نیاز بازار رنگ باید به‌روز شود

دیدن به‌عنوان نخستین حس از حواس پنجگانه انسان معرفی می‌شود که این حس به وسیله چشم درک می‌شود، در این بین رنگ‌ها یکی از مهم‌ترین ابزارها برای جذب بینایی انسان به شمار می‌آیند، درواقع رنگ‌ها علاوه بر جذابیت‌های بصری که برای چشم ایجاد می‌کنند در مواقعی برای تفکیک، محافظت از خوردگی، نگهداری و دکوراسیون هم به کار برده می‌شوند.قرن‌هاست که بشر از انواع رنگ‌ها بر پایه‌های مختلف مواد اولیه استفاده می‌کند و امروزه تقریبا هر آنچه را در اطراف خود دارد رنگ‌آمیزی کرده است، اهمیت وجود رنگ‌ها در زندگی انسان بر کسی پوشیده نیست، پوششی که می‌تواند در عین زیبا‌تر کردن سطح، از آن در برابر خوردگی‌ها و آلودگی‌ها محافظت کند و همچنین در ادراک زیبایی‌شناختی انسان‌ها اثربخشی بسیاری داشته باشد.

اما اینکه بدانیم پروسه تولید رنگ‌ها چگونه است یا اینکه براساس این پوشش چندکاره در منازل و سطح شهر از کجا می‌آید و چگونه چند ماده اولیه با هم ترکیب شده و رنگی را به زندگی ما می‌بخشند شاید برای شما هم جذاب باشد، همچنین در این گزارش قصد داریم وضعیت بازار و همچنین سرمایه‌گذاری در صنعت تولید رنگ را بررسی کنیم. برای این منظور سراغ محمدعلی عسسی، مدیرعامل شرکت رنگ شادان شیمی رفته‌ایم، این شرکت علاوه بر تولید چند نوع از رنگ‌های موجود در بازار مشاوره سرمایه‌گذاران در راه‌اندازی خط تولید انواع رنگ‌ها در صنعت تولید رنگ و رزین است.

انواع رنگ‌های موجود در بازار

قبل از هرچیزی باید بدانید در مجموع ما سه نوع رنگ در صنعت رنگ‌سازی داریم، رنگ‌های صنعتی، ساختمانی و رنگ‌های تزیینی که هرکدام از این بخش‌ها خود زیرمجموعه‌ها و انواع متفاوتی مانند مایع، پودری، رنگ‌های اسپری، رنگ‌های پلاستیک، اکریلیک و انواع دیگری را شامل می‌شوند.در مجموع پروسه تولید سه نوع اصلی قدری با هم متفاوت است و در کشور ما شرکت‌های تولیدکننده رنگ در بهترین حالت یک یا دونوع از رنگ‌ها را در اشکال مختلف تولید می‌کنند. اما بیشترین مصرف در کشور ما در زمینه رنگ‌های صنعتی است و پس از آن رنگ‌های ساختمانی بیشترین مصرف را دارند.

ضدونقیض‌های بازار رنگ در ایران

بررسی‌های «فرصت امروز» نشان می‌دهد گفته‌های مسئولان این بازار و همچنین آمارهای ارائه شده از سوی آنان با هم اختلافات فاحشی دارد، مثلا برخی منابع آگاه تعداد واحدهای تولیدی فعال در کشور را نزدیک به 300 واحد اعلام می‌کنند و برخی دیگر مانند اتحادیه رنگ‌سازان تعداد این واحد‌ها را بیش از 450واحد اعلام می‌کند.

همچنین این آمارها در بحث میزان تولید و ظرفیت‌های تولید هم دارای اختلافات فاحشی است، به‌گونه‌ای‌که برخی میزان تولید رنگ در کشور را حدود 220هزار تن اعلام می‌کنند و معتقدند ظرفیت تولید رنگ در کشور 900هزار تن است این درحالی است که اتحادیه رنگ‌سازان ایران معتقد است کشور تنها به 38 واحد رنگ‌سازی نیاز دارد و بقیه تولید کشور مازاد است.

در مجموع نمی‌توان قضاوت درستی از وضعیت کنونی بازار به عمل آورد و در این‌خصوص هم اکثر تولیدکنندگان معتقدند عدم وجود آمار دقیق و درست در کار آنها اختلال ایجاد کرده و موجب سردرگمی تولیدکنندگان شده است. محمدعلی عسسی در این خصوص می‌گوید: مراجع آماری که در صنعت تولید و مصرف رنگ در کشور اعلام می‌شوند چندان معتبر نبوده و اطلاعات ارائه شده در این خصوص به دلیل حلقه‌های مفقوده بازار و همچنین وجود تولیدی‌های زیرزمینی و بدون مجوز نمی‌تواند دقیق باشد. اما با این حال من معتقدم صنعت تولید رنگ در کشور دارای ظرفیت‌های فراوانی برای تولید و سرمایه‌گذاری است.

مزیت‌های صنعت رنگ‌سازی برای تولیدکنندگان

عسسی می‌افزاید: بزرگ‌ترین مزیت تولید رنگ در کشور ما وجود مواد پتروشیمی و نفتی ارزان‌قیمت است که بسیاری از کشورها از این مزیت بی‌بهره‌اند و برای تامین مواد پتروشیمی مورد نیاز خود در صنعت رنگ‌سازی هزینه‌های زیادی را متحمل می‌شوند.همین مسئله به پایین آمدن قیمت تمام شده محصول کمک شایانی می‌کند و موجب می‌شود رنگ ایرانی قدرت رقابت در بازارهای داخلی و بین‌المللی را داشته باشد.

البته حدود 50درصد مواد اولیه آلی مورد نیاز برای تولید رنگ هم از کشورهایی چون چین، هند و آلمان وارد می‌شود که به دلیل نبود تکنولوژی مورد نیاز و همچنین نداشتن صرفه اقتصادی برای تولید، خللی در کار وارد نمی‌کند. به علاوه وجود ماشین‌آلات مناسب برای این کار در کشور یک مزیت برای تولیدکننده به شمار می‌آید. صنعت ماشین‌سازی برای این حوزه در کشور قوی است و خطوط تولید به‌راحتی و با قیمت پایین راه‌اندازی می‌شوند.

همچنین برخی آمارها نشان می‌دهد سرانه مصرف رنگ در کشور ما حدود پنج‌کیلوگرم است و این در حالی است که سرانه مصرف در دنیا حدود 10کیلو و در اروپا بیش از 20کیلوگرم برای هر فرد است و همین اعداد می‌تواند نشان‌دهنده پتانسیل ایران برای افزایش میزان تولید و مصرف باشد. در نهایت اینکه بازار‌های افغانستان، عراق، چین و برخی کشورهای دیگر که طالب رنگ ایرانی هستند می‌توانند در زمینه صادرات به تولیدکنندگان کمک کنند.

ضعفی که باید مرتفع شود

مدیر شرکت شادان‌شیمی در ادامه می‌افزاید: متاسفانه رنگی که در ایران تولید می‌شود با استانداردهای جهانی فاصله بسیاری دارد یعنی رنگی که در آلمان و ایتالیا امروزه در حال تولید است اصلا چیزی نیست که در ایران تولید شود اما نکته اساسی در عدم تمایل تولیدکنندگان برای به‌روز‌رسانی خطوط تولیدشان عدم نیاز و استقبال مردم به رنگ‌های استاندارد و متنوع جهانی است.

درواقع می‌توان گفت عدم اطلاع‌رسانی درخصوص رنگ‌های استاندارد جهانی موجب شده تا مردم نیازی به انواع رنگ‌های متنوع و سالم جهانی نداشته و با همین رنگ‌های روغنی و پلاستیکی که در دنیا منسوخ شده کنار آمده باشند. این در حالی است که مصرف‌كنندگان در كشورهای دیگر به جای استفاده از رنگ‌ها با پایه حلا‌لی به سمت مصرف رنگ‌های با پایه آب و سازگار با محیط‌زیست رو آورده‌اند، زیرا رنگ‌های پایه آبی مقاومت بالا‌یی در مقابل شست‌وشو دارند و همچنین دوستدار محیط زیست خوانده می‌شوند.

وی می‌افزاید: تولیدکنندگان امروز، انجمن و اتحادیه و تمام کسانی که در این صنعت فعالند باید این مسئله را به‌عنوان مهم‌ترین مسئله صنعت رنگ‌سازی مدنظر قرار داده و نیازهای مردم به رنگ‌های روز دنیا را به‌روز‌رسانی کنند سپس سرمایه‌گذاران هم می‌توانند خطوط تولید خود را آپدیت کرده و همچنین سرمایه‌گذار جدید با یک سیستم استاندارد جهانی وارد عمل شود، در تولید خود خلاقیت به خرج دهد و محصول جهانی تولید کند.

تولیدکننده‌های زیرزمینی

این فعال بازار درخصوص سایر مشکلات موجود در این حوزه می‌گوید: مبالغ بالای مربوط به مالیات و دارایی و همچنین سختی‌هایی که پروسه دریافت مجوز از سوی وزارت صنعت برای سرمایه‌گذاران این حوزه ایجاد شده موجب به وجود آمدن کارگاه‌های زیرزمینی بسیاری شده است که به دلیل نداشتن برخی هزینه‌ها و همچنین عدم رعایت استانداردهای لازم محصولات بی‌کیفیت را تولید کرده و با قیمت‌های پایین‌تر وارد بازار می‌کنند و همین مسئله موجب شده تنظیم بازار به هم بخورد.مسئله یکسان‌سازی قیمت‌ها و جلوگیری از فعالیت کارگاه‌های زیرزمینی هم یکی از برنامه‌هایی است که برای رشد این صنعت باید مرتفع شود.

سرمایه‌های مورد نیاز برای حضور در بازار

عسسی در ادامه درخصوص سرمایه‌های مورد نیاز برای ورود به صنعت رنگ‌سازی می‌گوید: میزان سرمایه اولیه برای ورود به این کار بسته به اینکه شما می‌خواهید چه سبدی از محصولات را تولید کنید قدری متفاوت است، اما برای راه‌اندازی مجموعه‌ای که بتواند در ماه 500 تن رنگ صنعتی را تولید کند حداقل 200 میلیون تومان هزینه ماشین‌آلات و 100 میلیون تومان هم سرمایه اولیه برای تهیه مواد اولیه و تجهیز کارخانه نیاز است.

به علاوه فضایی حدود 600متر برای کارگاه و 400متر برای انبار باید در نظر گرفته شود و در این مجموعه حداقل 80نفر مشغول به کار می‌شوند. برای اخذ مجوز این کار ابتدا باید به وزارت صنعت سر بزنید سپس با تعیین محل کارخانه و ارائه مدارک مربوطه وزارت صنعت و محیط‌زیست باید محل فوق را تایید کنند در نهایت سازمان استاندارد باید تمام خطوط تولید و محصولات شما را تایید کنند و این پروسه بین چهار تا شش ماه طول می‌کشد و حدود 7میلیون تومان هم هزینه دارد.