معاملات نخستین روز هفته سوم شهریور بورس اوراق بهادار تهران در حالی به پایان رسیدکه شاخص کل بورس با رشد 220 واحدی در ارتفاع 64 هزار و 497 واحد قرار گرفت. موج جدید خبرهای مثبت سیاسی در کنار انتظار برای اعلام برخی گزارشهای تعدیل نرخ فروش گروه خودروسازی باعث شد تا گرایش به سمت خرید سهام بهویژه در نماد معاملاتی خودروییها و بانکها افزایش یابد. از نگاه سیاسی بازار سهام تحت تأثیر اخبار مثبت منتشره از کنگره آمریکا فعالیت خود را با روند مثبتی آغاز کرد. رئیسجمهور آمریکا، برای وتو کردن رأی منفی احتمالی کنگره، به حمایت یکسوم سناتورها یعنی 34 سناتور نیاز داشت اما تاکنون این تعداد به 37 نفر رسیده است و این موضوع بر جو روانی بازار سهام تأثیر مثبت گذاشت.
در کنار این رخدادها افت شدید قیمت جهانی نفتخام و در عین حال سیگنالهای منفی اقتصاد چین برای قدرتهای اقتصادی دنیا و اقتصادهای نوظهور، موجب تحلیلهای مختلف در بازار شده است. تحلیلهایی که مبتنی بر تداوم نوسان قیمتها و گرایش به معاملات کم حجم و محدود در روزهای آینده است.
احتمال افزایش نرخ خودرو و کاهش سود بانکی
از نگاه اقتصادی نیز طرح موضوع افزایش احتمالی نرخ خودرو با هدف تحریک تقاضا و جبران کاهش سودآوری شرکتها به افزایش تقاضا در گروه خودروسازان انجامید. در گروه بانکی نیز برخی شایعات مبنی بر احتمال کاهش نرخ سود بانکی در کنار برخی تحلیلها مبنی بر لزوم کاهش نرخ سپرده قانونی بانکها نزد بانک مرکزی در مقابل خبرهای مثبت از کنگره آمریکا نتوانست اقبال را برای خرید سهام بانکها کاهش دهد. پیرامون گروه پتروشیمی هم معاون اول رئیسجمهور آییننامه خوراک گاز پتروشیمیها را در هشت ماده به سه وزارتخانه نفت، صنعت، معدن و تجارت و اقتصاد ابلاغ کرد تا بعد از گذشت مدتها کمی از ابهامات صنعت پتروشیمی برطرف شود.
اما نکته قابل توجه این است که در این آییننامه، خبری از تعیین قیمت نیست و این در حالی است که در بین نمادهای فعال در این گروه، شاهد روند مثبت اما معاملات با حجم اندک هستیم. در مورد گروههای پتروشیمی و فرآوردههای نفتی این نکته حائز اهمیت است که 14 ماه از آغاز سقوط جهانی قیمت نفت میگذرد و شرکتهای تولیدکننده مشتقات نفتی به واسطه کاهش قیمت نفت حاشیه سودشان کمتر شدهاست. در سال 1393، قیمت جهانی نفت بیش از 50 درصد سقوط کرد و ثابت بودن نرخ ارز باعث شد تا سود فروش شرکتهای پالایشگاهی و پتروشیمی کاهش پیدا کند.
بهطورکلی مهمترین عوامل تأثیرگذار بر میزان سود شرکتهای پالایشگاهی و پتروشیمی در عمل و آنچه سود این شرکتها را دچار نوسان میکند، نرخ جهانی نفت، مشتقات آن و نرخ داخلی ارز است. عوامل فوق به همراه چشمانداز منفی قیمت آتی نفت و مشتقات آن، عامل شکلگیری تردید در بین سهامداران این گروهها نسبت به تحقق سود پیشبینی شده شرکتها شده است.
امیدواری به گزارشهای 12 ماهه شرکتها
شرایط ناشی از فضای سیاسی و اقتصادی گرچه همراه با خوشبینیهایی نسبت به آینده بازار سهام رقم خورده است اما با حضور گسترده نوسانگیران کوتاهمدت همراه شده است که این مهم رشد مداوم بازار سهام را با چالش مواجه میکند. گرچه بسیاری امیدوارند با برداشته شدن تحریمهای بینالمللی، از نیمه دوم سال شاهد گشایشهایی در فضای اقتصادی کشور و بورس اوراق بهادار تهران باشیم. در عین حال باید در نظر داشت که شرکتهای بورسی در فصل تابستان نسبت به بهار در میزان تولید و فروش خود تغییراتی نداشتند و به همین دلیل بعید است گـزارشهـای عملکردی شرکتها در شش ماهه، تفاوت چندانی با گزارشهای سه ماهه داشته باشد، اما میتوان به گزارشهای 12 ماهه شرکتها پس از گشایشهای سیاسی امیدوار بود.
رشد چشمگیر ارزش معاملات فرابورس
در جریان معاملات روز شنبه، شاخص فرابورس ایران با رشد 5 واحدی به پله 738 واحدی رسید. در معاملات روز گذشته تعداد 114 هزار و 954 سهم اوراق بهادار به ارزش یک هزار میلیارد و 475 میلیون ریال در 13 هزار و 100 نوبت معاملاتی دادوستد شد و شاخص فرابورس با رشد 5 واحدی به کانال 738 واحدی رسید. علاوه بر این نماد پتروشیمی مارون با روند منفی و نمادهای ذوبآهن اصفهان، سرمایهگذاری گروه پتروشیمی ایرانیان، پالایش نفت تهران، فولاد هرمزگان جنوب، بانک گردشگری و شرکت پتروشیمی خراسان با روند مثبت به معاملات پایان دادند. بانک دی با ثبت معامله 8 میلیون و 330 هزار سهم به ارزش 14 میلیارد و 830 میلیون ریال بیشترین حجم و ارزش معاملات را از آن خود کرد.