10 گرایش جهانی در نظام آموزش و پرورش

مطالعه اخیر مجمع جهانی اقتصاد مهارت ها و نگرش هایی را مانند تفکر، خلاقیت، ارتباطات، کنجکاوی، ابتکار، پشتکار و سازگاری معرفی کرده است که دانش آموزان در سراسر دنیا برای دستیابی به موفقیت در زندگی نیاز دارند.

مدارس و موسسات آموزشی امن و مطمئن، پذیرفتن و ادغام دانش آموزان مهاجر در کلاس های درس، رتبه بندی در سطح بین المللی، ایجاد فرصت های برابر، مدیریت ابزار دیجیتال و چند مورد دیگر نمای کلی و حیاتی نظام آموزشی سال 2016 است که برخی از آنها از مدت ها پیش آغاز شده و دنیا هنوز در انتظار تحقق برخی دیگر از آنهاست.

تغییرات جهانی در بخش آموزش و پرورش که بسیاری از آنها در سال 2016 محقق شد، بر موضوعات کلیدی تأکید دارد:

مدیریت پیشرفت در تکنولوژی، اهمیت رتبه بندی بین المللی، یکپارچه سازی کلاس های درس و پذیرفتن و ادغام دانش آموزان مهاجر و ایجاد موسسات امن آموزشی. در چشم انداز آموزشی جهانی و در سال های اخیر 10 گرایش خاص در بخش آموزش و پرورش با هدف پاسخگویی به نیاز های متنوع و افزایش ظرفیت سازگاری در حال گسترش است که البته در سال های آینده هم دنبال خواهد شد.

1- متد های جدید مقایسه ای بین المللی

رتبه بندی بین المللی امروزه به یکی از بخش های جدانشدنی و حیاتی چشم انداز آموزشی جهان تبدیل شده است. رتبه بندی و سنجش با معیار های بین المللی مانند استاندارد های نهادهای بین المللی مانند شانگهای، آموزش عالی تایمز و PISA (برنامه جهانی ردیابی دانش آموزان) نقش بسیار مهمی در بهبود نظارت بر عملکرد دانش آموزان، والدین، معلمان، کارکنان مدرسه و دولت دارد.

2- مدیریت بهتر ابزار دیجیتال

معلمان رفته رفته بیشتر از گذشته از پیدا کردن منابع مفید و باکیفیت آموزشی در اینترنت ناامید می شوند. زمانی در اینترنت معلمان در دنیای اسناد و اطلاعات غرق می شدند، اما امروز بیشتر کاربران به پلتفرم هایی مانند شبکه های اجتماعی روی آورده اند که به طور خاص جوابگوی نیاز مربیان نیست.

بنابراین، در آینده نزدیک، دسترسی به پلتفرم هایی با منابع متناسب با نیاز معلمان و نهاد های متمرکز بیشتر از امروز امکان پذیر خواهد شد. همچنین در مراکز آموزشی و مدارس به دانش آموزان نحوه استفاده و مدیریت بهتر از فناوری و اطلاعات آموزش داده می شود چرا که نفوذ و گسترش ابزار دیجیتال در مدارس به سرعت رو به افزایش است.

3- تغییر وتحول در شکل کلاس ها

معلمان امروزه بیش از پیش کلاس های درس را با هدف تدریس مشارکتی و یادگیری شخصی از مدل سنتی به مدل پیشرفته امروزی درمی آورند. دانش آموزان در کلاس های جدید به جای انجام تکالیف در منزل، وقت خود را بعد از زمان معمول مدرسه صرف گوش دادن به درس، استفاده از ویدئو های آموزشی مربوط به درس روز بعد و انجام تکالیفی می کنند که به طور معمول به عنوان مشق شب در نظر گرفته می شوند.

این روش نسبت به مدل سنتی مزایای زیادی دارد، به عنوان مثال به دانش آموزان این امکان را می دهد که از دانش خود در فضایی که می تواند با معلم تعامل داشته باشد، استفاده کند و همچنین معلمان را برای نوآوری در فعالیت های درسی که همکاری بیشتر دانش آموزن را می طلبد، تشویق می کند.

4- آموزش دو زبانه

صحبت کردن به دو زبان نه تنها یکی از نیاز های آشکار مدل جهانی شده دنیاست، بلکه امروزه از نگاه دانشمندان دو زبانگی، توانایی های شناختی فرد را به طور قابل ملاحظه ای افزایش می دهد. نسل جدید پدران و مادران تمایل زیادی دارند که فرزندان شان در مدارس دو زبانه و بین المللی در شهر های بزرگ دنیا مانند پاریس، نیویورک و شانگهای تحصیل کند.

5- اهمیت امنیت در مدارس

تیراندازی و تهدیدات تروریستی و حوادثی که در سال های اخیر در مراکز آموزشی رخ داده است، به یکی از نگرانی های مقامات دولتی و مدیران مدارس تبدیل شده است. این واقعیت مدارس را به مجهز کردن سیستم های امنیتی مانند دوربین های نظارتی و راه اندازی و به کارگیری روش های حفاظتی در برابر حملات احتمالی مجبور کرده است. حتی با بالا گرفتن تنش های بین المللی و حوادثی که سال اخیر در اروپا رخ داد، پاییز سال گذشته بر سر گماشتن سربازان مسلح و ماموران امنیتی در مدارس بحث و جدال زیادی در مجامع بین المللی درگرفت.

6- ادغام دانش آموزان مهاجر

از سال 2015، به عنوان سال بحران پناهندگان یاد می شود. صد ها هزار مهاجر و پناهنده برای فرار از جنگ به اروپا آمدند. براساس برآورد سازمان ملل نیمی از پناهندگان سوری، افراد زیر 18 سال هستند که هنوز در سن تحصیل و مدرسه به سر می برند.

برای همین این موضوع به خصوص در اروپا و برای ادغام دانش آموزان سوری اهمیت زیادی دارد. نخستین واکنش بشردوستانه کشورهای میزبان، ادغام این جمعیت و یکپارچه سازی آنهاست. یکی از موضوعات اصلی نظام آموزش و پرورش کشور های اروپایی امروزه پذیرفتن و آموزش باکیفیت پناهندگان و مهاجران است.

7- مدارس عادل تر می شوند

نظام های آموزشی غربی به دلیل تلاش های ناکافی در مناطق محروم، نظام های کارآمدی نیستند. نتایج مؤسسه PISA تفاوت قابل توجهی را میان توانایی خواندن و ریاضیات در بین دانش آموزان از فقیر ترین و ثروتمندترین مناطق نشان می دهد. یکی از چالش های جدید کشور ها پس از بحران مالی سال 2008، یکپارچه سازی نظام آموزش در مناطق محروم و مرفه است.

8- فردگرایی در آموزش

هیچ دو دانش آموزی به یک روش یکسان یاد نمی گیرند. برای آموزش در یک کلاس درس با تعداد زیادی دانش آموز، معلم باید از روش ها و تکنیک های مختلفی استفاده کند. در این میان، ابزار دیجیتال به منظور توسعه فعالیت های مبتنی بر سبک تفکر و نیاز های آموزشی دانش آموزان به کمک معلمان آمده است. امروزه، در امر آموزش صحبت از آموزش سفارشی و یا تمایز در آموزش است که به نظر می رسد والدین گرایش زیادی به این موضوع داشته باشند.

9- ارزیابی بهتر عملکرد دانش آموزان

ارزیابی همیشه یکی از چالشی برانگیز ترین مباحث در آموزش و پرورش بوده است. ارزیابی به عنوان یکی از استراتژی های ضروری شناخته می شود. امروزه سیستم ارزیابی فرد به فرد و بر مبنای استاندارد های بین المللی رو به گسترش است. همچنین سیستم ارزیابی در بسیاری از کشور های کمتر ثروتمند با یک بودجه متوسط و تعداد زیادی دانش آموز، باید حساب شده و دقیق تر باشد.

10- بازگشت مدل فنلاندی

به نظر می رسد دنیا در سال های آینده باید شاهد گسترش و نفوذ یک سیستم مترقی در آموزش و پرورش باشد. مطالعه اخیر مجمع جهانی اقتصاد نشان می دهد که دانش آموزان برای رسیدن به موفقیت در زندگی باید مهارت ها و نگرش هایی مانند تفکر انتقادی، خلاقیت، کنجکاوی، مهارت های ارتباطی، ابتکار، پشتکار و سازگاری خود را تقویت کنند.

این گزارش همچنین درک و توانایی در حل مسائل ریاضی و تسلط بر زبان را برای بزرگسالان آینده ضروری می داند. به همین منظور است که مدل فنلاندی به طور گسترده ای از دو سال گذشته تاکنون در مدارس اروپایی اجرا می شود.