گزارش سازمان شفافیت بین‌الملل از فساد مالی در جهان

فساد مالی به‌عنوان پدیده جهانی که بسیاری از کشورهای جهان را در برگرفته تاثیرات اجتماعی مهمی بر کشورها داشته است. در گزارش سال جاری سازمان غیردولتی شفافیت بین‌الملل، فساد در کشورهای مختلف جهان و به‌ویژه کشورهای نوظهور اقتصادی مورد اشاره قرار گرفته است. این سازمان سالانه با استفاده از شاخص‌هایی نظیر فساد، اختلاس، رشوه‌گیری، خریدوفروش پست‌های دولتی، رشوه‌پذیری دستگاه قضایی، فساد مالی در میان سیاستمداران و مقامات دولتی و عدم مقابله کافی یا ناکارایی در مبارزه علیه مواد مخدر گزارش‌هایی را درباره کشورهای فاسد، منتشر می‌کند. شفافیت بین‌الملل در گزارش سالانه خود 178 کشور را از نظر فساد از صفر تا صد رده‌بندی کرده است. به اعتقاد این سازمان، ارزیابی و اندازه‌گیری دقیق میزان فساد در کشورها اساسا غیرممکن است، چرا که این پدیده اصولا پنهان می‌شود. 

طبق این گزارش، فساد در چین، ترکیه و دیگر کشورهایی که رشد اقتصادی بالایی دارند به طرز فاحشی در حال افزایش است و برای مهار این روند لازم است بازارهای مالی بین‌المللی اقدامات و تلاش‌های موثری را برای ریشه‌کنی جرائم مالی و اقتصادی به‌ویژه پولشویی انجام دهند. در میان کشورهای جهان از نظر فساد، سودان، کره شمالی و سومالی در صدر قرار دارند و دانمارک، نیوزیلند و فنلاند در رده‌های پایین این جدول قرار گرفته‌اند. «چین» در میان 178 کشور این جدول از نظر فساد در رده صدم قرار دارد و با چهار امتیاز کاهش 36 امتیاز کسب کرده و نسبت به سال 2013 میلادی 20 پله سقوط کرده است. شفافیت بین‌الملل در رابطه با «ترکیه» اعلام داشته است درک کلی از فساد در این کشور به دلایل مختلف به‌ویژه یک رشته بازجویی‌ها و محاکمات به علت فساد افراد نزدیک به دولت به طور قابل توجهی افزایش یافته است اما فرهنگ قانون‌گریزی همچنان در این کشور رایج است. روزنامه‌نگاران و رسانه‌هایی که نگاه انتقادآمیزی نسبت به سیاست‌های دولت آنکارا دارند، آزار و اذیت یا بازداشت می‌شوند. ایران در گزارش امسال این سازمان نمره 27 را به‌دست آورده است. ایران در سال قبل نمره 25 را به‌دست آورده بود که بدین ترتیب میزان فساد در ایران نسبت به سال گذشته کمتر شده است. ایران در رده‌بندی جهانی درک فساد در سال 2013 رتبه 144 را به‌دست آورده بود که بر این اساس در گزارش امسال هشت پله صعود کرده است. 

 «خوزه اوگاز» رییس شفافیت بین‌الملل معتقد است کشورهایی که رشد اقتصادی سریعی دارند و دولت‌های شان از شفافیت پرهیز می‌کنند، یک فرهنگ قانون‌گریزی و مصونیت از مجازات ایجاد کرده‌اند که فساد به راحتی در آن ریشه می‌دواند. به گفته وی، فساد رشد اقتصادی را تضعیف و تلاش‌ها را برای مقابله با ارتشا نقش بر آب می‌کند، همین‌طور تمایل مسئولان برای سوء‌استفاده از قدرت و اختلاس اموال عمومی برای انگیزه‌های شخصی، افزایش می‌یابد. از دیدگاه شفافیت بین‌الملل، فساد پدیده‌ای است که کم و بیش شامل حال همه اقتصادهای جهان می‌شود. فساد در اقتصادهای بزرگ جهان نه تنها مانع تحقق حقوق اولیه انسان‌ها می‌شود، بلکه مشکلات حکومت‌داری و بی‌ثباتی را نیز به همراه می‌آورد.