در آشپزخانه سرمایه‌گذاری کنید

پای آشپزخانه که وسط بیاید همه متفق‌القول آن را مهم‌ترین مکان خانه می‌‌دانند، به همین دلیل به نظر می‌‌رسد مکان مناسبی برای سرمایه‌گذاری و برگشت سرمایه باشد. چنانکه بازاری گسترده حول محور همین مکان دوست‌داشتنی می‌‌چرخد. یکی از بازارهایی که اتفاقا سود تقریبا خوبی هم نصیب صاحبان کسب وکارش می‌‌کند، کابینت‌سازی است. در این گزارش چم و خم سرمایه‌گذاری در این حوزه را بررسی می‌‌کنیم.

مجوز شروع
نخستین گام برای شروع یک کسب وکار، دریافت مجوز است. از آنجایی که برای ساماندهی و تا حدودی قانونی کردن مشاغل، اتحادیه‌های صنفی تشکیل شده‌اند، هر شخصی برای شروع کار در این صنف باید مجوزهای لازم را از اتحادیه مصنوعات فلزی و کابینت‌سازان تهران یا هر شهر دیگری دریافت کند. داشتن کارگاه با متراژ حداقل 100 متر یا فروشگاهی با حداقل متراژ 12 متر برای شروع کار از شروط دریافت مجوز کسب است. در تهران خیابان سهروردی شمالی و جنوبی، ملاصدرا، بنی‌هاشم و خیابان حافظ مراکز اصلی کابینت‌سازان هستند. هر اتحادیه‌ای با توجه به رسته شغلی خود برای اعضایش متراژ ویژه‌ای را در نظر می‌‌گیرد. در این ارتباط فیض‌آبادی، عضو هیأت رییسه اتحادیه مصنوعات فلزی و کابینت‌سازان تهران به «فرصت امروز» می‌‌گوید:  «مغازه برای فروشندگی از 12 متر به بالا بوده و برای سازندگی کمتر از 35 متر نباید باشد.»

سرمایه اولیه
هزینه ورود به این شغل کمی بالاست. البته با توجه به اینکه شخص بخواهد تولیدکننده باشد یا صرفا فروشنده یا هر دو، هزینه اولیه برای شروع کار متفاوت است. فیض‌آبادی، در مورد هزینه‌های رهن و اجاره در مراکز بورس کابینت‌سازی اضافه می‌‌کند:  «مثلا در خیابان سهروردی شمالی، برای مغازه 12 تا 15متری ماهی 7میلیون اجاره و حدود 200میلیون تومان پول رهن لازم است.» این فعال بازار همچنین می‌‌گوید که اگر مکان حاضر باشد و هزینه‌های رهن و اجاره نداشته باشیم، با 10میلیون سرمایه اولیه می‌توان فروشندگی کابینت را شروع کرد. چون فروشندگان اغلب مونتاژ کار هستند و با خریدن در و بدنه از افراد دیگر آنها را به مشتریان خود می‌‌فروشند، یعنی بیشتر نقش واسطه دارند. اما تولیدکنندگان کابینت سرمایه نسبتا زیادی برای شروع این کار لازم دارند. گام نخست تهیه و تدارک یک کارگاه تولیدی است. عمده هزینه‌ها صرف خرید زمین و ایجاد کارگاه می‌‌شود. کارگاه‌هایی که وسعت‌شان از 100 متر شروع می‌‌شود و گاه تا 500 متر و حتی بیشتر هم می‌‌رسد.

این کارگاه‌ها معمولا خارج از شهر قرار دارند و هزینه خرید زمین در حوزه خارج از کلانشهرهایی مانند تهران بین 5 تا 8میلیون تومان است. مثلا هزینه خرید یک زمین 100 متری با قیمت پایه 5 میلیون تا 500 میلیون تومان است.  حسین طهباز یکی از فعالان موفق بازار کابینت که کارگاه بزرگی را در خارج از شهر اداره می‌‌کند، در همین رابطه به «فرصت امروز» می‌‌گوید:  «داشتن کارگاه تولیدی مزایای زیادی دارد. زیرا طرح و جنس مورد علاقه مشتری را تولید می‌‌کنیم و به راحتی می‌‌توان رضایت مشتری را جلب کرد.»  البته هزینه‌های اولیه برای داشتن یک کارگاه تنها داشتن زمین و ساختن ساختمان آن نیست و علاوه بر اینها، باید سرمایه نسبتا بالایی نیز برای خرید ابزار مورد نیاز کارگاه کابینت‌سازی پرداخت کنید. هزینه‌ای که به گفته فعالان این بازار بالغ بر 200میلیون تومان است. در حقیقت هزینه اولیه برای شروع کار در حوزه تولید کابینت‌، بیش از 800میلیون تومان است. از طرفی باید دستمزد کارگران کارگاه را هم که معمولا کمتر از 10 نفر نیستند، حساب کنید. حتی اگر ماهانه حقوق پایه وزارت کار را هم به این کارگران پرداخت کنید، چیزی بیش از 5 میلیون تومان باید تنها بابت دستمزد کارگران خود بپردازید. حامل‌های انرژی نیز هزینه‌های بالایی برای سرمایه‌گذار ایجاد می‌‌کنند.

برگشت سرمایه
در بازار کابینت تا حدود زیادی می‌‌توان به برگشت سرمایه امیدوار بود. زیرا این بازار معمولا بازاری پرمشتری محسوب می‌‌شود. هزینه‌های ساخت و نصب کابینت هم بالاست. طهباز، در رابطه با قیمت هر کابینت در بازار می‌‌گوید:  «بسته به اینکه جنس کابینت فلزی باشد یا مثلا ام. دی. اف، هزینه‌ها متفاوت است. کابینت‌های فلزی گران‌تر هستند. اما به طور کلی هر متر کابینت از 400 هزار تومان شروع می‌‌شود و گاه تا 900 هزار تومان هم می‌‌رسد.» مطابق گفته‌های این فعال بازار، آشپزخانه‌های ایرانی معمولا بین 18 تا 20 متر کابینت لازم دارند. یعنی با احتساب قیمت متوسط هر متر 500 هزار تومان، 20 متر کابینت چیزی حدود 10 میلیون تومان برای هر خانه هزینه برمی‌دارد.

مشتریان
مشتریان این فروشگاه‌ها معمولا خانواده‌ها و افرادی هستند که برای خانه‌هایشان دنبال خرید کابینت هستند، اما روش دیگر از این قرار است که کارگاه‌های بزرگ تولیدی معمولا با صاحبان ساختمان‌های تازه‌‌ساز وارد مذاکره می‌‌شوند و چندین واحد را به‌صورت کنترات بر عهده می‌‌گیرند. بیشترین سود در این حالت از معامله به سرمایه‌گذاران برمی‌گردد، اما فروش تک که خریداران آنها معمولا خانواده‌ها هستند، سود کمتری را نصیب افراد می‌‌کند.

مشکلات بازار
طهباز در مورد مهم‌ترین مشکلات این بازار می‌‌گوید:  «کابینت یک عضو مهم و اساسی در هر خانه‌ای به شمار می‌‌رود و ساخت آن کار پیچیده و سختی است، اما جوان‌هایی هستند که بدون تجربه لازم وارد این بازار می‌‌شوند و چندین سفارش هم می‌‌گیرند اما چون رضایت مشتری را جلب نمی‌کنند، تنها چند ماه در این کار دوام می‌‌آورند. این فعال بازار کابینت، کار در این بازار را مستلزم داشتن تجربه و حساسیت‌های بالا می‌‌داند. وی معتقد است:  «مشتری هزینه زیادی می‌‌پردازد، بنابراین انتظار کار خوب دارد. کسی که قرار است در این بازار ماندگار شود نباید انتظار داشته باشد که طی مثلا یک سال همه سرمایه‌گذاری‌اش برگشت داشته باشد، بلکه باید بعد از چند صباحی نام نیکی از خودش بر جای بگذارد.»

سودها و تهدیدهای بازار
عضو هیأت رییسه اتحادیه کابینت‌سازان سود این بازار را قابل قبول می‌‌داند، البته به شروطی.  «اگر کار به موقع به مشتری تحویل داده شود و مشتری عیب و ایراد اساسی از آن نگیرد، هر متر کابینت تا 40درصد برای فروشنده سود دارد.» اما تهدیدهای این بازار هم کم نیست. مواد اولیه کابینت‌سازی به طور کامل وارداتی است. مالزی، چین، اندونزی، آلمان و غیره از جمله کشورهایی هستند که مواد اولیه کابینت را به ایران صادر می‌‌کنند. کارگاه‌داران این مواد را از واردکنندگان می‌‌خرند. این بازار به خاطر وارداتی بودن مواد اولیه‌اش به‌شدت تحت تاثیر نرخ ارز و دلار قرار دارد که می‌‌تواند یکی از تهدیدهای سرمایه‌گذاری در این حوزه باشد. همچنین رکودهای ساخت‌و‌ساز و پایین بودن قدرت خرید مردم که در پی افزایش روزافزون هزینه‌ها اتفاق افتاده است، از دیگر ریسک‌های این بازار به شمار می‌‌رود. البته تا زمانی که انسان‌ها وجود دارند و قرار است در خانه‌ای زندگی کنند، نیاز به کابینت دارند. بنابراین حتی کاهش نرخ ازدواج هم نمی‌تواند بازار کابینت‌ را کساد کند. بنابراین به نظر می‌‌رسد بازار ساخت و فروش کابینت از جمله بازارهایی باشد که می‌‌توان در آن به برگشت سرمایه امیدوار بود.  ناگفته پیداست که مکان‌هایی مانند شهرک‌های تازه‌ساز و محوطه‌هایی که در آن اقدام به ساختن مجتمع می‌‌کنند، پتانسیل بسیار بالایی برای سرمایه‌گذاری در این کسب‌وکار دارند. البته به شرطی که جزو نخستین‌ها باشید و بتوانید خواسته‌های مشتری را برآورده کنید.