داخلی‌ها وارد زمین بازی نشدند

برخی از شرکت‌های خارجی برای سرمایه‌گذاری در حوزه‌های عملیاتی پایانه‌های نفتی کشور اعلام آمادگی کردند تا پس از لغو تحریم‌های نفتی، بدون وقفه در این حوزه سرمایه‌گذاری کنند، اما در مقابل هیچ شرکت داخلی برای ورود در این حوزه اعلام آمادگی نکرده است. با این وجود نماینده وزارت نفت اولویت را برای بخش‌خصوصی می‌داند. با قرائت بیانیه لوزان، به هر حوزه‌ اقتصادی که سرک می‌کشیم، رد پای شرکت‌های خارجی به‌خصوص اروپایی‌ها را مشاهده می‌کنیم، حوزه عملیاتی پایانه‌های نفتی نیز از این امر مستثنی نبوده و علاقه‌مندی‌ها اعلام شده است و حال باید وزارت نفت بهترین گزینه را برای اجرای طرح‌های توسعه‌ای در این حوزه انتخاب کند.

شرکت خصوصی موفق در مخزن‌سازی

در این میان تعدادی از شرکت‌های داخلی نیز موفق به ساخت مخازن بزرگ برای ذخیره‌سازی نفت‌خام شدند، به‌طوری که شرکت پترو امید آسیا یکی از شرکت‌های سهامی خاص طی قراردادی با وزارت نفت ساخت 14 مخزن جدید ذخیره‌سازی نفت را در شهرستان گناوه استان بوشهر از سال 89 آغاز کرده است تا با این اقدام ذخیره 10 میلیون بشکه نفت‌خام به ظرفیت کشور افزوده شود. در حقیقت قرار است با این اقدام ظرفیت ذخیره‌سازی نفت‌خام به 34 میلیون بشکه افزایش یابد و با اتمام ساخت مخازن جدید نیز ظرفیت ذخیره‌سازی نفت کشور در منطقه خلیج فارس از حدود 10 تا 12 روز به 30 تا 40 روز افزایش یابد. 

بدون شک ایران در برنامه توسعه‌ای خود در افزایش تولید نفت‌خام به مخازن بیشتری نیاز دارد. از این رو در آینده نزدیک تعداد مخازن نفتی باید افزایش قابل توجهی یابد. در همین راستا در طرح‌های وزارت نفت قرار است مخازن جدید نفتی در منطقه جاسک ایجاد شود. شرکت‌های خارجی با آگاهی از این موضوع گام‌های اولیه را برداشته‌اند اما دراین میان شرکت‌های داخلی هنوز پیشگام نشدند.

اولویت وزارت نفت سازندگان داخلی

پیروز موسوی، مدیرعامل شركت پایانه‌های نفتی ایران درباره شرایط کنونی به «فرصت امروز» می‌گوید: «از سوی شرکت‌های خارجی پیشنهادهایی داشتیم اما از سوی شرکت‌های داخلی با وجود داشتن توانمندی و سرمایه کافی هنوز پیشنهادی به ما اعلام نشده است، گرچه برای ما اولویت اول سازندگان داخلی است.» وی با بیان اینکه تعداد معدودی از شرکت‌های داخلی توان سرمایه‌گذاری همزمان با اجرا را دارند، ‌می‌افزاید: «اگر تولیدکنندگان داخلی تمایل داشتند، می‌توانند با شرکت در مناقصه‌ها برنده شوند. شرکت خصوصی پترو امید آسیا از جمله شرکت‌های موفق در این بخش است که به‌زودی 14 مخزن را در گناوه به ما تحویل خواهد داد. این پروژه در مراحل نهایی است و در حال حاضر ارتباط شبکه داخلی از لوله‌ها در حال انجام است و نماینده ما این هفته برای بازدید مخازن خواهد رفت.» 

براساس گفته این مقام مسئول در وزارت نفت، تعداد مخازن نفتی برای ذخیره‌سازی نفت‌خام در خارک، جاسک و پایانه شمال مطالعه شده است تا همزمان با نوسازی مخازن، توسعه آنها نیز در دست اقدام باشد. بدون شک با علاقه‌مندی شرکت‌های معتبر اروپایی و نیاز ما برای سرمایه‌گذاری در صنعت نفت، فصل جدیدی باز خواهد شد.

طرح ویژه مخزن‌سازی در جاسک

براساس اطلاعات موجود، منطقه جاسک ظرفیت ذخیره‌سازی 20 میلیون نفت‌خام را دارد و به‌زودی طرح صنعتی ویژه‌ای برای این منطقه از سوی شركت پایانه‌های نفتی ایران اعلام خواهد شد تا جاسک را به تمدن صنعتی جدیدی مبدل سازد. این فرصت خوبی است تا سرمایه‌گذاران داخلی در این زمینه سرمایه‌گذاری کنند. اما از آنجا که سرمایه‌گذاری در این زمینه بسیار زیاد است و بازگشت سرمایه آن و میزان سوددهی آن مشخص نیست، بخش‌خصوصی ترجیح خواهد داد در حوزه‌های زودبازده‌تری سرمایه‌گذاری کند.

رضا پدیدار، رییس انجمن سازندگان تجهیزات صنعت نفت ایران (استصنا) در این باره به «فرصت امروز» می‌گوید: «ساخت مخازن بزرگ برای ذخیره‌سازی نفتی به تکنولوژی و سرمایه بالایی نیاز دارد که این دانش در اختیار آمریکایی‌ها و اروپایی‌ها است. البته در داخل کشور شرکت‌های متعددی در ساخت مخازن فعال هستند که می‌توان گفت توانمندی آنها برای مخازن متوسط و کوچک بالاست، اما در ساخت مخازن بزرگ با توجه به حساسیت‌های بالای آن این امکان کمتر وجود دارد.» وی می‌افزاید: بخش ‌خصوصی تمایل دارد در پروژه‌های نفتی سرمایه‌گذاری کند، اما باید شرایط برای آن از هر منظر قابل قبول باشد. در صورت لغو تحریم‌ها فعالیت این بخش در حوزه نفت نیز بهبود خواهد یافت.»

با توجه به موفقیت شرکت پترو امید آسیا در ساخت مخازن نفتی به‌عنوان نخستین فعال بخش‌خصوصی در این حوزه، خبرنگار «فرصت امروز» تلاش‌های بسیاری را برای مصاحبه با مدیرعامل انجام داد تا بدانیم آیا این شرکت تمایل دارد که در پروژه‌های آتی ساخت مخازن در جاسک، خارک سرمایه‌گذاری کند یا خیر؟ و چرا تاکنون برای ادامه همکاری‌ها ابراز علاقه‌مندی نکرده است که متاسفانه این تلاش‌ها بی‌نتیجه ماند. البته در کنار این شرکت، ‌تعدادی شرکت در ساخت مخازن درکشور فعال هستند که موفق شدند مخازن متعددی را در پالایشگاه‌های کشور ایجاد کنند.