به نقل از کارشناسان، مولفه های بسیاری در تعیین نرخ رشد اقتصادی در سال 2017 سهیم خواهند بود؛ مولفه هایی که بیشتر به نقش پررنگ کشورهای نوظهور اقتصادی تا رویه تولید و قیمت تمام شده تولید در تعیین این نرخ اشاره دارند.
کارشناسان بر این باورند که با هر بار ورود و خروج سرمایه از کشورهای نوظهور اقتصادی افت و خیز قابل توجهی را در بخش رشد اقتصادی کشورهای مختلف جهان از جمله کشورهای توسعه یافته نظیر آمریکا شاهد خواهیم بود؛ افت و خیزهایی که بیشتر با در نظر گرفتن هزینه تمام شده تولید، متاثر از هزینه هایی جانبی نظیر هزینه تمام شده کارگر و هزینه تمام شده تولید و مواد اولیه آن خواهند بود.
در ادامه کارشناسان دیگری نیز هستند که آنان بیشتر بر این باورند که پیش از پرداختن به موضوع چگونگی افزایش نرخ رشد اقتصادی در کشورهای مختلف جهان باید در این برهه از زمان به مسائل زیست محیطی در جهان بیش از همه توجه داشت تا در سایه تدام و بهبود شرایط زیست محیطی در کشورهای مختلف جهان از نرخ طبیعی رشد نیز بهره مند شویم.
***
حامد فرنام:
هزینه های سرمایه گذاری نرخ رشد را تعیین خواهد کرد
حامد فرنام، مشاور کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی ایران است. او در خصوص نرخ رشد اقتصادی در کشورهای جهان بر این باور است که با انتقال و جابه جایی سرمایه ها از کشورهای در حال توسعه به کشورهای توسعه یافته این نرخ به دلیل گران شدن قیمت تولید در کشورهای توسعه یافته ای نظیر آمریکا منجر به کاهش نرخ رشد اقتصادی در این کشورها خواهد شد.
شما چه پیش بینی از آینده نرخ رشد اقتصادی در کشورهای مختلف جهان دارید؟ آیا از نظر شما ریاست جمهوری جدید ترامپ با توجه به برنامه های اقتصادی و تجاری که او دارد در افزایش این نرخ نسبت به سال گذشته تاثیر گذار خواهد بود یا خیر؟
موضوع رشد نرخ اقتصادی در کشورهای جهان به مرحله ای رسیده که هزینه های حاکم روی منابع سرمایه گذاری شده بیشتر از سوددهی یا درآمد است، از این رو بازدهی سرمایه مثبتی را برای آنان به همراه ندارد یا حداقل چیزی که آنان را برای ادامه سرمایه گذاری ترغیب کند دربر ندارد. از این رو آنها مجبورند برای افزایش نرخ اقتصادی، سرمایه های خودشان را از کشورهای مبدا به سمت کشورهای مقصد یا هدف انتقال دهند که منجر به افزایش یا بازدهی مناسب سرمایه آنها بشود.
اگر در ادامه این کشورها را رده بندی کنیم که کدام کشور از بازدهی بالایی برخوردار بوده است باید گفت در حال حاضر کشورهای در حال توسعه یا نوظهور اقتصادی از بازدهی سرمایه بیشتری نسبت به کشورهای توسعه یافته برخوردارند.
در ادامه این سیاست که منجر به باقی ماندن سود سرمایه در کشورهای توسعه یافته شود تا حدودی برای آنان با کاهش منفعت همراه بود، چراکه آنها برای کسب بازدهی بالا مجبورند به نقل و انتقال سرمایه خود و سرمایه گذاری در کشورهای نوظهور اقتصادی یا کشورهای در حال توسعه یا نوظهور اقتصادی ادامه بدهند.
این سیاست که منجر به محدودیت سرمایه و سرمایه گذاری درکشور خود سرمایه گذاران اقتصادی شود، می تواند در نهایت منجر به کاهش رشد اقتصادی در کشورهای مختلف جهان شود و این کاهش شدیدتر و ادامه دار نیز بشود.
ازسوی دیگر وقتی سرمایه گذارانی نظیر سرمایه گذاران آمریکایی تصمیم می گیرند این ســرمایه گذاری را از کشورهای نوظهور یا در حال توسعه کاهش داده و به سمت کشورهای خودشان انتقال دهند با از دست دادن یکسری منابع مهم در افزایش سرمایه نظیر از دست دادن نیروی کار ارزان یا هزینه های بالای تولید در کشور خودشان مواجه خواهند شد که در هر شکل می تواند به افزایش هزینه تولید و کاهش نرخ رشد اقتصادی در آن کشورها بینجامد، چرا که باعث تحمیل هزینه های بیشتری به آنان نظیر هزینه بالای تولید تا کاهش بازدهی سرمایه می شود، لذا از این عامل می توان به عنوان یکی از عوامل کاهش سرمایه گذاری در آمریکا و کاهش رشد نرخ اقتصادی در آن کشور یاد کرد.
چه رقمی از کاهش یا افزایش نرخ رشد اقتصادی را نسبت به سال گذشته می توانیم شاهد باشیم؟
این رقم بیشتر به میزان جابه جایی سرمایه و هدف گذاری های صورت گرفته برای سرمایه گذاری از کشورهای توسعه یافته تا در حال توسعه بستگی دارد و اکنون من نیز ذهنیتی برای ذکر این عدد ندارم.
از کشورهای نوظهور اقتصادی یاد کردید در این بین سرمایه گذاری در ایران از چه نقشی برخوردار است؟
کشورهای نوظهوراقتصادی نظیر؛ برزیل، روسیه، هندوستان، چین وآفریقای جنوبی است که در حال حاضر بازار ایران ازفرصت های خوب سرمایه گذاری برای کشورهای اروپایی برخوردار است و حتی می تواند از سود دو جانبه ای برای هر دو کشور نیز برخوردار باشد و منجر به توسعه سرمایه گذاری در کشورهای اروپایی و ایران نیز بشود.
***
سیدحسین معروف:
رشد اقتصادی مشروط به حفظ مسائل زیست محیطی است
سیدحسین معروف، عضو هیأت نمایندگان اتاق بازرگانی ایران و عضو اتاق بازرگانی استان بوشهر است. او در خصوص رشد اقتصادی در کشورهای مختلف جهان بر این باور است که نرخ رشد اقتصادی در صورتی افزایش خواهد یافت که کشورهای مختلف جهان نسبت به حفظ مسائل زیست محیطی بیش از بیش اهمیت دهند. او معتقد است تخریب مسائل زیست محیطی با افزایش بحران هایی برای کشورهای مختلف جهان به همراه خواهد بود که نرخ رشد اقتصادی درکشورهای جهان متاثر از آن خواهد بود.
شما چه پیش بینی ای از افزایش نرخ رشد اقتصادی در کشورهای جهان دارید؟ و از نظر شما تغییر ریاست جمهوری در آمریکا و سیاست های اخیر ترامپ چه تاثیری در این نرخ خواهد داشت؟
عنوان می شود رشد اقتصادی چین کمتر از 7درصد اعلام شده است، این در حالی است که طی یک دهه اخیر بیشترین رشد اقتصادی در بین کشورهای مختلف جهان به کشور چین اختصاص دارد اما به دلیل اتفاقاتی که در حوزه زیست محیطی رخ داده منجر به مشکلاتی در کشورهای توسعه یافته شده است که بیشتر باید از آن به عنوان عامل کاهش نرخ رشد اقتصادی یاد کرد.
به عنوان نمونه باید از ایالت کالیفرنیای آمریکا یاد کرد که شاید بزرگ ترین اقلیم کشاورزی جهان باشد و با بحران کم آبی نیز روبه رو است بنابراین این عوامل در کنار یکدیگر موید آن است که اگر جهان برای حفظ محیط زیست دوراندیشی نکند می تواند منجر به افول بیشتر نرخ رشد اقتصادی شود.
مسائل زیست محیطی چه ارتباطی با نرخ رشد اقتصادی می تواند داشته باشد؟
بخشی ازجنگ هایی که درخاورمیانه شاهد آن هستیم ناشی از بی تدبیری های بشر نسبت به حفظ محیط زیست است چرا که همواره انسان بیشتر برای افزایش نرخ رشد اقتصادی به دنبال عرضه بیشترکالا به بازار بوده است، از این روی مسبب اتفاقات هولناکی برای محیط زیست شده است که به نظر می رسد اگر به سمت انرژی های نو حرکت نکند و در خلق موقعیت ها بسترهای لازم برای حفظ و ثبات محیط زیست را ایجاد نکند تردید نداریم که می تواند منجر به جنگ های ناشی از مسائل زیست محیطی بشود.
هم اکنون نیز بخشی از اتفاقات سوریه ناشی از بحران آب است؛ حتی در منطقه خود ما نیز با توجه به اقداماتی که از سوی ترکیه در خصوص تغییر اقلیم صورت گرفته است نظیر بستن سد روی رودخانه های مهم منطقه چون رود دجله توانسته منجر به ریزگردهایی در مناطقی بین ایران و عراق شود.
اگر توجه داشته باشید تالاب های بزرگی که از رودخانه های بزرگ دجله و فرات سیراب می شدند اکنون این تالاب ها درحال خشک شدن هستند که همین موضوع عامل وقوع ریزگردها در مناطقی از کشور ما شده است همچون اتفاقی که کشور افغانستان در مناطق شرقی ایران رقم زد و با بستن آب روی رود هیرمند و ندادن حقابه ایران منجر به خشک شدن تالاب هامون شد و در نهایت همین منطقه به کانون ریزگرد در این بخش تبدیل شد.
از این رو عنوان می کنم که اکنون نیز همین اتفاق در غرب کشور در حال رخ دادن است و این در حالی است که در مناطق غربی کشور تالاب های بسیار حیاتی نظیر هورالهویزه و هورالعظیم قراردارند که در حال خشک شدن است و می تواند منشأ ریزگردهای این منطقه بشود و می شود گفت که شده است.
علاوه بر این هم اکنون نیز دبی ورودی آب از اروند رود از سمت ایران و عراق به سبب ایجاد سدهای ترکیه و ایران روی کارون باعث خشکی شده است تا جایی که اگر روزی در اروند رود کشتیرانی ممکن بود اکنون صرفا می توان به قایقرانی اکتفا کرد بنابراین همه این بحران های زیست محیطی از جمله تبعات عدم توجه به مسائل زیست محیطی است که لازم است جهان برای رسیدن به نرخ رشد اقتصادی بالاتر به یک فهم بسیار مترقی در زمینه حفظ اقلیم های کشاورزی و زیست محیطی برسد و اگر به این فهم نرسد فجایع و بحران های عظیمی را در آینده شاهد خواهیم بود.
***
مهدی تقوی:
رشد اقتصادی ایران حاصل درایت دولت بود
مهدی تقوی، اقتصاددان و استاد دانشگاه معتقد است که رشد اقتصادی ایران نتیجه درایت دولت یازدهم بوده. او معتقد است، دولت یازدهم توانست رشد منفی دوره احمدی نژاد را به مثبت تبدیل کند.
شما چه پیش بینی از رشد اقتصادی در جهان در سال 2017 دارید؟
من از رشد اقتصادی و دستاوردهای دولت یازدهم درایران می گویم و معتقدم دولت یازدهم توانست رشد منفی و تورم 40درصدی دولت احمدی نژاد را به زیر 10درصد برساند و این یکی از موفق ترین عملکردهای دولت یازدهم است که بیشتر ناشی از توافقات برجام و موفقیت های برجام است؛ این دولت توانست تحریم ها را کنار بزند چرا که در گذشته نفت نمی خریدند و ما نیز صرفا اجازه صادرات یک میلیون بشکه را داشتیم که این مقدار در دولت فعلی به2.5میلیون بشکه رسیده است، در حال حاضر نیز اپکی ها صادرات را کم می کنند تا قیمت نفت بالا برود و این عامل به نفع ما است و در ادامه نیز باعث افزایش نرخ رشد اقتصادی و کاهش نرخ تورم شده است.
رشد 3درصدی در بخش های مختلف اقتصاد نظیر اقتصاد کشاورزی یا حتی بخشی از صنعت از جمله دستاوردهای دولت بوده است. در ادامه این احتمال نیز می رود که رشد اقتصادی ایران در سال آینده به 6 درصد نیز برسد، لذا اگر قیمت نفت خیلی هم گران شود سهم این قیمت خودش را در رشد اقتصادی ایران نشان خواهد داد.