سایه افزایش قیمت ارز بر کالاهای مصرفی

دلار، ثبات یک‌سال و نیمه‌اش را شکست و دیروز سرانجام پا را فراتر از 3500 تومان گذاشت. اما این بار مقصد این ارزپایه تا چه قیمتی خواهد بود.

بازار فردوسی در حالی دیروز را با هیجان قیمت دلار سپری کرد که در خیابان حافظ، اهالی بازار سرمایه با نومیدی شاهد فروریختن شاخص کل بر سر اقتصاد کشور بودند. هیچکس نمی‌داند که بازار سرمایه تا کجا فرومی‌ریزد، آیا 70هزار واحد آخرین مقصد سقوط است یا آغازی برای رسیدن به کانال 60 هزار واحد است.

شاید همین اوضاع بازار سرمایه موجب شده تا پول‌هایی که بار دیگر از بورس گریخته‌اند، به بازار فردوسی سرازیر شوند و این بار در این بازار آشیانه کنند.

بهانه افزایش قیمت این‌بار دلار تمدید مذاکرات هسته‌ای بود، ولی تاثیر این موضوع بر بازار مبهم است و کارشناسان در گفت‌وگو با «فرصت امروز» معتقدند تلقی کاهش قیمت نفت برای بازار ارز بسیارملموس‌تر از موضوع تمدید مذاکرات است زیرا در عمل با تمدید اتفاق خاصی برای اقتصاد کشور رخ نداده است.

قیمت دلار که پس از تمدید مذاکرات روند رو به رشدش را آغاز کرد، روز چهارشنبه هفته گذشته رشدی 12تومانی را داشت و به قیمت سه هزار و 272تومان رسید، اما در روز پنجشنبه نرخی معادل سه هزار و 325 تومان را تجربه کرد.

البته صرافان در معاملات روز شنبه روند صعودی قیمت‌ها در بازار ارز را ادامه دادند و همزمان با آغاز معاملات هر دلار امریکا را با نرخ سه هزار و 360 تومان به خریداران عرضه کردند.

اما روند افزایش نرخ دلار تا پایان معاملات روزشنبه ادامه یافت، به نحوی که در پایان معاملات بهای هر دلار امریکا تا سه هزار و 422 تومان ارتقا یافت و به خریداران عرضه شد.

البته قیمت سایر ارزها نیز از این رشد بی‌نصیب نماند و قیمت یورو که روز چهارشنبه با 15 تومان رشد چهار هزار و 100 تومان به خریداران عرضه شده بود، دیروز در پایان معاملات به چهار هزار و 272 تومان افزایش یافت.

نرخ هر پوند هم از پنج‌هزار و 200 تومان روز چهارشنبه گذشته به پنج هزار و 370 تومان در روز قبل رسید.

اما آیا بانک مرکزی تماشاچی خاموش این رخداد در بازار ارز خواهد بود؟ آیا دلار بار دیگر با بازی دلالان قله چهار هزار تومان را لمس خواهد کرد؟

بانک مرکزی وارد عمل شود

ایرج ندیمی، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس هم در گفت‌وگو با «فرصت امروز» در این باره گفت: بانک مرکزی باید در این باره وارد عمل شود. وقتی در چشم‌انداز بودجه نفت، یک رقمی دیده می‌شود و در بازار یک قیمت دیگر رقم می‌خورد، طبیعی است که بازار پیشاپیش کاهش پول در کشور را درک می‌کند و این وضعیت رقم می‌خورد.

این نماینده مجلس گفت: زمانی که قیمت دلار بالا می‌رود، این افزایش قیمت تاثیر خود را روی کالاهای وارداتی می‌گذارد و در نهایت، به مصرف‌کننده فشار می‌آید به همین دلیل، بانک مرکزی برای کنترل تبعات قیمت دلار بر کالاهای مصرفی مردم باید نرخ دلار را کنترل کند.

تاثیر قیمت نفت بر دلار

دکتر محمدباقر صدر، کارشناس اقتصادی در گفت‌وگو با «فرصت امروز» در مورد افزایش چشمگیر قیمت دلار گفت: نرخ دلار تابع عوامل مختلفی است و این در تمام دنیا صدق می‌کند، اما سقوط دوباره شاخص کل بورس و کاهش قیمت نفت از جمله علل مهم افزایش قیمت دلاراست. وی افزود: کاهش قیمت نفت در این باره بسیار موثر است، چون کشور ایران در یک منطقه نفت‌خیز قرار دارد. بعد از عربستان ایران دومین تولید‌کننده نفت جهان است قیمت هر بشکه هفت سال پیش، بیش از 157 دلار رسیده بود اما شرایط فعلی بازار نفت مناسب نیست و چشم‌انداز آن هم اصلا امیدبخش نیست. اکنون داعش به مسئله مهم خاورمیانه تبدیل شده که در کاهش قیمت نفت بی‌تاثیر نیست، چون 65 درصد نفت جهان از خاورمیانه صادر می‌شود و از آنجا که بودجه‌های سنواتی ما به‌شدت به نفت وابسته است، طبیعی است که بازار ارز به این وضعیت واکنش نشان می‌دهد.

کمکی که دولت می‌تواند به بانک مرکزی کند

از سوی دیگر، محمد کهن دژ کارشناس اقتصادی در گفت‌وگو با «فرصت‌امروز» در این باره گفت: باید منتظر بود و دید که بانک مرکزی چه برنامه‌ای در آستین دارد. این‌طور نیست که بانک مرکزی در این افزایش قیمت دلار غافلگیر شده باشد و حتما با کاهش قیمت نفت که ضعیف شدن پول کشور را در پی دارد، بانک مرکزی می‌دانست که چه رخ خواهد داد و در این باره خود را آماده کرده است.

وی درباره راهکار بانک مرکزی گفت: مهم‌ترین کاری که بانک مرکزی در این باره می‌تواند انجام دهد، تزریق ارز به مقدار نیاز در بازار است. عرضه زیاد عطش بازار را می‌خواباند، اما این روش در کوتاه‌مدت است و با توجه به افق حداقل یک یا دوساله کاهش نفت، بانک مرکزی باید به راه‌های بادوام‌تری بیندیشد.

این کارشناس تاکید کرد: یکی از مهم‌ترین راه‌هایی که دولت می‌تواند به بانک مرکزی کمک کند، موضوع حمایت از بازار سرمایه است. اگر بازار سرمایه به سقوط خود ادامه دهد، بخش مهمی از سرمایه‌هایی که از بازار سرمایه خارج می‌شوند راهی بازار ارز می‌شوند و این در واقع مثل هیمه گذاشتن بر آتش بازار ارز است. بنابراین، استراتژی دولت در این‌باره بسیار تعیین‌کننده است و ورود به موقع دولت و بانک مرکزی در موضوع می‌تواند در کنترل قیمت ارز تاثیر‌گذار باشد. نباید فراموش کرد که افزایش قیمت ارز می‌تواند بر گرانی بیشتر اقلام مصرفی مردم تاثیر بگذارد و با توجه به این امر دولت انگیزه کافی برای پرداختن به مهار قیمت ارز خواهد داشت.