انجام دهید، تلاش برای مطالعه بازار است. البته این امر همین طور بی مقدمه صورت نمی گیرد. در عوض باید کمی هم که شده وضعیت خاص مالی خودتان با محاسبات را لحاظ کنید. 

بد نیست قبل از اینکه با عجله محض مطالعه بازار را سرهم بندی کنید، به چند نکته کلیدی توجه نشان دهید. اول از همه اینکه تا چه حد خودتان را برای شرایط ناپایدار بازار آماده کرده اید. این یعنی تا چه میزان قبول ضرر برای ‏تان قابل تحمل است. اگر تحمل یک سنت ضرر یا توانایی مدیریتی ضرر را ندارید، اصلا نباید سراغ بازارهایی مثل گوشی هوشمند یا به طور کلی تکنولوژی‏ های نوظهور بروید؛ چراکه چنین بازارهایی دائما درگیر التهابند. در عوض بازارهای سنتی مثل خرده فروشی با حاشیه سود کمتر، امنیت بهتری به شما خواهد داد. 

فراموش نکنید، تصمیم گیری های احساسی در این میان سقوط شما را حتمی خواهد کرد. به طوری که پس از مدتی کوتاه دیگر انگیزه کافی برای ادامه مسیر نخواهید داشت. این مسئله ای است که می ‏تواند تمام آینده تان را تحت تاثیر قرار دهد. 

برخی از سرمایه گذارها به دنبال سودهای کوتاه مدت هستند. شما به عنوان فردی تازه وارد شاید تکلیف تان را با این مسئله روشن کنید. بی ‏شک سرمایه گذاری با افق بلندمدت امنیت بیشتری برای ‏تان به همراه دارد. با این حال اگر دنبال بازگشت سرمایه در کوتاه ترین زمان ممکن هستید، باید آستین ها را بالا زده و خودتان نیز وارد بازار سرمایه شوید. این امر به شما کمک شایانی برای فعالیت بهتر در بازار خواهد کرد. دست کم اینطوری امکان مدیریت بهینه ریسک های بازار را پیدا می کنید. 

ما در این بخش بر روی شناخت حداقلی از بازار تاکید کردیم. این امر برای شروع ضروری است، اما اصلا نباید خودتان را به همین سطح محدود کنید. نکته کلیدی در این میان تلاش برای درک هرچه بهتر بازار در طول زمان است. خب بازار سرمایه مثل موجودات زنده پیچیدگی های خاص خودش را دارد. بنابراین اگر دائما شناخت تان را از آن توسعه ندهید، خیلی زود از جریان تغییرات دور خواهید ماند. این دقیقا همان زمانی است که شما دیگر هیچ توانی برای مدیریت شرایط تان به شیوه استاندارد نخواهید داشت. 

مطلب مرتبط: نکاتی برای سرمایه گذاری موفق

پرهیز از خرید و فروش های مداوم: بازار یا بازارچه؟

آیا شما هم سرمایه گذاری را دیده اید که دائما در حال خرید و فروش باشد؟ خب در این صورت یک نکته درباره همه آنها مشترک خواهد بود و آن شکست های مداوم است. خب شما با یک بازارچه کوچک طرف نیستید که در آن دائما اجناس دست به دست شود. در عوض کسب سود نیازمند کمی صبر و شکیبایی است. این یعنی باید همین حالا وسوسه های مربوط به خرید و فروش مداوم را ریشه کن کنید. 

وقتی شما دائما درگیر خرید و فروش باشید، بخشی از سرمایه تان کاملا مستهلک می شود. به طوری که پس از مدت زمانی کوتاه اصل سرمایه تان کاملا از دست خواهد رفت.  دلیل این امر وضعیت متفاوت بازار است. خب شما هر بار که سهمی خریداری می کنید، مقداری هزینه به عنوان مالیات پرداخت خواهید کرد. حالا اگر دائما درگیر خرید و فروش شوید، کم کم کل  سرمایه تان در قالب مالیات از دست رفته و سودی عایدتان نخواهد شد. این مسئله ای است که می ‏تواند شرایط تان را به کلی تغییر دهد. 

قبول دارم جلوگیری از هیجان مربوط به خرید و فروش مداوم کار سختی است، اما شما باید خودتان را با سرمایه‏ گذارهای بزرگ مقایسه کنید. آنها بعد از مطالعه بازار و خرید یک  سهام دیگر عجله ای برای فروشش ندارند.  در عوض صبر می کنند تا سرمایه گذاری شان در طول زمان سود بیشتری به بار بیاورد. 

اگر دوست دارید به مرور زمان بدل به سرمایه گذاری بزرگ شوید، بد نیست کمی از سرعت تان کم کنید. خب شما که وارد پیست فرمول یک نشده اید. حتی اگر سرمایه گذاری تان در کوتاه مدت همراه با ضرر شد، می ‏توانید کمی بیشتر صبر کنید. این امر به شما فرصت خوبی برای درک تغییرات بازار داده و جلوی تصمیمات هیجانی را خواهد گرفت. ماجرا جالب شد، نه؟

سرمایه گذاری براساس اطلاعات معتبر: کاهش حداکثری ریسک

شما برای سرمایه گذاری در یک بازار به چه نکاتی بیشتر از همه توجه می کنید.  خیلی وقت ها مردم فقط به خاطر اینکه دیگران یک کاری را انجام می ‏دهند، جان خواهند داد.  خب این امر در بازار سرمایه یک فاجعه تمام عیار خواهد بود. در عوض توصیه ما تلاش برای بررسی اطلاعات معتبر است. 

خوشبختانه امروزه موسسات بسیار زیادی اطلاعات مفید درباره وضعیت شرکت ها و تغییرات بازار پیش روی کاربران اینترنتی قرار می ‏دهند. بنابراین شما باید تا حد زیادی از چنین اطلاعاتی به سود خودتان استفاده کنید. وگرنه کارتان با مشکلات بسیار زیادی رو به رو خواهد شد. 

وقتی درباره اطلاعات معتبر حرف می زنیم، دقیقا منظورمان چیست؟ اشتباه نکنید، ما کسانی که در اینستاگرام خودشان را به جای کارشناس جا می زنند، مد نظر نداریم. در عوض باید سراغ منابع تا حد امکان شناخته شده و مطمئن بروید. 

یکی از راه های دم دستی در این میان استفاده از توصیه‏ های مشاوران مالی است. شاید این امر هزینه اندکی برای ‏تان به همراه داشته باشد، اما در عوض خیال‏ تان از بابت امنیت سرمایه گذاری راحت خواهد شد. 

مطلب مرتبط: 4 روش برای رشد و توسعه سرمایه گذاری

باور کنید یا نه، شما به تنهایی تمام مهارت های لازم برای بقا در بازار را ندارید. در عوض باید هر جا که می ‏توانید از کمک دیگران نهایت استفاده را ببرید. فقط در این صورت فرصتی برای سرمایه گذاری بهتر پیش روی تان قرار می گیرد. یادتان باشد، در دنیای سرمایه گذاری شما تنها نیستید. پس اصلا فکر نکنید فرصت کنار گذاشتن دیگران و تصمیم گیری های شخصی را دارید. 

کنترل احساسات: ماموریتی غیرممکن

اگرچه نقش عقل در زندگی بشر بی نهایت برجسته است و خیلی از فیلسوف ها در طول تاریخ بر روی این توانایی انسان مانور داده اند، اما اگر از نقطه نظر اقتصادی به زندگی خودمان نگاه کنیم، احساسات نقش تاثیرگذارتری در مقایسه با عقل دارد. مثلا وقتی شما قصد خرید یک گوشی هوشمند را دارید، حتی اگر یک گوشی ارزان ولی امکانات داشته باشد، بازهم نگاه تان به سمت آیفون خواهد بود؛ چراکه یک  حس درونی ته قلب‎تان آیفون را حتی به قیمت بالاتر ترجیح می ‏دهد. اصلا فرآیند بازاریابی و تبلیغات تحت همین شرایط معنادار می شود. وگرنه براساس تحلیل های منطقی صرف به غیر از برندهای بزرگ، شرایط رقابت برای هیچ کسب و کاری نباید فراهم گردد. این امر می ‏تواند اوضاع شما در بازار را به طور قابل ملاحظه ای تغییر دهد؛ چراکه دیگر قرار نیست براساس احساسات تان اقدام به سرمایه گذاری کنید. 

اشتباهی که خیلی از کارآفرینان و سرمایه گذارها مرتکب می شوند، توجیه احساسات شان با ظاهری منطقی است. خب این امر فقط گول زدن خود محسوب می شود؛ چراکه حساب و کتاب بازار کاملا فرق دارد. پس بهتر است به جای اینکه خودتان را حسابی گول بزنید، کمی هم که شده به فکر سرمایه گذاری درست و حسابی باشید.

بی ‏شک خداحافظی با احساسات در زمینه سرمایه گذاری اصلا امر ساده ای نیست. درست به همین خاطر باید پله پله این عادت قدیمی را ترک کنید، در غیر این صورت با عجله هیچ کاری پیش نخواهد رفت.  این نکته ای است که شما باید به مرور زمان به بهترین شکل ممکن خودتان را به آن عادت دهید، وگرنه کارتان همیشه با مشکلاتی همراه خواهد بود. 

مسئله دیگری که در این میان اهمیت ویژه ای دارد، مربوط به تجزیه و تحلیل منطقی وضعیت بازار به جای اعتماد صرف به احساسات است.  خب این امر به شما کمک خواهد کرد تا درک بهتری از وضعیت کسب و کارتان پیدا کنید. به علاوه، به مرور زمان عادت تصمیم گیری های احساسی را نیز از سرتان بیرون خواهد کرد. ماجرا جالب شد، نه؟

ضرر پایان دنیا نیست: آخرین گام

با توجه به توصیه‏ هایی که تا اینجای کار مرور کردیم، حالا شما باید درک بهتری نسبت به بازار سرمایه داشته باشید. البته این پایان ماجرا نیست؛ چراکه شکست همیشه بخشی از سرمایه گذاری خواهد بود. این یعنی ممکن است حتی با رعایت نکات ایمنی و سرمایه گذاری مطمئن نیز باز درگیر مشکلات فراوانی در این حوزه شوید.

راستش را بخواهید، ضرر هم بخشی از ماجراجویی در بازار است.  نکته مهم پذیرش ضرر به مثابه امری رایج و طبیعی است. البته شما باید تا حد امکان از ضرر پرهیز کنید، اما اگر این اتفاق ناگوار برای ‏تان رخ داد، نباید به طور ناگهانی کنترل تان را از دست بدهید. خیلی از سرمایه گذارها تا با شکست در بازار رو به رو می شوند، حسابی به هم ریخته و کنترل شان را از دست می ‏دهند.  این امر به طور خودکار توانایی آنها برای مدیریت اوضاع را نیز زیر سوال خواهد برد. به طوری که پس از مدت زمانی کوتاه سریالی از ضررهای پشت سرهم را شاهد خواهیم بود. این دقیقا همان مسئله ای است که باید به هر قیمتی جلوی آن را بگیرید؛ چراکه بدون مدیریت شکست و ضرر تا آخرین سنت پول تان از بین خواهد رفت.

بد نیست بعد از اینکه ضرر قابل ملاحظه ای در بازار کردید، کمی هم که شده به فکر استراحت باشید. این امر شاید خیلی سخت به نظر برسد، اما دست کم موقعیت شما در بازار را تقویت خواهد کرد. به طوری که در پی یک استراحت کوتاه، دوباره انگیزه‎ برای فعالیت در بازار را پیدا می کنید. این مسئله ای است که شاید کمتر سرمایه گذاری بدان فکر کند. 

مطلب مرتبط: چگونه سرمایه گذاری موفقی داشته باشیم؟

موفقیت در بازار سرمایه همیشه با عجله صورت نمی گیرد. گاهی اوقات شما نیاز دارید تا کمی هم که شده از بازار فاصله بگیرید تا امکان تصمیم گیری منطقی را داشته باشید.  وگرنه اصلا بعید نیست برای جبران شکست دست به اقدامات عجیب بزنید. آن وقت دیگر هیچ شانسی در بازار برای بهبود شرایط تان نخواهید داشت. چه بسا همین امر ضررهای سریالی برای ‏تان به ارمغان بیاورد. 

توصیه ما در این بخش بی نهایت ساده است. شما باید مثل ورزشکاری که تا آخرین نفس برای قهرمانی جنگیده، در صورت مواجهه با شکست آن را بپذیرید. این نکته ای است که می ‏تواند به شما برای کنار آمدن بهتر با شرایط کمک کند. خب یک سری چیزها در دست شما نیست. 

بنابراین نباید خودتان را به خاطر آن سرزنش کنید. در عوض بهتر است انگیزه تان را برای فعالیت بهتر در بازار و بازیابی سرمایه از دست رفته تان در بلندمدت حفظ کنید. اینطوری سرنوشت بهتری در انتظارتان خواهد بود. 

سخن پایانی

ورود به دنیای سرمایه اصلا ساده نیست. با این حال بقا در این بازار کار سخت تری محسوب می شود.  کافی است نگاهی به دور و بر خودتان داشته باشید تا با موجی از سرمایه‏ گذارهایی رو به رو شوید که پس از یک شکست ساده کارشان به ناکجا کشیده است. 

ما در این مقاله سعی کردیم تا حد امکان برخی از توصیه‏ های کلیدی برای تغییر نگرش تان به بازار سرمایه را مورد توجه قرار دهیم. حالا شما می ‏توانید با چشم اندازی متفاوت نسبت به گذشته وارد بازار سرمایه شوید. خب منتظر چه هستید؟ همین حالا کارتان را شروع کرده و اوضاع را به سود خودتان تغییر دهید. فراموش نکنید، موفقیت در سرمایه گذاری یک شبه روی نمی ‏دهد. در عوض باید به مرور زمان این موفقیت را برای خودتان رقم بزنید. مثل همیشه اگر نیاز به کمک در رابطه با موضوع مورد بحث داشتید، کارشناس های ما در روزنامه فرصت امروز همیشه آماده کمک به شما هستند. پس تعارف را کنار گذاشته و با ما در ارتباط باشید. 

منابع:

https://www.angelone.in

https://www.investopedia.com

https://www.linkedin.com