درس های بارسلونا برای اکوسیستم های استارت آپی جهان

پیشرفت اکوسیستم استارت آپی بارسلونا، مدیون عوامل مختلفی است که بی شک حمایت و پشتیبانی دولت و ارتباطات عالی جهانی نقش های مهمی در آن بازی می کنند.

به گزارش زومیت، در طول هفته های اخیر بارسلونا به دلیل اختلاف نظرهای موجود در مورد استقلال کاتالونیا از اسپانیا، تیتر اول نشریات بین المللی بود. ولی در نگاهی عمیق تر، در این شهر داستان های دیگری نیز می گذرد که می تواند درس های مهمی برای سایر شهرهای سراسر جهان داشته باشد. یکی از این داستان ها، رشد چشمگیر اکوسیستم استارت آپی بارسلونا در چندین سال گذشته است. نشریه فوربس در گزارشی مراحل تکامل این اکوسیستم، نقاط قوت و دارایی های آن و همچنین اقداماتی که برای سرعت بخشیدن به این رشد انجام می شود مورد تجزیه وتحلیل قرار داده است.

برای مثال در سال ۲۰۱۶، استارت آپ تجارت الکترونیک Privalia توسط یک شرکت فرانسوی به مبلغ ۵۶۰میلیون دلار خریداری شد. این نقطه عطف، امسال به وسیله استارت آپ توسعه دهنده بازی های گوشی های هوشمند سوشال پوینت از پی گرفته شد؛ شرکت Take-Two، غول بازی های کامپیوتری، سوشال پوینت را به مبلغ ۲۵۰میلیون دلار خریداری کرد.

سوشال پوینت که در سال ۲۰۰۸ در بارسلونا تأسیس شده است، پس ازاین مسئولیت بخش جدید بازی های گوشی همراه Take-Two را به عهده خواهد داشت.

این مثال ها، رویدادهای تکرار نشدنی نیستند. تعداد کل استارت آپ هایی که با استراتژی های خروج از اکوسیستم استارت آپی بارسلونا، به موفقیت رسیده اند، در طول پنج سال گذشته، ۴ برابر شده است. مهم تر اینکه در طول همین دوره زمانی، بارسلونا هرسال حداقل یک خروجی بزرگ با مبلغ بالای ۱۰۰میلیون دلار داشته است که یا خرید توسط یک شرکت برتر بوده یا عرضه عمومی سهام  (IPO). در مدل چرخه حیات اکوسیستم، چنین خروجی هایی می توانند به عنوان یک «عامل مؤثر» عمل کنند که باعث می شود کل یک اکوسیستم به مرحله جدیدی از رشد و توسعه وارد شود.

درنتیجه، بارسلونا یک مثال عالی از اکوسیستم های استارت آپی است که از فاز فعال سازی، به مرحله جهانی سازی (در مدل چرخه حیات اکوسیستم) منتقل می شوند. در مرحله فعال سازی، همانطور که از نامش پیدا است، اکوسیستم استارت آپی باید بر فعال کردن منابع محلی و ساخت یک جامعه قدرتمند برای حمایت از استارت آپ ها تمرکز کند. این موضوع می تواند از طریق رویدادها یا راه اندازی سازمان های حمایتی رخ دهد. در بارسلونا، فعال شدن اکوسیستم از طریق افزایش تعداد شتاب دهنده ها و تمرکز بر حمایت از استارت آپ های منطقه (مثل حوزه بازسازی شهری 22@Barcelona) صورت گرفت.

بارسلونا، رشد چشمگیری را به لحاظ ابعاد  (با بیش از هزار استارت آپ تکنولوژی که رقمی بسیار بالاتر از میانگین اکوسیستم های دیگر مرحله فعال سازی است) و همچنین سرعت تغییرات تجربه کرده است. در دو سال گذشته بودجه استارت آپ های نوپا در بارسلونا سریع تر از اکثر اکوسیستم های سراسر جهان افزایش یافته، که بیشتر این سرمایه ها از خارج از این منطقه به دست می آید: ۵۳درصد از سرمایه گذاری ها توسط سرمایه داران غیربومی انجام گرفته است.

این رشد و افزایش قیمت خرید و فروش استارت آپ ها، تجربه منحصربه فردی را در بارسلونا پدید آورده است؛ تجربه ای که در آن بنیان گذاران و مؤسسین، استارت آپ ها و سرمایه گذاران، به اکوسیستم وارد می شوند، در آن محیط رشد می کنند و با استراتژی های مناسب، در بهترین زمان ممکن، خارج می شوند. برای مثال در بارسلونا یک سوم بنیان گذاران دارای دو تا سه سال تجربه پیشین در زمینه کار با استارت آپ هستند. تجربه استارت آپی برای هر اکوسیستم یک دارایی ارزشمند محسوب می شود که اگر به درستی بازیابی شود، می تواند به نفع مؤسسان آتی هم باشد.

سوال اصلی این است که بارسلونا چگونه توانسته است در مدتی کوتاه از مرحله فعال سازی به مرحله جهانی سازی راه پیدا کند؟ شاید شهرهای دیگر جهان نیز باید به این سه درس مهم توجه کنند:

- بارسلونا رویدادهای جهانی را به ارتباطات جهانی تبدیل می کند. شهرهای زیادی هستند که برای رویدادها و کنفرانس های خود تبلیغ می کنند، اما موارد اندکی واقعا از این شرایط منتفع می شوند. بارسلونا نه تنها میزبان رویدادهای بزرگی مثل کنگره جهانی موبایل است، بلکه به استارت آپ های خود اجازه می دهد در این رویدادها، ارتباطاتی جهانی برقرار کنند. در نظر داشته باشید که یک اکوسیستم با این ابعاد، پتانسیل بالایی برای ارتباطات جهانی دارد و به تبع استارت آپ های محلی از این ارتباطات فرصت های زیادی به دست می آورند. برای مثال کنگره جهانی موبایل، یک پلتفرم کسب وکار تخصصی به نام 4YFN را برای استارت آپ ها طراحی و تولید کرده است.

- بارسلونا روی بخش های فرعی که با نقاط قوت آن سازگارند، متمرکز شده است. این شهر از زمانی  که در سال ۱۹۹۴ میزبان بازی های المپیک بود، شهرتی جهانی برای طراحی زیبای شهری خود به دست آورده است. شهرداری و حکومت ایالتی این منطقه برای ارتقا و توسعه این شهرت، زحمت زیادی کشیده اند. پس  از آن، وقتی دولت روی بارسلونا به عنوان یک «شهر هوشمند» تمرکز کرد و حمایت خود را از استارت آپ های فعال در هوشمند سازی نشان داد، این تلاش ها معنی بیشتری پیدا کرد. مؤسسه Catalan Trade تخمین می زند حدود ۳۰۰ استارت آپ شهر هوشمند در بارسلونا فعالیت می کنند که نیمی از آنها صادرات هم دارند.

- بارسلونا به شدت از استارت آپ های خود پشتیبانی می کند. برخلاف بسیاری از شهرهای مطرح، برای بارسلونا و کل منطقه کاتالونیا، استارت آپ ها نمایش فرعی توسعه اقتصادی متمرکز بر شرکت های بزرگ نیستند. شکی نیست که شرکت های بزرگ و برتری نیز در بارسلونا وجود دارند، ولی آژانس های عمومی این شهر، سرمایه گذاری روی استارت آپ ها را یکی از وظایف اصلی خود می دانند (مثلا به تأمین بودجه و افزایش سرمایه استارت آپ های نوظهور کمک می کنند.) در همه استراتژی های اقتصادی این ناحیه، توجه به کارآفرینی چهره بارز و مشخصی دارد.

البته در هر اکوسیستمی جای بهبود و پیشرفت وجود دارد و ماهیت تکامل اکوسیستم در فاز جهانی شدن تغییر می کند؛ سهامداران و ذی نفعان باید فراتر از مرزهای منطقه ای بیندیشند. بارسلونا هم به ابعاد بزرگ تر جهانی نیاز دارد: استارت آپ های این شهر به ارتباطات وسیع تر جهانی احتیاج دارند تا بتوانند سهم بیشتری از بازارهای بین المللی را از آن خود کنند. باوجود رشد عالی این سال ها، برای رسیدن به این هدف باید به سرمایه و بودجه بیشتری دسترسی پیدا کرد.

سوالی که مطرح می شود، همان پرسشی است که در مورد همه اکوسیستم ها وجود دارد؛ سهامداران و ذی نفعان چگونه می توانند اتصال و ارتباطات جهانی را گسترش دهند؟ بدون تحریف انگیزه های اصیل، چگونه می توان به سرمایه بیشتری دسترسی پیدا کرد؟ در چند سال آینده وقتی به بارسلونا نگاه می کنیم، می توانیم پاسخ این سوال ها را بیابیم. شاید ۵ تا ۱۰سال آینده بپرسیم بارسلونا چگونه در فاز جهانی به چنین رشدی دست یافت؟