محرم ماه گردشگری آیینی

ماه محرم که شروع می‌شود نه‌تنها فصل راه افتادن دسته‌ها در کوچه‌ها و خیابان‌هاست بلکه فصل رونمایی از آیین‌های کهن عزاداری نیز هست، اما تورهای یک روزه معمولا کسب وکار خود را تعطیل می‌کنند و از این فرصت گردشگری غافل می‌مانند، در حالی که آداب و آ‌یین‌های کهن مذهبی به راحتی می‌توانند فرصت‌های قابل توجهی برای جذب گردشگران ایجاد کنند. مهم‌تر اینکه چند روز تعطیلی غنیمتی است که ساکنان شهرهای بزرگ سری به شهرها و روستاها بزنند و هم ایام عزاداری خود را برگزار کنند و هم با آیین‌های مختلف  مذهبی ایرانی آشنا شوند.
به همین دلیل به شهروندان گردشگر تهرانی سفر به این شهرها و شرکت در این مراسم عزاداری با آیین‌های خاص را پیشنهاد می‌دهیم، اما باید گفت هر کدام از این آیین‌های عزاداری در یک روز به‌خصوص انجام می‌شود. به‌عنوان مثال مراسم جغجغه‌زنی در اراک در روز نهم ماه محرم برگزار می‌شود، به همین دلیل اگر قصد رفتن به این شهر را دارید، باید چند روز مانده به اجرای این مراسم، برنامه‌ریزی‌های لازم را داشته باشید. همچنین سفر به این شهر معمولا جزو گردشگری‌های یک روزه محسوب می‌شود، مگر اینکه خودتان قصد اقامت در آنجا را داشته باشید که بهتر است به دلیل ازدحام جمعیت چند روز قبل از شروع مراسم، مکانی را در هتل‌ها یا مهمانپذیرها رزرو کنید. یک مسئله مهم دیگر که باید به آن اشاره کنیم این است که گردشگران در این ایام مشکلی برای تهیه غذا هم نخواهند داشت و می‌توانند از غذای نذری در شهرهای مختلف استفاده کنند.

طوق‌بندان در شاهرود
شهرستان شاهرود یکی از شهرهای استان سمنان هرساله دارای رسم و آیین‌های سنتی عزاداری منحصربه فردی در ماه محرم است. برای سفر به شاهرود می‌توانید از قطار پرسرعت شاهرود به تهران استفاده کنید. این قطار با سرعت 140 کیلومتر در ساعت مسافت تهران – شاهرود را طی و مسیر شش ساعته قطارهای عادی را در مدت چهار ساعت و 20 دقیقه طی می‌کند. همچنین فاصله جاده‌ای تهران تا شاهرود 399 کیلومتر است که می‌توانید با استفاده از ناوگان اتوبوسرانی یا اتومبیل شخصی خود از طریق جاده تهران- ورامین- سمنان به این شهر سفر کنید.  در شهر شاهرود پنجمین روز از ماه محرم روز «یاعباس یاعباس» نامیده و در این روز مراسم طوق‌بندان اجرا می‌شود. در مراسم طوق‌بندان طوق یا نشانی وجود دارد که این نشانه از سه قسمت پایه چوبی، بدنه فلزی سینی مانند مشبک به شکل قلب و زبانه فولادی تشکیل شده که توسط فردی که طوقی را از اجدادش به ارث برده، آماده حمل می‌شود. در باور اهالی منطقه، این نشانه، نمادی از علم و بیرق علمدار واقعه کربلا حضرت ابوالفضل‌العباس(ع) است و بزرگ و سنگین‌ترین طوق شهر طوق
«بابا علی» نام دارد. اگر در هنگام حمل طوق به طور ناگهانی تیغه آن بر زمین بیفتد، بلافاصله گوسفندی را در همان محل قربانی می‌کنند. پس از جمع شدن تمام طوق‌های شهر، در ساعت چهاربعدازظهر، عده‌ای از بزرگان تکیه‌ها درحالی که اشعار محتشم کاشانی را زمزمه می‌کنند در جلوی دیگر عزاداران به حرکت درمی آیند.در مقابل آنها بیرق سفیدی توسط یکی از خادمان تکیه بازار حمل می‌شود. این بیرق به حضرت عباس (ع) منتسب بوده و رنگ سفید آن از عزیمت آن حضرت برای آوردن آب و نه جنگ‌طلبی حکایت دارد. آیین سنتی شمع و چراغ هم از دیگر آیین‌های محرم در شاهرود است که خدام تکایا آن را برگزار می‌کنند. همچنین مراســم نخل‌گردانی در شهر شاهرود بیش از ۱۵۰ســال قدمــت دارد. بزرگ‌ترین و قدیمی‌ترین نخل شاهرود به محله بیدآباد اختصاص دارد.در شاهرود کمترین قیمت مربوط به مهمانسرای جهانگردی بسطام واقع در بلوار شهید بهشتی است که هزینه اقامت در اتاق دوتخته این هتل هرشب 121 هزار تومان و بیشترین قیمت مربوط به هتل پارمیدا واقع در بلوار دانشگاه است که هزینه اقامت در اتاق دوتخته این هتل هرشب 228 هزار تومان است.

شروع مراسم عزاداری در قزوین از روز هفتم محرم
یکی دیگر از این شهرها با آیین‌های سنتی عزاداری منحصر به فرد که در 140کیلومتری تهران واقع شده، شهر قزوین است. شما می‌توانید با استفاده از اتوبوس یا اتومبیل شخصی از مسیر اتوبان تهران- کرج - قزوین با یک ساعت و 30دقیقه طی مسیر به این شهر برسید. اگر خواهان مشاهده آیین سنتی عزاداری استان قزوین هستید از روز هفتم به این شهر سفر کنید، زیرا مراسم رسمی عزاداری شهر قزوین از روز هفتم ماه محرم شروع می‌شود. در شب هفتم هیات‌های حسینی از سراسر استان به‌صورت دسته‌هایی شامل علامت‌کشی، طبق‌کشی، طبل و سنج‌زنی، زنجیر‌زنی و سینه‌زنی به امامزاده آمنه خاتون، امامزاده علی و بی‌بی شهربانو، در شب هشتم به امامزاده سلطان سیدمحمد و شب نهم به امامزاده حسین (شاهزاده حسین) می‌روند. در شب تاسوعا تمام دسته‌های عزاداری از مساجد و تکایای خود به طرف امامزاده سلطان سیدمحمد به راه افتاده و در آنجا تجمع می‌کنند، همچنین در روز تاسوعا این دسته‌های عزاداری از مســاجد و تکایای خود به زیارت امامزاده علی، آمنه خاتون و خانه قدیمی امام جمعه که متعلق به امام جمعه شهیدی یکی از بزرگان قزوین و از خانه‌های تاریخی با پیشینه مذهبی قزوین است و امامزاده سلطان سیدمحمد و در آخر به حسینیه آقا سیدجمال می‌روند و خود را برای مراسم شب عاشورا که در جوار امامزاده حسین برپا می‌شود، آماده می‌کنند. بارگاه امامزاده حسین (ع) معروف به شاهزاده حسین، از فرزندان امام هشتم رضا (ع) بوده و در روزهای تاسوعا و عاشورای حسینی محل عزاداری هیات‌های مذهبی شهر قزوین است. طبق‌کشی یکی از سنت‌های خاص شهر قزوین است. به طوری که عزاداران طبق استوانه‌ای شکل از جنس چوب با ارتفاع حدود یک و نیم متر و قطر یک متر که بیشتر قسمت‌های آن آیینه‌کاری شده را روی سر گذاشته و آن را حمل می‌کنند. درخت چنار کهنسالی در حیاط امامزاده علی‌اصغر روستای زرآباد الموت استان قزوین، به درخت چنار خونبار مشهور است. به اعتقاد  اهالی محل، هر ساله هنگام اذان صبح روز عاشورا، از ساقه‌های این چنار که قدمت دیرینه دارد مایع قرمز رنگی مانند خون تراوش می‌شود و پس از آن، این شاخه‌ها خشک می‌شوند.در شهر قزوین گران‌ترین هتل مرمر و ارزان‌ترین هتل مهمانپذیر ابریشم است که می‌توانید براساس بودجه و قدرت مالی خود به یکی از این هتل‌ها مراجعه کنید. هزینه یک شب اقامت در اتاق دوتخته هتل مرمر 168 هزار تومان و اتاق دوتخته مهمانپذیر ابریشم 42 هزار تومان است.