درس هایی از معامله آمازون و هول فودز برای کارآفرینان

آمازون در یک معامله ی سنگین، فروشگاه زنجیره ای مواد غذایی هول فودز را خریداری کرده است. این ریسک پذیری بالا چه نتایجی به دنبال خواهد داشت؟

به گزارش زومیت،فرقی ندارد نسبت به خرید هول فودز (Whole Foods) توسط آمازون دید مثبتی داشته باشید یا نه؛ ولی حتماً تصدیق می کنید که ۱۳.۷ میلیارد دلار، رقم بسیار بزرگی است. این حرکت، اولین گام آمازون در عرصه ی صنایع غذایی نبود؛ ولی بی شک یکی از بزرگ ترین حرکت های تاریخی این شرکت به حساب می آید. البته قیمت خرید، تنها جنبه ی شگفت انگیز این معامله نیست.

آمازون با مالکیت هول فودز، زنجیره ای از فروشگاه های بزرگ مواد غذایی را (بیش از ۴۶۰ فروشگاه در آمریکا، کانادا و انگلیس) سرپرستی خواهد کرد. هول فودز در سال مالی ۲۰۱۶، حدود ۱۶ میلیارد دلار فروش داشته است.

آمازون برخلاف شرکت های دیگر به ویژه شرکت های بزرگ، از پافشاری بر یک پارادایم صنعتی خاص، اجتناب می کند. آمازون با مالکیت شرکت های متفاوت که در بازارهای مختلفی عمل می کنند، قواعد رایجی را که سایر شرکت های بزرگ آن ها را به چشم موانعی سخت می بینند، به مبارزه می طلبد.

مقایسه کردن دو فروشگاه یا دو زنجیره ی مواد غذایی و برآورد برتری آن ها در محدوده ی یک صنعت، کار سختی نیست. اما در دنیای واقعی، فروشندگان و تولیدکنندگان مختلف برای جذب مشتریان بیشتر در بازار با هم به رقابتی سخت می پردازند که دیگر مشخصه ی یک صنعت نیست. حالا ادغام آمازون و هول فودز نماد واقعی نوآوری و رقابتی است که فقط می توان آن را در قالب کارآفرینی تعریف کرد.

خرید هول فودز توسط آمازون، یک حرکت بسیار جذاب است؛ هرچند آن طور که برخی خیال می کنند، این پروسه ماهیت هیچ کدام از این دو شرکت را تغییر نخواهد داد.

بسیاری از مردم، نوآوری را کیفیتی فراواقعی می دانند. جامعه فکر می کند ایده های نوآورانه یا ابتکاری باید یک مفهوم انقلابی را شامل شوند یا راه  حلی جدید برای مشکلات قدیمی باشند. خرید شرکت هول فودز توسط آمازون، گشایش یک راه جدید نیست؛ اما به هر دو شرکت اجازه می دهد توانایی های خود را در راه هایی منحصربه فرد باهم ترکیب کنند.

ما انتظار نداریم که عملکرد هول فودز در بازار، دستخوش تغییر زیادی شود. این فروشگاه های مواد غذایی یک شبه به محل فروش مواد ارگانیک ارزان قیمت تبدیل نخواهند شد. هنگامی که این قرارداد در طول سال جاری تکمیل شود، هول فودز به عنوان زیرمجموعه ای از شرکت آمازون به فعالیت سابق خود ادامه خواهد داد. برای اثبات این امر می توانید به صحبت های جف بزوس در رسانه ها توجه کنید که خدمات چهل ساله ی هول فودز را مورد تقدیر قرار داده و گفته است: «آن ها عملکرد فوق العاده ای دارند و ما می خواهیم این روال ادامه پیدا کند.»

البته آمازون ویژگی های منحصربه فرد خود را در تحویل محصولات، در اختیار هول فودز قرار خواهد داد تا مواد غذایی این شرکت با کیفیتی بالا در اختیار مصرف کنندگان و متقاضیان بازار قرار بگیرد. آمازون با این سیاست، قدرت تجاری خود را افزایش می دهد؛ حالا درعین حال که مواد غذایی راحت تر از مزارع یا کارخانه ها به فروشگاه های زنجیره ای منتقل می شوند، محصولات درخواستی مشتریان هم سریع تر، مطمئن تر و با قیمتی بهتر به دستشان می رسد. وقتی آزمایش ها و اقدامات متعدد آمازون را در نظر بگیریم، متوجه می شویم که احتمالات ممکن بی حد و مرز خواهند بود.

به عنوان مثال، آمازون تلاش زیادی برای راه اندازی Amazon Prime Air کرده است. یک سیستم تحویل که برای ارسال محصولات از پهباد استفاده می کند. حالا سناریویی را تصور کنید که در آن، تخم مرغ و سبزی های تازه مستقیماً از مزارع کشاورزی به میز غذای صبحانه ی شما آورده می شود! شاید تا چند هفته پیش تصویری دور از ذهن به نظر می رسید؛ اما تلفیق آمازون و هول فودز، فرصت های شگفت انگیز را امکان پذیر می کند.

درس هایی از یک ادغام بزرگ

با توجه به پتانسیل های این نوآوری، جامعه ی کارآفرینی باید خود را برای تماشای پیامدهای انقلابی بازار خرده فروشی  آماده کند. درست است که اتمام این قرارداد تا پایان سال جاری به طول می انجامد، ولی کارآفرینان می توانند سه درس بزرگ را از این رویداد بیاموزند:

عدم قطعیت را به عنوان مهم ترین پیش نیاز پیشرفت بپذیرید

در نظرسنجی مؤسسه ی آماری M&A Trends، هفتاد و پنج درصد از فعالان عرصه ی تکنولوژی معتقد بودند که در سال ۲۰۱۷، فعالیت های ادغام و خرید شرکت ها افزایش خواهد یافت. ۶۴ درصد از پاسخ دهندگان هم بر این باور بودند که حجم چنین معاملاتی بیشتر خواهد شد.

مشکل حرکات جسورانه ی تجاری این است که آینده ای نامشخص دارند. کارآفرینان از ابتدای تأسیس شرکت، با شرایط غیر قابل  پیش بینی بسیاری مواجه اند. آن ها باید شرایط آینده ی بازار را پیش بینی و موقعیت کسب وکار خود را بر این اساس تنظیم کنند. پس از جمع آوری سرمایه ی اولیه ی شرکت، کارآفرینان از سود این سرمایه برای تولید و ارتقاء خدمات استفاده می کنند تا مشتریان را راضی نگه دارند؛ ولی در این مرحله هم نمی توان به هیچ روندی مطمئن بود. حتی شرکت هایی که پیش ازاین از استراتژی های خود خوب نتیجه گرفته اند، ممکن است راه را به خطا بروند.

حالا ما از جف بزوس صحبت می کنیم؛ او با آمازون دستاوردهای شگفت انگیزی داشته و شرکت های خرده فروشی برتری مثل والمارت و تارگت را پشت سر گذاشته است. بااین حال، گذشته ی درخشان او کمکی به آینده ی ادغام با شرکت هول فودز نمی کند. ما هنوز نمی دانیم جف بزوس چه در سر دارد و هیچ تضمینی برای موفقیت ایده های او  وجود ندارد.

حتی معاملات فوق العاده هم می توانند آسیب پذیر باشند

سازگاری و همسازی تمام شرکت هایی که باهم ادغام می شوند، تنها روی کاغذ تضمین شده است. در این شرایط شرکت ها به جای اینکه بخواهند توانایی جدیدی به قابلیت های پیشین خود اضافه کنند، باید سعی کنند فرهنگ شرکتی خود را با هم ممزوج کنند، کانال های ارتباطی شان را با هم شریک شوند و به طور منظم، پروسه های تصمیم گیری خود را مورد بازنگری قرار دهند و ترجیحات مردم را در کسب وکار خود لحاظ کنند.

همکاری نزدیک شرکت ها با یکدیگر غالباً با شکست مواجه می شود؛ چراکه غلبه بر موانع فرهنگی و عملی کار آسانی نیست. رهبران کسب وکار باید به خوبی از اهمیت نقش فرهنگ در موفقیت خود آگاه باشند. مؤسسه ی آماری تحقیقاتی Deloitte می گوید ۸۷ درصد از کارآفرینان بزرگ، فرهنگ  سازمانی را مهم ترین عنصر روابط بین شرکتی می دانند. هنگامی که کارآفرینان تصمیم می گیرند قدم های بزرگ تجاری بردارند، باید این هزینه های ارتباطی و مشارکتی را در طرح های خود لحاظ کنند.

موانع اداری و مقرراتی را فراموش نکنید

یکی از مشکلاتی که همیشه پیش روی کارآفرینان وجود دارد، قوانین و مقررات دولتی است. هربرت اسمیت فریهیلز، در پژوهشی که برای مؤسسه ی Mergermarket انجام می داد، متوجه شد که ۷۱ درصد از کارآفرینان، موانع دولتی را عامل شکست معاملات خود می دانند. اگر دولت ها بخواهند برای خرده فروشان تحت وب، مقررات پیچیده یا سنگینی وضع کنند، تضمینی برای سودآوری ادغام آمازون و هول فودز وجود نخواهد داشت.

بعلاوه برخی کشورها در خصوص مواد غذایی خاص، سخت گیری یا قوانین بازدارنده ی بیشتری دارند. البته با توجه به اینکه فروشگاه های زنجیره ای هول فودز در چندین کشور شعبه دارند، آمازون باید کار خود را با توجه به قوانین بین المللی و زنجیره های عرضه ی جهانی پیش ببرد. هنوز مشخص نیست کشورهای مختلف چه محدودیت هایی برای این مراسلات جدید آمازون در نظر بگیرند؛ ولی سازگاری با آن ها مسلماً کم هزینه نخواهد بود. کارآفرینان در حرکت به سمت سرزمین های ناشناخته، می توانند نگاهی به شکست ها و موفقیت های آمازون داشته باشند.

خطر کردن و ریسک پذیری جزئی لاینفک از هر سرمایه گذاری است. زمان به ما نشان خواهد داد که آیا ادغام آمازون و هول فودز یک حرکت درخشان بوده است یا یک اشتباه بزرگ. درهرصورت کارآفرینان باید نتایج این تصمیم را به خوبی مشاهده کنند. اگر همه چیز به خوبی به پایان برسد، آن ها هم مانند دیگران از مزایای مصرفی آن لذت می برند و اگر سرانجام بدی در انتظار آمازون باشد، لااقل کارآفرینان و مصرف کنندگان درس های ارزشمندی در طول راه خواهند آموخت.