تیک‌ تاک‌های چندصد میلیونی

حرف از بازار یک کالا که باشد ذهن آدم سراغ هر چیزی ممکن است برود. از کالاها و وسایلی که در آشپزخانه استفاده می‌شوند مانند ظرف و ظروف و... تا اجناسی که در جرگه پوشیدنی‌ها و خوراکی‌ها قرار می‌گیرند. بازار هر کدام از این موارد را هم می‌توان بررسی کرد و خلاصه کلی در موردش نوشت. در همین حال که در فکر انتخاب سوژه هستی، ممکن است در انتظار آغاز بازی مورد علاقه‌ات یعنی گلف هم باشی. همان ورزشی که به‌نوعی مال بچه پولدارهاست! بازیکن مورد علاقه‌ات آغازگر بازی است و قبل از هر چیزی درخشندگی جسمی درست روی مچ دستش چشمت را خیره می‌کند. دوربین هم زوم می‌کند تا بتواند حتی عقربه‌های ساعت گلف‌باز حرفه‌ای را هم نشان دهد. در واقع ساعت اینقدر که روی مچ دست گلف بازها نشسته و تبلیغ شده، روی دست بازیگران تراز اول دنیا نرفته است. شاید بسیاری از شماها هم دستان تایگر وودز، یکی از برترین گلف‌بازان جهان را که اتفاقا از ثروتمندترین ورزشکاران در سطح دنیا هم هست، با عقربه‌های طلایی ساعت‌هایی به یاد بیاورید که نام برندهای معتبر جهانی روی‌شان حک شده بود.

این مقدمه را نوشتم تا برسم به اینکه انتخاب بازار ساعت به‌عنوان سوژه این گزارش تحت تاثیر عواملی از این دست بوده است. اینکه ساعت هیچ‌گاه اهمیت خود را از دست نداده است، اینکه هنوز هم حجم بالایی از تبلیغات به ساعت اختصاص دارد، اینکه یکی از نشانه‌های اجتماعی شخصیت افراد برند ساعتی است که روی دست‌شان دارند و هزار دلیل دیگر.

ساعت؛ کالایی وارداتی

بازار ساعت در ایران، بازاری کاملا وارداتی است. در واقع شاید در ایران ساعت‌هایی تحت عنوان کلاک ساخته شوند و قاب و شیشه آنها تولید شود که البته باتری‌شان کاملا وارداتی است اما ساعت مچی به هیچ عنوان در ایران تولید نمی‌شود. یکی از فروشندگان ساعت بازار بزرگ تهران که از واردکنندگان این حوزه هم هست در مورد عدم تولید ساعت در ایران می‌گوید: ساعت مچی شاید به نظر کالایی کم حجم و ظریف به چشم می‌آید اما بیش از 70قطعه دارد که ساخت هر کدام به ماشین‌آلات خاصی نیازمند است. بنابراین سرمایه‌گذاری بخش‌خصوصی به تنهایی راه به جایی نمی‌برد مگر اینکه دولت سرمایه‌گذاری‌هایی در این زمینه انجام دهد. فروشنده دیگری در این بازار در مورد قاچاق ساعت می‌گوید: تعرفه واردات ساعت بین 4 تا 5درصد است. بنابراین کمتر کسی تمایل به واردات قاچاق دارد. مطابق اظهارات این صاحب فروشگاه کشورهای چین، ژاپن، کره و سوییس بخش اعظم بازار ساعت ایران را در اختیار دارند.

جای ثابت ساعت‌ها

اگر به بزرگراه‌های پایتخت خوب دقت کنید، متوجه نکته‌ای می‌شوید و آن هم جای تقریبا ثابت بسیاری از برندهای مشهور و معتبر جهانی ساعت روی بیلبوردهای خیابانی تهران است. در واقع در سطح جهانی هم یکی از کالاهایی که همیشه حجم بالایی از تبلیغات تلویزیونی و محیطی را به خود اختصاص می‌دهد، ساعت است. همچنین استفاده از عوامل انسانی برای تبلیغ ساعت مانند بازیگران سینما و تلویزیون و ورزشکاران همان‌طور که پیش‌تر هم گفته شد، بهترین گزینه‌ها برای تبلیغات ساعت هستند. به هر حال تبلیغاتی از این دست چند وجه می‌تواند داشته باشد. در وهله نخست می‌توان بر این گمان بود که ساعت امروزه به شی‌ء کلکسیونی و لوکس تبدیل شده است که بعضا برای خریدش باید چند صد میلیون تومان هزینه کرد. ساعت‌هایی با بدنه طلا و سایر فلزات و سنگ‌های گرانبها که به‌صورت دست‌ساز و با سفارش مشتری یا مهم‌تر از همه به تعداد محدودی به بازار عرضه می‌شوند.

نکته‌ مهم دیگری که باید در مورد ساعت و بازار پررونقش بیان شود این است که ساعت امروز دیگر تنها بیان‌کننده و اعلام‌کننده زمان نیست. این کار را گوشی‌های تلفن همراه هم می‌توانند انجام دهند. اما ساعت همچنان جایگاه خود را حفظ کرده است. به‌نوعی تکمیل‌کننده چارچوب تیپ مرتب و متشخص افراد به شمار می‌رود و انگار بدون آن چیزی کم خواهیم داشت. حرف از ساعت مچی است؛ کالایی که موارد استفاده متنوعی دارد و شاید این تنوع استفاده و گوناگونی مشتریانش را مدیون تنوع کالاهای ارائه شده در بازار باشد. این‌قدر ساعت در دنیای جدید تنوع دارد که هر کسی با هر توان و وسع مالی می‌تواند به‌راحتی صاحب این کالای محبوب باشد.

ساعت؛ زیورآلاتی محبوب

این کالای زمان‌نما را همه دوست دارند. شاید یکی از بهترین هدیه‌هایی که در دوران بچگی می‌گرفتیم، ساعت بود. احساس می‌کردیم مالک زمان شده‌ایم و هر کس ساعت را می‌پرسید قبل از همه جواب می‌دادیم. بزرگ‌تر هم که شدیم نوع ساعت‌های‌مان فقط تغییر کرد و همچنان عاشق ساعت ماندیم. اما شاید هر انسان ساعت دوستی یک علاقه‌مندی ویژه داشته باشد و آن هم دیدن درخشش یک ساعت سوییسی روی مچ دستش باشد. همان کشوری که این‌قدر خوب ساعت می‌سازد و این‌قدر برندهای معتبر به بازارهای جهانی تحویل داده است که دیگر هر کسی ساعت بگوید فورا نام سوییس به ذهن‌مان خطور می‌کند. تا جایی که رفته‌رفته ساعت‌های تولیدشده در این کشور به لحاظ نمادشناسی جایگاه ثابتی را در طبقات مختلف اجتماع به دست آورده‌اند.

ساعت دنیای شما چند است؟

ساعت و خرید ساعت زمان و دقت ویژه‌ای لازم دارد. از آنجا که امروزه ساعت‌ها تنها وسیله‌ای برای بیان زمان نیستند، بلکه به دلیل طراحی‌های ویژه و امکانات خاص به‌وسیله‌ای تزیینی هم تبدیل شده‌اند، بنابراین هنگامی که برای خرید این کالا اقدام می‌کنید باید مواردی را مدنظر داشته باشید. در گام نخست باید توجه کنید که چه هزینه‌ای می‌خواهید برای خرید ساعت اختصاص دهید. وقتی هزینه را مشخص کردید در گام بعدی باید برند مورد علاقه خود را شناسایی کنید. قدم بعدی مربوط به انتخاب بازار و فروشگاهی است که به اصطلاح با جیب شما بخواند و با هزینه‌ای که دارید بتوانید یکی از مدل‌های برند مورد علاقه خود را خریداری کنید.

نمای ساعت‌های بازار

از نظر نوع ساعت‌های موجود در بازار اگر بخواهیم صحبتی کنیم باید به انواعی چون ساعت‌های مچی عقربه‌ای، عقربه‌ای دیجیتال، دیجیتال و ساعت‌های اسپرت اشاره کنیم. تنوع زیاد این مدل‌ها موجب شده تا از بیشترین فروش برخوردار باشند. به‌ویژه اینکه ساعت مچی عقربه‌ای مردانه ضد آب، چند موتوره یک میلیون و 200 هزار تومان، ساعت مچی زنانه با بند استیل یک میلیون و 100 هزار تومان و ساعت مچی عقربه‌ای مردانه با طرح کلاسیک 700 هزار تومان است. اما ساعت عقربه‌ای دیجیتال ضد آب همراه با کورنومتر، آلارم، فشارسنج و دماسنج با طرح اسپرت یک میلیون و 360 هزار تومان قیمت دارد. این نوع ساعت‌ها با همین ویژگی‌ها در برخی برند‌ها بین 300 تا 500 هزار تومان عرضه می‌شوند. همچنین ساعت دیجیتال مردانه با طرح اسپرت 350 هزار تومان قیمت دارد و ساعت‌های دیجیتال با امکانات جانبی بیشتر، حدود 900 هزار تا یک میلیون تومان فروخته می‌شوند.

به گفته برخی از فروشندگان ساعت‌های عقربه‌ای با طرح‌های کلاسیک و ساده از بیشترین تقاضا برخوردارند و بعد از این موارد، ساعت‌های عقربه‌ای دیجیتال تقاضای بالایی در میان خریداران دارند. اما ساعت‌های دیجیتال اقبال کمتری نسبت به ساعت‌های عقربه‌ای دارند. به غیر‌از برند و نوع گارانتی به گفته فروشندگان ساعت، نوع طراحی ساعت، ظرافت و به‌کارگیری خلاقیت در آن از عوامل مهم دیگر تعیین قیمت ساعت هستند. به لحاظ قیمتی هم باید اضافه کنیم که به‌طورکلی انواع ساعت‌های مچی لوکس در برند‌های گران‌قیمت از 5میلیون تا بیش از 30 میلیون تومان در بازار عرضه می‌شود و ساعت‌های مچی معمولی در مغازه‌های سطح شهر رنج قیمتی حدود 350 هزار تا 2میلیون تومان دارند.

مردان و زنان و ساعت‌های‌شان

ساعت در دنیای مردان رنگ تندتر و جدی‌تری به خود می‌گیرد. در واقع انگار ساعت یک مرد تا حدودی زیادی نشان‌دهنده درجه رفتاری و شیوه سلوک او در اجتماع هم می‌تواند باشد. البته داستان می‌تواند متفاوت از این اصل هم باشد. مثلا یادم می‌آید که در یکی از مصاحبه‌های زنده‌یاد ناصر حجازی خوانده بودم که در مورد ساعت‌هایش حرف زده بود و (همان‌ها که آتیلا بعد از مرگ پدرش برای خودش نگه داشته و اجازه نمی‌دهد کسی به آنها نزدیک شود) گفته بود: همه به من می‌گویند که ساعت‌های گران‌قیمت استفاده می‌کنی و او جواب داده بود که این منم که به ساعتم تشخص می‌دهم و نه ساعتم به من. گاه حتی یک ساعت ارزان‌قیمت هم که روی دستم است به نظر دیگران چند میلیونی جلوه می‌کند. ولی در مورد دیگران این‌طور نیست و ساعت‌های چندده میلیونی‌شان چند هزار تومانی به نظر می‌رسد و البته مشخص است که به یکی از مربیان وطنی به اصطلاح تکه‌انداخته‌ بود.

به هر حال توجه بیشتر مردان به دنیای ساعت دلیل نمی‌شود که کمپانی‌های معتبر دنیا از ساخت ساعت‌های مد روز برای زنان دست بکشند، بلکه اگر حتی توجه اندکی هم به جشنواره‌های فرهنگی و هنری و ورزشی داشته باشید متوجه می‌شوید که هنرپیشه‌های زن علاوه بر برند لباس و کیف و کفش و مدل آرایش‌شان معمولا یکی از اجناسی را که روی ردکارپت‌ها به خوبی در معرض دید دوربین‌ها قرار می‌دهند، ساعتی مچی‌شان است. ساعت‌هایی که به‌نوعی کامل‌کننده ست جواهرات‌شان به شمار می‌روند، بنابراین نمونه‌های دست‌ساز و جواهرنشان کمپانی‌های بزرگ دنیا هستند.

ویژگی ساعت‌های بازار

شاید یکی از سوال‌هایی که در ذهن هر مشتری وجود دارد این باشد که وقتی برای خرید ساعت اقدام می‌کند به چه ویژگی‌هایی در مورد این کالا باید توجه داشته باشد. وقتی مشتری ساعتی را می‌پسندد در مراحل بعد باید به گارانتی محصول موردنظرش توجه کند. اغلب ساعت‌هایی که قیمت میلیونی دارند معمولا تا دو سال گارانتی می‌شوند. 

همچنین برندهای معتبر معمولا فول گارانتی هستند. به این معنا که گارانتی‌شان رنگ بند، باتری (البته معمولا تا یک ماه)، شیشه، موتور، مقاومت در برابر آب و رنگ قاب را شامل می‌شود. دقت داشته باشید، در شناسنامه‌ای که فروشندگان به مشتری می‌دهند معمولا ارتفاع آب در مورد ضدآب بودن حدود مشخصی دارد. مثلا بعضی از ساعت‌ها تنها تا 50متر زیر آب در مقابل آب مقاومت دارند. همچنین به ضدخش بودن شیشه ساعت دقت کنید. عدم انعکاس نور از دیگر ویژگی‌های ساعت‌های مطرح بازار است که مشتری باید حواسش به آن هم باشد. جنس شیشه هم بسیار مهم است. یکی از دلایل گرانی بعضی از برندها به دلیل نوع شیشه‌ای است که در ساخت‌شان به کار رفته. استفاده از یاقوت به‌عنوان شیشه ساعت امری رایج در دنیای کمپانی‌های ساعت‌سازی جهان است. همچنین سنگ‌های قیمتی به کار رفته در موتور ساعت‌های این‌چنینی از دیگر دلایل گرانی‌شان محسوب می‌شود. 

جنس بند ساعت یعنی رابر، استیل یا چرم بودن، چند عقربه بودن، کلاسیک یا اسپرت بودن، شکل قاب یعنی گرد یا چهارگوش بودن، شب نما بودن، نوع موتور و دیجیتالی بودن یا نبودن ساعت از دیگر ویژگی‌های یک ساعت است که وقتی برای خرید اقدام می‌کنید باید مورد توجه قرار دهید. در واقع وقتی مشتری با اطلاعاتی از این دست وارد فروشگاهی می‌شود، کمتر می‌توان او را دست به سر کرد، بلکه دانستن چنین نکاتی از حرفه‌ای بودن شما حکایت می‌کند و فروشنده را مجبور می‌کند که اطلاعات دقیقی در اختیار شما قرار دهد.

***

گشتی در بازار

اینکه چه مدلی از چه برندی بیشترین دوام را دارد و شما می‌توانید با خرید آن مطمئن باشید که هزینه‌ای را هدر نداده‌اید و ساعت‌تان تا مدت‌ها خوب کار خواهد کرد، به دلایل و شرایطی بستگی دارد. معمولا عموم خریداران برای اینکه از خرید خود مطمئن باشند سعی می‌کنند از محصولات برندهای معتبر و شناخته‌شده استفاده کنند. برندهایی که ساعت‌های‌شان را برای مخاطبان عام‌تری می‌سازند و معمولا قیمت‌هایی که روی محصولات خود قرار می‌دهند تا حدود زیادی برای اقشار مختلف مردم مناسب است. این را فروشنده‌ای در منطقه گیشا که چندین ساعت‌فروشی بزرگ هم در آنجا واقع است، می‌گوید. این فروشنده همچنین اشاره می‌کند که ساعت خوب هزینه بالایی هم دارد. اما برندهایی مانند سواچ و سیکو ساعت‌های خوبی تولید می‌کنند که عموم مردم هم می‌توانند از آنها استفاده کنند. مثلا برند سواچ حتی ساعت 150هزار تومانی هم دارد. به همین دلیل مشتریانی با طیف سنی متنوع اعم از زن و مرد خواهان چنین ساعت‌هایی هستند.

پایین‌تر از این فروشگاه ساعت، نمایندگی چندین برند قرار گرفته که کار تعمیرات ساعت برندهای خودشان را هم انجام می‌دهند. وقتی از مسئول مسن یکی از این فروشگاه‌ها در مورد میزان خریدوفروش ساعت‌ها می‌پرسم چنین جواب می‌دهد: ایرانی‌ها ساعت خوب می‌خرند. چون ساعت را وسیله‌ای تزیینی می‌دانند و معمولا برای تکمیل سر و وضع‌شان این کالا را خریداری می‌کنند. وی همچنین اضافه می‌کند که اگر بخواهیم از خریداران ساعت در ایران تقسیم‌بندی خاصی ارائه دهیم می‌توانیم بگوییم که بیشترین ساعت‌های خریداری شده در ایران که عموم مردم خریدارشان هستند، بین 150هزار تا 3میلیون تومان خریدار دارند. شاید روی یک میلیون و 500هزار را هم باید برای طبقات خاص در نظر بگیریم اما منصفانه اگر نگاه کنیم ساعت‌هایی با قیمت 150 هزار تا یک میلیون و 500هزار تومان بین خریداران ایرانی طرفداران زیادی دارند چون این رنج قیمتی با وسع مالی بسیاری از مردم جامعه به اصطلاح می‌خواند.

کریم‌خان بازار گران‌ترین‌ها

یکی دیگر از بازارهایی که محل مناسبی برای خرید مطمئن ساعت است، بازار طلای کریم‌خان است. البته این بازار را به کسانی پیشنهاد می‌دهیم که روی 10میلیون تومان برای یک ساعت هزینه می‌کنند. البته این حرف به این معنا نیست که در این بازار ساعتی با قیمت پایین‌تر پیدا نمی‌شود. بلکه به این معنا است که ساعت‌هایی با قیمت پایین‌تر را در سایر فروشگاه‌های سطح شهر هم می‌توان خریداری کرد و لازم نیست تا خیابان کریم‌خان بیایید. در این بازار که از مهم‌ترین بورس‌های عرضه طلا و جواهر تهران است، ساعت‌هایی بعضا با آبکاری طلا یا بدنه کامل طلا به دست می‌آید.

صاحب فروشگاهی در این مرکز طلا و جواهر تهران از ساعت‌های روی 100میلیون تومان حرف می‌زند. ساعت‌هایی که تکه‌های جواهر و سنگ‌های قیمتی را بر خود دارند. خودش هم از این نوع ساعت‌ها دارد. از من می‌خواهد تا کمی صبر کنم. می‌ایستم. به پستوی مغازه‌اش می‌رود و جعبه‌ای را که با احتیاط دستش گرفته است، روی پیشخوان فروشگاهش قرار می‌دهد. جعبه را باز می‌کند. ساعتی درخشان پیدا می‌شود که روی بند فلزی آن نگین‌های رنگی کار گذاشته‌اند. می‌گوید قیمت این ساعت بیش از 100میلیون تومان است. الماس‌هایش را ببین. این ساعت‌ها را با درخواست مشتری به کارخانجات سوییسی سفارش می‌دهیم. این ساعت‌ها با تعداد بسیار کم تولید می‌شوند و گاه تنها یک نمونه از این ساعت‌ها در بازار وجود دارد. این فروشنده همچنین اضافه می‌کند که جایگاه بالای ساعت به‌عنوان یک شیء ارزشمند کلکسیونی موجب شده تا کمپانی‌های سوییسی حساب ویژه‌ای روی بازار ایران باز کنند. زیرا افرادی که معمولا عنوان کلکسیونر را یدک می‌کشند برای یونیک‌کردن مجموعه خود حتی حاضرند چندصدمیلیون تومان برای خرید یک ساعت هزینه کنند. 

بالاتر از ونک

از آنجا که در طیف خریداران ساعت هم می‌توانیم به اصطلاح ساعت بازان یا برندباز ساعت قائل باشیم، پس حتما هستند کسانی که نگران وجود یا عدم وجود برندهای معتبر جهانی در بازار ایران باشند. اما خیال‌تان راحت باشد که هر چند بیشتر برندهای بین‌المللی در ایران نمایندگی فروش ندارند، اما وقتی برای خرید ساعت‌هایی با برندهای مشهور و سطح اول دنیا اقدام می‌کنید، باید منطقه خرید خود را از میدان ونک به بالا انتخاب کنید. در واقع از میدان ونک که به سمت بالا حرکت کنیم، آهسته آهسته برندهای بزرگ و مشهور و حتی لوکس ساعت مثل رادو، رولکس، بوشرون و وگنر را می‌توانید پیدا کنید. به‌ویژه در پاساژهای طلا و جواهر میدان محسنی، میدان تجریش و غیره می‌توان سراغ چنین برندهایی را گرفت. برندهای خیلی گرانی که برای خود دنیایی دارند؛ دنیایی با قیمت‌های متفاوت و جالب توجه. مثلا برای خرید یک ساعت زنانه با برند بوشرون باید بیش از 90میلیون تومان هزینه کنید.

قابل ذکر است که در دسته‌بندی‌هایی که فروشندگان ساعت در بازار ارائه می‌کنند، معمولا برندهایی چون فردریک کنستات، ادوکس، لوییس ارارد، انیکار، رولکس، فرتیس، اپیوز و دوکسا در دسته لوکس‌ترین‌های بازار قرار می‌گیرند. وقتی در مورد قیمت گران‌ترین‌ها از آنها می‌پرسید اغلب می‌گویند که گران‌ترین ساعت بازار را ندارند. بلکه تنها یک یا دو گالری چنین ساعت‌هایی دارند. ساعت‌هایی که گاه تا یک میلیارد تومان هم قیمت‌گذاری شده‌اند و البته مخاطبان بسیار خاصی چون کلکسیونرهای بسیار متمول دارند. یکی از این گالری‌ها، گالری ساعت محمودیه است. جایی که هر کسی واردش نمی‌شود. قیمت ساعت‌ها آنقدر بالاست که گاه یک ساعت قیمت یک واحد آپارتمان در تهران را روی اتیکت خود می‌بیند.