جشن پیروزی بر تحریم و برخی ملاحظات

روزهای دلهره‌، بیم و ناامیدی ایرانیان خسته از تحریم‌های شدید اقتصادی به نفس افتاده است و تا چند روز دیگر کابوس 13 ساله‌ای که کسب‌وکار اهالی این سرزمین را زمین‌گیر کرده بود رخت برمی‌بندد. یکی از فعالان صنعت ایران پیشنهاد می‌کند روزی را برای برچیده شدن سایه تحریم‌ها جشن بگیریم که به نظر می‌رسد پیشنهاد جذاب و مفیدی باشد. این جشن و سرور می‌تواند شروعی برای زدودن اندوه و ناامیدی برای ایرانیان و آغاز راهی برای عبور اقتصاد ایران از سختی‌ها و دشواری‌ها باشد.

در نشست‌ هیات نمایندگان اتاق بازرگانی، صنایع و معادن تهران علاوه بر این پیشنهاد اما نمایندگان بخش خصوصی نکاتی را درباره مساعد شدن فضای جذب سرمایه طرح کردند و اخباری دادند که باید در کانون توجه قرار گیرد. در این باره چند نکته را یادآوری می‌کنم:

1- رفع تحریم‌ها به معنای حذف محدودیت‌ها و به این معناست که از این پس می‌توان همانند همه کشورهای جهان که تحریم نبوده‌اند در صف مبارزه برای جذب سرمایه خارجی حرکت کرد. یادمان باشد که جذب سرمایه‌ خارجی به مثابه یک ضرورت کار چندان ساده‌ای نیست و نیازمند استفاده از مهارت‌ برای نشان دادن استعدادهای ایران در مقایسه با سایر کشورهاست. ایران جاذبه‌های خوبی برای ورود سرمایه دارد اما باید به نیکی و مهارت و کارآمدی معرفی شود.

2- اما عدم قطعیت‌های جذب سرمایه خارجی در حوزه اقتصاد ایران معنی‌دار است و تا زمانی که این عدم قطعیت‌ها به سمت حل شدن پیش نروند نباید بی‌جهت امیدوار بود. ارز چندنرخی یک محدودیت واقعی است، عدم آزادسازی نرخ سود بانکی و محدودیت‌های اعتبارات بانکی و بازار پول مبهم یک محدودیت واقعی است و رقابت شدید و نابرابر شرکت‌های دولتی و خصولتی برای کسب سهم بیشتر در سرمایه خارجی نیز یک محدودیت واقعی است. این محدویت‌های اقتصادی و فقدان زیرساخت‌ها در حوزه تجارت و تولید را باید جدی گرفت.

3- اما محدودیت‌های دیگری در بخش غیراقتصادی نیز داریم که غفلت از آنها می‌تواند آسیب‌ساز باشد. سیاست خارجی ایران در دو سال سپری شده با همراهی کلیت مجموعه تصمیم‌گیران به سمت آشتی با غرب بوده است و همین مسئله راه را باز کرد تا به نقطه روشن برسیم. برخی رفتارهای رقابتی خصمانه از سوی دولت‌های همسایه ایران احتمالا روندی مبهم خواهد داشت و می‌تواند تله‌ای برای ایران باشد و باید حواس همه جمع باشد. 

علاوه‌بر‌این برخی رفتارهای سیاسی داخلی از سوی منتقدان دولت یازدهم را همانند کاری که در حمله به سفارت عربستان دیده شد نیز باید مورد توجه قرار داد و از تکرار آن جلوگیری کرد. جشن شکست تحریم‌ها مبارک باشد و با چشم‌هایی باز به سوی آینده حرکت کنیم.

* عضو شورای سردبیری روزنامه «فرصت امروز»