اقتصاد سلامت و چگونگی ورود به حوزه ارزیابی اقتصاد دارو و فناوری سلامت، موضوع اصلی نخستین نشست از سلسلهنشستهای تخصصی «معیارهای نوین در تدوین فهرست دارویی و الگوهای مشارکتی نظام سلامت و بیمه در حوزه بیماریهای خاص و سرطان» بود. در این نشست جمعی از مسئولان و متخصصان مربوط از وزارت بهداشت (سازمان غذا و دارو)، سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور، دانشگاه علومپزشکی تهران، سازمان تأمیناجتماعی و داروسازان حضور داشتند.
شورای تدوین داروهای جدید برای بیماران سرطانی
دکتر شکوفه نیکفر، معاون رییس سازمان غذا ودارو و دبیر شورای بررسی و تدوین داروهای ایران از تشکیل شورایی برای تصمیمگیری درباره نحوه ورود و دسترسی عمومی به داروهای جدید برای بیماران خاص مانند انواع کانسر در این سازمان خبر داد و افزود: این موضوع را در گروههای تخصصی و کارشناسی بررسی میکنیم.
نیکفر با اشاره به ضرورت ورود برخی داروهای جدید به کشور اظهار کرد: مقایسهای در گروهی از بیمارانی که ضرورت دارد اینگونه داروها در اختیارشان قرار گیرد، انجام میشود. مقایسه این داروها با داروهایی که در فهرست ما هستند برعهده متخصصان و مسئولان مربوط در شورای تدوین است. این شورای عالیرتبه است که اعضای آن داروسازان و متخصصان رشتههای مختلف هستند که تصمیمگیری نهایی را انجام میدهند.
افزودن داروهای جدید به فهرست دارویی کشور
معاون رییس سازمان غذا و دارو درخصوص ورود داروهای جدید ادامه داد: اگر بازتابهای مثبتی از اینگونه داروها به کشور داشته باشیم، آنها را به لیست داروییمان اضافه میکنیم و بازپرداختها نیز انجام خواهد شد.
عدالت در دسترسی بیماران خاص به دارو
وی خواستار سیاستگذاری خاص در بیماریهای نادر شد و افزود: در این زمینه سیاستگذاریهای خاصی انجام نشده است. میزان شیوع بیماریهای نادر کم است اما هزینه و R&D آنها بالاست همچنین هزینه داروها نیز بسیار گران تمام میشود درحالیکه بودجه ما محدود است.
نیکفر تأکید کرد: در زمینه بیماریهای لاعلاج مانند برخی کانسر (سرطان)ها نیاز به داروهای جدید داریم تا بتوانیم امید بیشتری در بیماران ایجاد کنیم. اکنون موضوع مهم عدالت است و اینکه چگونه دولت میتواند عدالت را در دسترسی بیماران خاص به داروهای جدید اجرا کند. دبیر شورای بررسی و تدوین داروهای ایران تصریح کرد: باید مدلهای جدیدی از استفاده داروهای جدید و ارائه خدمات به مردم ارائه دهیم تا خدماترسانی بهتری داشته باشیم.
داروهای جدید هزینههای جانبی را کاهش میدهد
پروفسور زولتان کالو، استاد اقتصاد سلامت و رییس مرکز اقتصاد دارو و سلامت دانشگاه ELTE مجارستان، در این سمینار کارگاه تخصصی اقتصاد سلامت را برگزار کرد.وی در تشریح نحوه قیمتگذاری داروهای جدید، با اشاره به ارزش تفاضلی و قیمت مقایسهای داروها، اظهار کرد: با استفاده از داروی جدید، هزینههای جانبی در بیمارستان کاهش مییابد و این مسئله ارزشی ایجاد میکند که همان ارزش تفاضلی است. قیمت مقایسهای نیز هزینه استفاده از داروی جدید در مقایسه با داروهای موجود و سایر روشهای درمانی جایگزین است.بنابراین قیمت داروی جدید با جمع این دو ارزش برابر است.
رییس مرکز اقتصاد دارو و سلامت دانشگاه ELTE مجارستان، گفت: با توجه به محدودیت منابع در عرصه درمان باید تصمیماتی گرفته شود که بیشترین منفعت اجتماعی را نیز داشته باشد. تصمیمهایی که همزمان سود تولیدکننده را هم تأمین کند. وی به منابع محدود در کشور ما اشاره و اظهار کرد: ایران کشوری است که منابع محدودی در برخی زمینهها دارد اما به فکر انجام کارهایی است که کشورهای ثروتمند آرزوی انجام آن را دارند. با این منابع محدود مجبور هستید راهحلهای خاصی را در پیش بگیرید.
اقتصاد سلامت مهمترین فاکتور در داروسازی
کالو ادامه داد: در سوی دیگر ما نیز متعهد هستیم که به دیگر کشورها کمک کنیم. کشورهایی که منابع محدودی دارند باید تصمیمهای بهتری بگیرند؛ تصمیمی که به آموزش و یادگیری علم روز نیز منجر شود. در دانشگاههای ایران اقتصاد سلامت تدریس میشود و این مهمترین فاکتور در داروسازی است. تمرکز ما نیز در اقتصاد سلامت روی کشورهایی است که منابع محدود دارند و ثروتمند نیستند.
این متخصص داروسازی صنعتی با طرح مثالهایی که با منابع اقتصادی ایران همخوانی داشته باشد، گفت: میتوان با تحلیل هزینه/ سود، بهترین نوع درمان را برای بیماران انتخاب کرد و در این روش سود فروشندگان عمده و خرد نیز در نظر گرفته میشود. در نهایت مجموعهای از داروهای جدید را نیز داریم که به بیماران امید بیشتری میدهد.