جشنواره روستاهای دوستدار کتاب در 33 هزار روستای ایران آغاز شده است / جشنی دیگر برای کتاب و روستا

نخستین جشنواره روستا‌های دوستدار کتاب در حالی آغاز می‌شود که مسئولان فرهنگی دولت تدبیر و امید در راستای گسترش فرهنگ کتابخوانی در ایران، این‌بار به‌طور ویژه روستا‌ها و مناطق محروم و دور‌‌افتاده را به‌عنوان هدف فعالیت‌هایشان در نظر گرفته اند تا براساس این دست اقدام‌ها عملا با یک تیر چند ‌نشان بزنند. در این گزارش نگاهی به نخستین دوره فعالیت این جشنواره داریم. 

نخست آنکه براساس فراخوان، هدف از برگزاری جشنواره روستا‌های دوستدار کتاب، گسترش عدالت و توسعه فرهنگی در روستاهای کشور و همچنین حمایت از اقدامات انجام شده و پیشنهادهای نو و ابتکاری در حوزه كتاب و كتابخوانی اعلام شده است. از دیگر هدف ها ترویج کتابخوانی است و از سوی دیگر در تلاش برای شناسایی ظرفیت‌ها و استعداد‌های موجود در عرصه‌ کتاب و کتابخوانی در مناطق مختلف ایران هستند تا با فعال کردن آن گام‌های موثری در این حوزه برداشته شود.

بر این اساس خواسته شده است روستا‌ها و مدارس روستایی و کتابخانه‌های مساجد روستاها و عموم اهالی روستاها آثار و فعالیت‌هایشان را در حوزه کتاب به دبیرخانه‌ جشنواره ارسال کنند. همچنین توجه دادن مردم و نهادهای روستایی به اهمیت کتاب، از دیگر اهداف این جشنواره است و فعالیت‌ها و آثار در‌این‌باره داوری می‌شود و از روستا‌های برگزیده علاوه بر تجلیل و تقدیر، حمایت‌های ویژه‌ای صورت می‌گیرد. در تشریح سازوکار این جشنواره اعلام شده است: «مجموعه فعالیت‌های فرهنگی ـ ترویجی اجرا شده مرتبط با کتابخوانی با مشارکت مردم، نهادها و دستگاه‌های فعال روستایی را می‌توان برای شرکت در جشنواره معرفی کرد.

در هر برنامه، اعم از اجرا شده یا پیش‌بینی‌شده، اهداف، شیوه اجرا، نهادهای مشارکت کننده و نحوه تامین بودجه آن باید ذکر شود و معرفی برنامه‌ها، مدارک و مستندات با امضای دهیار و رییس شورای اسلامی روستا، همراه با فرم‌های تکمیل شده باید به دبیرخانه استانی جشنواره مستقر در ادارات کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان‌ها (دبیرخانه کانون‌های فرهنگی، هنری مساجد) ارسال شود. هیات داوران جشنواره از میان نامزدهای نهایی، پس از بازدید نماینده داوران، پنج روستای برگزیده و پنج روستای قابل تقدیر دوستدار کتاب را انتخاب و معرفی می‌کنند و در هفته اول اسفند با حضور شخصیت‌های فرهنگی و سیاسی کشور در تهران از آن روستاها تقدیر به عمل می‌آید، همچنین در استان‌ها نیز به نحو مقتضی از روستاهای برگزیده تقدیر به عمل خواهد آمد.» همچنین برنامه‌های ارسالی باید شامل این فعالیت‌ها شود: «تامین فضا و بناهای فرهنگی برای کتابخانه، کتابفروشی، انجام فعالیت‌های فرهنگی ترویجی مانند مسابقه‌ها، جشنواره‌ها، نمایشگاه‌های کتاب و فعالیت‌های ابتکاری، برنامه‌های سال آینده شامل تامین فضا و بناهای مرتبط، فعالیت‌های ترویجی ابتکاری و غیره.» همچنین ضرورت دارد برنامه‌ها واجد ویژگی‌هایی از این دست باشند: «برنامه‌ها براساس نیازهای محلی، آیین‌های بومی و ارزش‌های دینی و ملی تعریف شده باشد، همچنین تاثیرات پایدار داشته باشد، دیگر اینکه از مشارکت مردمی و جلب پشتیبانی دستگاه‌های اجرایی برای تامین هزینه‌ها و سرمایه‌گذاری برخوردار باشد، ضرورت دارد این برنامه‌ها همه اهالی روستا را شامل شود.

طراحی یا اجرای برنامه برای زنان، کودکان و نوجوانان از ملاک‌های تاثیرگذار در گزینش است، برنامه و شیوه اجرای آن از خلاقیت و نوآوری برخوردار باشد، گستره اجرای برنامه می‌تواند در سطح روستا یا فراتر از روستا باشد، قابلیت الگوبرداری داشته باشد، دیگر آنکه اقدامات انجام شده استمرار و مداومت داشته باشد و فعال بودن فضا و بناهای فرهنگی الزامی است.»

حمایت ویژه از روستا‌‌های اهل کتاب 

جشنواره‌ «روستا‌های دوستدار کتاب» به دلیل توجه و اهتمام به دسترسی کتاب در روستا‌ها و رونق کتابخوانی در دهات و روستا‌های ایران برگزار شده است. براساس اعلام مسئولان وزارت کشور بیش از 33هزار روستا با میلیون‌ها نفر جمعیت در ایران وجود دارد که با بهره‌گیری از این ظرفیت می‌توان به بهبود کتابخوانی در ایران بیش از گذشته امیدوار بود. موضوعی که مسئولان امور دهیاری‌های وزارت كشور بر آن تاکید دارند و گفته شده با اعطای تسهیلات سعی در ترغیب روستانشینان ایران در گروه‌های سنی مختلف برای مطالعه‌ کتاب دارند همچنین در این فعالیت و ارائه‌ تسهیلات ستاد عالی كانون‌های فرهنگی و هنری مساجد هم با اعطای تجهیزات كتابخانه‌ای بر جوایز جشنواره روستاهای دوستدار كتاب به وزارت کشور و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی کمک می‌کند.

براساس گزارش مسئولان جشنواره‌ «روستا‌های دوستدار کتاب» در چهارمین جلسه كمیته برنامه‌ریزی این جشنواره مقرر شد معاونت امور دهیاری‌های سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های كشور تا مبلغ 50 میلیون ریال تجهیزات روستایی و ستاد عالی كانون‌های فرهنگی و هنری مساجد كشور تا مبلغ 30 میلیون ریال تجهیزات كتابخانه‌ای و رایانه‌ای مجموعا 80 میلیون ریال به روستاهای برگزیده اعطا كنند. علاوه‌براین پیشنهاد انتصاب دهیار روستای برگزیده به‌عنوان مشاور فرهنگی افتخاری فرماندار شهرستان نیز به تصویب شورای برنامه‌ریزی رسید.