معاملات هفته سوم مرداد ماه 1394 بیشتر متاثر از اعلام قیمت پایه محصولات پلیمری از سوی دفتر توسعه صنایع تکمیلی (که در روز دوشنبه 19مرداد ماه منتشر شد) بود. درحالیکه کاهش قیمت بسیاری از محصولات پلیمری در بازارهای جهانی این انتظار را در خریداران به وجود آورده بود که قیمت پایه اغلب محصولات پلیمری کاهش قابل توجه (در پارهای از موارد کاهشی تا 10درصدی)داشته باشند، اما رشد قیمت دلار در بازار آزاد (نسبت به دوره گذشته) موجب شد که کاهش قیمت پایه بسیاری از محصولات پلیمری چشمگیر نباشد. بررسی قیمت پایه اعلامی محصولات پلیمری نشان میدهد، گروه محصولات استایرین بوتادین رابر تیره و روشن، پلی پروپیلن نساجی و پلی پروپیلن شیمیایی به ترتیب با 6/9، 6/2، 3/5 و 2/8درصد کاهش بیشترین کاهش قیمت پایه را تجربه کردند.
این در حالی است که گروه محصولات پلی اتیلن ترفتالات نساجی، پلی اتیلن ترفتالات بطری، پلی استایرن مقاوم 7240، پلی وینیل کلراید و نیز پلی اتیلن سنگین اکستروژن به ترتیب با 2/3، 1/8، 0/7 و 0/6درصد افزایش قیمت پایه نسبت به دوره قبل را داشتند. این امر (عدم کاهش چشمگیر قیمت پایه) در کنار بالا بودن موجودی انبارها (در اغلب موارد)، انتظار به ثبات قیمت دلار و کاهش بیشتر قیمت محصولات پلیمری در بازارهای بینالمللی و داخلی در روزهای آینده، کاهش جذابیت صادرات محصولات پلیمری با شرایط فعلی برای بسیاری از مجتمعهای پتروشیمی (و در نتیجه انتظار افزایش عرضه ها)، کمبود نقدینگی و نظایر اینها موجب شد، در این هفته شاهد افزایش چشمگیر حجم معاملات نباشیم.
البته نزدیکی قیمت بسیاری از محصولات پلیمری با قیمت در بازار آزاد و فروش اعتباری تعدادی از مجتمعها در خارج از بورس نیز از جمله عوامل مهمی هستند که موجب شده، بسیاری از دلالان و نیز خریداران عمده، خریدهای خود را از مجرای خارج از بورس انجام داده و در حال حاضر بسیاری از معاملات محصولات پلیمری در تالار اصلی بورس توسط تولیدکنندگان متوسط تا جزء انجام میپذیرند. (جدول 1) در این هفته 65،184تن انواع محصول پلیمری در قالب 104 عرضه در بورس کالا عرضه شد که برای خرید آن 83،881تن تقاضا به ثبت رسیدو در نهایت 36،046 تن از آن دادوستد شد. به این ترتیب بهرغم اینکه حجم عرضه نسبت به هفته گذشته4/13 کاهش داشت، اما مقدار تقاضا و حجم معامله به ترتیب 6/5 و 0/5درصد رشد نسبت به هفته گذشته از خود نشان داد. (نمودار 1)
بهرغم افزایش اندک حجم معاملات، ارزش معاملات این هفته به حدود 1348میلیاردریال رسید که نسبت به هفته گذشته 4/1درصد کاهش داشت که عمدهترین دلیل آن کاهش قیمت مبادلات است. (نمودار 2)در این هفته از 104 عرضه محصولات پلیمری 23 عرضه بهطور کامل در تالار معاملاتی دادوستد شد. در ضمن تنها بخشی از 47 عرضه دیگر در تالار معامله شد و به این ترتیب این عرضهها وارد سیستم مچینگ شدند. این در حالی است که برای 34عرضه هیچگونه تقاضایی به ثبت نرسید. در ادامه جدول کالاهایی که بهطور کامل در بورس معامله شدند، آورده شده است. (جدول3)
در این روز با وجود افزایش قیمت پایه گریدهای لوله و سنگین تزریقی، به دلیل تقاضای زیاد (به دلیل فعال شدن پروژههای آبرسانی و...) این محصولات با رقابت بسیاری بالایی مواجه شد بهطوریکه تماماً با سقف قیمت و به روش تسهیم به نسبت معامله شدند. این در حالی است که کاهش حجم عرضه محصولات سبک خطی موجب شد، تقاضای مناسبی برای آنها به ثبت رسد، بهطوریکه محصول 209 یکی از محصولات پرطرفدار این روز بود. در ضمن در این روز از 13 عرضهای که برای آنها رقابت بالایی به ثبت رسید، چهار عرضه به محصولات خارج از گونه مربوط بود که این امر نشان میدهد، به دلیل کمبود نقدینگی و اختلاف قیمت این دسته از محصولات با محصولات با کیفیت، هنوز هم خرید آنها برای خریداران از جذابیت بالایی برخوردار است. (جدول3)
با توجه به اینکه در کوتاهمدت ثبات نسبی دلار در بازار آزاد و نیز کاهش اندک قیمت محصولات پلیمری در بازارهای جهانی محتمل است، به نظر میرسد در هفته آینده شاهد معاملات عادی با اندکی افزایش باشیم. در ضمن به نظر میرسد، به دلیل بالا بودن قیمت تعدادی از محصولات داخلی نسبت به صادراتی، مجتمعهای تولیدی رغبت بیشتری به عرضه محصولات خود داشته باشند که این امر نیز به بالا رفتن حجم معاملات کمک میکند.
* مدیر معاملات کالا و انرژی شرکت کارگزاری تامین سرمایه نوین