چهره جدید انگلیس

هفته گذشته طی چند ساعت نفرات قدرت و دولت در انگلیس تغییر كردند. این تغییر از ماه گذشته وقتی معلوم شد انگلیسی ها در عین ناباوری رأی به خروج كشورشان از اتحادیه اروپا داده اند، قابل پیش بینی بود. طبق رسم معمول دموكراسی ها، نخست وزیر وقتی دید نظر اكثریت مردم با نظر او متفاوت است، گفت كه استعفا می دهد. اما قرار بود این تغییر و تحولات طی سه ماه و تا پاییز محقق شود. بازتاب های گسترده و توفانی نتیجه همه پرسی خروج انگلیس از اتحادیه اروپا اما موجب شد تغییر دولت در لندن خیلی زودتر انجام شود.

حضور یك چهره متفاوت با شعارهای متفاوت در سمت نخست وزیری، موجب شده تا اندكی از التهاب های سیاسی اقتصادی در انگلیس كاسته شود. این شگرد، معمولا برای مواقع بحرانی جواب می دهد. در آمریكا بعد از هشت سال ریاست جمهوری جورج بوش كه با مرگبارترین حمله تروریستی تاریخ آمریكا (11 سپتامبر) و دو جنگ و لشكرکشی ویران كننده به خاورمیانه و بحران تكان دهنده اقتصادی مالی همراه بود، به قدرت رسیدن باراك اوباما با چهره ، شعار و دستور كار متفاوت، چهره آمریكا را تا حدی در داخل و در جهان بازسازی كرد. اگرچه این روزها و در آستانه انتخابات ریاست جمهوری، باردیگر رویدادهای كم سابقه و تندی در صحنه سیاست و جامعه آمریكا درحال رقم خوردن است، اما زوالی كه هشت سال ریاست جمهوری بوش برای آمریكا رقم زد ادامه نیافت.

اكنون انگلیس هم با یك نخست وزیر زن كه سخنانی خلاف جهت سنتی هم حزبی هایش می زند و كابینه ای كه دست كم دو تغییر مهم و پیش بینی نشده دارد، تلاش می كند دوران جدید خارج از اتحادیه اروپا را برای شهروندان این كشور و همچنین جهان، مدیریت كند. خانم ترزا می از قدیمی های حزب حاكم محافظه كار است اما در اولین نطق خود دقایقی بعد از نخست وزیر شدن، سخنانی گفت كه نشان دهد پیام رأی مردم را شنیده است. او با اشاره به اینكه قوانین مالیات و دیگر سیاست های اقتصادی باید به نفع همه باشد و نه فقط قشر ثروتمند جامعه، هم از سیاست های مورد انتقاد حزبش فاصله گرفت و هم امكان بهره برداری حزب مخالف كارگر از شرایط موجود را كاهش داد.

انتخاب بوریس جانسون، شهردار پیشین لندن به سمت وزارت خارجه نشانه دیگری از این است كه حزب حاكم انگلیس پیام رای دهندگان را دریافته یا دست كم می خواهد نشان دهد این پیام را شنیده است. این انتخاب به تنهایی نشان دهنده چهره جدید انگلیس به جهان است. جانسون مانند دونالد ترامپ كه این روزها جنجالی ترین چهره سیاست آمریكا در جهان است، متفاوت ترین و عجیب ترین سیاستمدار انگلیس به شمار می رود. بعد از معلوم شدن نتیجه همه پرسی و اعلام استعفای كامرون، بسیاری فكر می كردند جانسون نخست وزیر جدید انگلیس خواهد شد. اما او از این رقابت كنار كشید تا وزیرخارجه بشود. سخنان و سیاست های او در زمینه سیاست خارجی شبیه جمهوریخواهان آمریكاست و به نظر می رسد او تصویری مانند آمریكای جورج بوش را برای كشورش در جهان، در سر دارد.

اینكه وعده های برابری اجتماعی و اقتصادی دومین نخست وزیر زن انگلیس و سیاست های یكه تازانه و افراطی وزیرخارجه متفاوت این كشور تا چه حد در ماه های آینده عملیاتی شوند، معلوم نیست. ممكن است انگلیس غافلگیری های بیشتری برای جهانی داشته باشد كه اكنون كمتر رویدادی در آن قابل پیش بینی است.

کارشناس مسائل بین‌الملل