آزادی اقتصادی از نگاه نایب رئیس مؤسسه فریزر / معجزه های آزادی اقتصادی

فرصت امروز: فرد مک ماهن، نایب رئیس مؤسسه فریزر از جمله حاضران در نشست «بررسی وضعیت آزادی اقتصادی در ایران» بود. او با ارائه یکی از گزارش های مطالعاتی این مؤسسه درباره وضعیت اقتصادی کشورها و مناطق مختلف دنیا، از تأثیرات مثبت اقتصاد آزاد بر ساختارهای اجتماعی، سیاسی و اقتصادی کشورهای برخوردار سخن گفت.

مک ماهن در ابتدا از اتاق بازرگانی تهران برای تشکیل این گردهمایی قدردانی کرد و گفت: به طور قطع همکاری مؤسسه فریزر با اتاق تهران، تعیین راهکارهایی برای بهبود رتبه ایران در شاخص های گزارش آزادی اقتصادی، برای کل دنیا اثرگذار خواهد بود. این نکته بسیار حائز اهمیت است که چه راهکارهایی را باید تبیین کرد که شهروندان و بنگاه های مستقر در ایران بتوانند بدون دخالت دولت، کسب و کار خود را راهبری کنند و ما امروز برای تحقق این مهم با اتاق تهران همکاری ها را آغاز کرده ایم.»

مک ماهن با اشاره به اینکه مؤسسه فریزر، در مطالعات خود 42 فرآیند اثرگذار در کسب و کار را مورد بررسی و مطالعه قرار داده است، گفت:  «براساس مبانی آزادی اقتصاد، هر شخصی باید قادر باشد بدون دخالت های دولت، تصمیمات اقتصادی خود را اتخاذ کرده و تلاش کند تا تبادلات بین المللی خود را ارتقا دهد.»

وی با بیان اینکه ایران از جمله کشورهایی است که مردمانش در طول تاریخ این سرزمین، مشقت های فراوانی را متحمل شده اند، افزود: «این مهم بیانگر آن است که ایران از جامعه ای باز برخوردار است که قابلیت و توان مواجهه با شرایط سخت و دشوار را دارد، از این رو، ظهور و شکل ‎گیری آزادی اقتصاد در ایران می تواند به تحول عظیمی در بخش های مختلف این کشور منجر شود.»

به گفته وی، «بدون آزادی اقتصادی، دولت ها و افراد در جامعه نمی توانند مسیر پیشرفت و توسعه را طی کنند و در عین حال، دیگر کشورها و سرمایه گذاران زمانی به یک کشور روی خوش نشان خواهند داد که تولید کالا و خدمات در این کشورها از کیفیت بالایی برخوردار باشد.»

مک ماهن به برخی تأثیرات آزادی اقتصادی اشاره کرد و ادامه داد: «مطالعات نشان می  دهد کشورهایی که از آزادی اقتصادی بهره مند هستند، رونق و افزایش درآمد سرانه را برای افراد جامعه خود به ارمغان آورده اند. مطالعات همچنین نشان می دهد که برخی کشورها پس از آنکه مسیر آزادی اقتصادی را در پیش گرفته اند، ثروتمندتر نیز شده اند.»

به گفته مک ماهن، «مطالعات مؤسسه فریزر همچنین نشان می دهد که پایبندی به قوانین نیز در کشورهایی که نظام اقتصاد آزاد در آنها برقرار است، بیشتر است و علاوه بر آنکه شاخص های رفاه عمومی در این کشورها توسعه یافته، فساد در این کشورها تا حدود زیادی کاهش پیدا است.»

تجربه شیلی، کره جنوبی و سنگاپور

به گزارش اتاق بازرگانی تهران، مک ماهن در ادامه سخنانش، به مثال هایی اشاره کرد که آزادی اقتصادی منجر به تحولات بزرگ شده است. او گفت: «یکی از این کشورها، کشور شیلی در آمریکای جنوبی است که در سال1990 با یک جهش روبه رو شد، یعنی به واسطه اصلاحاتی که دولت این کشور اعمال کرد، سطح رفاه مردم در شیلی ارتقا یافت. چنانکه این کشور اکنون در جایگاه ثروتمندترین کشور در آمریکای جنوبی قرار گرفته است. کره جنوبی و سنگاپور در شرق آسیا نیز به دلیل آزادسازی اقتصادی رشد سریعی را تجربه کردند. کره و سنگاپور بدون برخورداری از منابع طبیعی به چنین جایگاهی دست یافته اند و وضعیت این کشور ها به اصطلاح شکوفایی اقتصادی نامیده  می شود.»

او سپس به موضوع ایران پرداخت و گفت: «رتبه 150 ایران در حوزه آزادی اقتصادی در میان 159 کشور، رتبه پایینی محسوب  می شود. جایگاه ایران اکنون نسبت به کشورهایی که در دهه 70 میلادی رشد و سرانه اقتصادی مشابه داشتند، مطلوب نیست، بنابراین در سال های گذشته از منظر آزادی اقتصادی تنزل داشته است. اما شواهد حاکی از آن است که این کشور  می خواهد جایگاه خود را ارتقا دهد.»

مک ماهن ادامه داد: «در دهه 70 میلادی ایران از نظر سطح درآمد سرانه و آزادی اقتصادی رتبه بالایی داشت و رتبه این کشور حتی از متوسط دنیا نیز بالاتر بود، اما برخی تحولات از جمله جنگ منجر به تنزل رتبه ایران شد. از زمانی که ایران با کاهش رتبه مواجه شده است دیگر نتوانسته خود را تا جایگاه پیشین ارتقا دهد و بر این اساس، شکوفایی اقتصادی برای ایران حادث نشد.»

مک ماهن، به ارزیابی مؤسسه فریزر در رابطه با اندازه دولت در ایران اشاره کرد و گفت: «ایران در شاخص اندازه دولت، سطح بهتری دارد و ظاهرا این شاخص در حال بهبود است. البته لازم است اطلاعات بانک جهانی و صندوق بین المللی پول در مورد ایران مورد بازنگری قرار گیرد.»

 او در پایان گفت: «برمبنای شواهد استخراج شده از بیش از 600 مقاله، چنین استنباط می شود که آزادی اقتصادی ظرفیت ها را افزایش داده، موجب شکوفایی اقتصادی شده و آزادی های مدنی را هم در پی داشته است و البته دستاورد مهم دیگر آزادی اقتصادی، کاهش فقر و بهبود زندگی مردم است.»