دادزنی، شغلی دیرینه اما تازه‌ وارد در فضای کسب و کار

امروز می‌خواهیم چگونگی فعالیت در یک شغل خاص و چالش‌برانگیز را برایتان شرح دهیم؛ شغل دادزنی. نام این شغل کمی عجیب به نظر می‌رسد و ممکن است در ذهن خود بگویید که دادزنی چگونه شغلی است؟ آیا کسی هم سراغ این شغل می‌رود؟ آیا افرادی هستند که از داد زدن پول بگیرند؟ در این گزارش «فرصت امروز» می‌خوانید که دادزنی اکنون به یکی از مشاغل مهم تبدیل شده که مورد توجه بسیاری از مدیران کسب‌و‌کارهای کوچک است.

تست صدا برای دادزنی
کیفیت کار در این شغل آن‌قدر اهمیت دارد که مدیران برای استخدام افراد برای داد زدن ابتدا صدای او را تست می‌کنند. در گذرگاه‌های خیابان انقلاب یا پاساژها حتما شنیده‌اید که اگر فلان کتاب یا فلان کالا را می‌خواهید بفرمایید طبقه بالا. این راهنمایانی که شما را برای دیدن اجناس در طبقه‌ای که دور از دسترس شماست دعوت می‌کنند، قطعا مجانی و در راه رضای خدا کار نمی‌کنند و برای این داد زدن پول می‌گیرند. البته این افراد اکنون در همه‌جای شهر دیده می‌شوند؛ به‌خصوص در تاکسی‌های خطی که با وجود مشخص بودن مسیرها و خطوط، هر خط یک نفر را استخدام کرده که مرتب داد می‌زند و مردم را به مسیر مورد نظر خود دعوت می‌کند.

حقوق روزانه 15 هزار تومان
از کتاب‌فروشی‌های خیابان انقلاب شروع می‌کنیم. اگر دوبار از این خیابان عبور کنید تنها یک جمله را از این افراد می‌شنوید و صدای آنها مدام در گوش شما می‌پیچد. مقاله، تحقیق، پروپوزال بفرمایید طبقه بالا. این افراد جلوی پاساژی هستند که در طبقه بالای آن چند مغازه برای تحقیقات دانشجویی یا عرضه مقالات حضور دارند و به مشتریان خود خدمات می‌دهند.

همچنین افرادی در آنجا مشغول فروش کتاب‌های نایابی هستند که در صورت درخواست کتاب از آنها می‌گویند به فلان مغازه مراجعه کن و کتاب خود را دریافت کن. بعد از بررسی‌های خبرنگار ما در این خیابان در‌خصوص شغل دادزنی به سراغ یکی از آنها رفتیم که در ابتدا گفت: آقا جان بگذار کارمان را انجام دهیم و نان‌بری نکن. اگر داد نزنم امروز حقوق ندارم، تو حقوق من را می‌دهی؟ خلاصه بعد از دادن توضیحاتی مبنی بر اینکه  موضوع را برای گزارش «فرصت امروز» می‌خواهیم راضی شد چند دقیقه‌ای از وقت خود را کنار ما بگذراند و گپی بزند.

این دادزن می‌گوید: شغل ما مانند معدن‌کاران بسیار سخت و زیان‌آور است اما هیچ‌جا دیده نمی‌شود. آنها حداقل بیمه هستند اما شغل ما کنار خیابان است و بسیاری از مردم بی‌تفاوت از کنار ما می‌گذرند. وی افزود: البته از بیکاری بهتر است اما چاره‌ای جز این نیست. این دادزن درباره مدت فعالیت خود در این شغل گفت: من پنج سال است که داد می‌زنم و روزانه بین 15 تا 18 هزار تومان حقوق می‌گیرم. وی در پاسخ به این سوال که دلیل ورود شما به این شغل چه بوده است، اظهار کرد: اگر می‌شود به آن پاسخ ندهم، اگر زمان به عقب باز می‌گشت هیچ‌وقت سراغ آن نمی‌رفتم.
فکر کنید صاحبان کسب‌و‌کار حاضرند ماهانه حدود 400 هزار تومان برای استخدام افرادی در این شغل هزینه کنند. مدیر یکی از همین کتاب‌فروشی‌ها به من می‌گوید: این کار در جلب توجه مشتری بسیار موثر است و معمولا چند برابر دستمزدی که برای این کار پرداخت می‌کنیم، به‌صورت افزایش فروش به ما بازمی‌گردد. او در پاسخ به این سوال که پس آلودگی صوتی چطور؟ آیا این مسئله عابران را از حوالی فروشگاه شما فراری نمی‌دهد، می‌گوید: اینجا عابران به این فریادها عادت دارند.
دادزنان در بخش تاکسی‌ها هم یکه‌تاز هستند و با خیره شدن در چشم عابران پیاده می‌خواهند که مسیر رفت‌و‌آمدشان را جویا شوند تا آنها را به خط مورد نظر راهنمایی کنند.

این دادزنان یک مسیر را داد می‌زنند و رانندگان این مسیرها بعد از پر شدن خودروهایشان از مسافر راهی مقصد می‌شوند.
حقوق دادزنان تاکسی روزانه بین 15 تا 20 هزار تومان است که اگر هر روز سر کار بروند بین 450 تا 600 هزار تومان برای خود درآمد کسب کرده‌اند. یکی از فعالان این شغل می‌گوید: این شغل درآمد زیادی ندارد اما به دلیل اینکه برخی افراد از سر بیکاری این شغل را برای خود تعریف کرده‌اند به‌عنوان یک شغل به آن می‌توان نگریست.

روی مخ باشید تا استخدام شوید
با وجود تمام تاثیرات نامطلوبی که این مسئله بر نازیبایی محیط شهری، ایجاد آلودگی صوتی و افزایش مشاغل کاذب دارد، باید پذیرفت که دادزنی در فرهنگ ما می‌تواند در افزایش فروش موثر باشد. کسانی که قرار است برای این شغل استخدام شوند، باید صدای بلند و رسایی داشته باشند. برعکس کلاس‌های آموزشی صدا، صدای افراد باید جیغ و به‌قول‌معروف روی مخ باشد تا توجه همه را به خود جلب کند. جالب است بدانید افرادی که برای پاساژ تبلیغات می‌کنند روزانه از هر مغازه دو تا پنج هزار تومان مزد می‌گیرند.

شاید کمی عجیب باشد که برای دادزنی باید تست صدا بدهید و افرادی که می‌خواهند مغازه‌شان تبلیغ شود ابتدا به شما متنی را می‌دهند و می‌گویند داد بزن. بعد از تشخیص میزان روی مخ بودن صدای فرد متقاضی، وی در محل گذرگاه‌های عابر پیاده مستقر می‌شود و کار خود را آغاز می‌کند. البته برخی افراد در این شغل قدیمی هستند و به‌خاطر تجربه‌شان در این زمینه، صاحبان کسب‌و‌کار به‌راحتی آنها را استخدام می‌کنند.

افزایش فروش به قیمت بیماری‌ تارهای صوتی
هر شغلی دارای مزایا و معایبی است. متاسفانه این شغل مزایای زیادی ندارد اما معایب فراوانی دارد که از‌جمله آنها می‌توان به از بین رفتن تارهای صوتی در کمتر از یک دهه اشاره کرد.

اگر خوش‌بینانه در نظر بگیریم که افراد در ماه یک میلیون تومان درآمد کسب می‌کنند و در طول سال از باد هوا و اکسیژن تغذیه می‌کنند سالانه 12 میلیون تومان برای خود پول جمع کرده‌اند و بعد از 10 سال 144 میلیون تومان برای خود پول کنار گذاشتند که با احتساب عمل‌های جراحی تارهای صوتی به نرخ امروز حدود 40 تا 60 میلیون تومان باید پرداخت که البته هیچ وقت به حالت اولیه باز نخواهد گشت.

پس به مدیران توصیه می‌کنیم که اگر کمی وجدان دارند، با صرف کمی هزینه بیشتر، راه‌های تبلیغاتی دیگری را برای کسب‌و‌کار خود انتخاب کنند تا یک عمر ناله و نفرین عابران نگون‌بخت و دادزن‌های بیچاره را به جان نخرند.