بازار سهام در نخستین روز معاملاتی خود در مهرماه با بازارگردانی برخی حقوقیها در نمادهای معاملاتی پیشرو بازار، صعودی شد. بیش از همه بازار سهام در نمادهای معاملاتی خودرویی شاهد شکلگیری صف خریدهای ممتد در برخی نمادهای معاملاتی این گروه بود. در دیگر گروههای بازار هم سیر صعودی قیمتها مشاهده شد. چنان که بازار سهام پس از شکسته شدن کفهای قیمتی روانی خود در اوایل هفته گذشته، از اواسط هفته با رشد شاخصها همراه شد.
برخی انتظارها مبنی بر اجرایی شدن مفاد توافق برجام هستهای از نیمه دوم مهرماه و برچیده شدن برخی محدودیتهای مالی و بانکی این امیدواری را ایجاد کرده که میتوان به بازگشت تدریجی رونق برای یک دوره کوتاهمدت در بازار سهام امیدوار بود. گرچه هنوز موقعیت مناسب برای ورود منابع نقدینگی با حجم بالا فراهم نشده و بازار در میان فراز و فرود شاخصهاست. با این حال خروج سرمایهها از بورس، تداوم رکود اقتصادی، عدم سودآوری بنگاهها، زیاندهی شرکتها و کم عمقتر شدن بازار سهام، در حالی در شرایط کنونی رقم خورده که مدیران بورسی ادعا میکنند سرمایهگذاران خارجی رقابت زیادی برای حضور در بازار سهام ایران دارند.
ریزش مداوم بورس و افزایش زیان سهامداران
همانگونه در شهریور ماه بورس اوراق بهادار تهران با روند ریزشی مداوم خود روزهای سختی را برای اهالی تالار شیشهای رقم زد، میانگین زیان سهامداران را نیز تا سطح 1.5درصد افزایش داد. تالار شیشهای بعد از فراز و فرود فراوان در تابستان، با افزایش زیان همراهان خود، موجی از نارضایتی را بین اهالی تالار شیشهای رقم زد. در این ماه باوجود انتشار اخبار مثبت سیاسی و رأی کنگره آمریکا به برجام، بازار سهام بدون کوچکترین واکنشی به این اخبار، به روند نزولی خود شدت داد و با افزایش ریزش قیمتها و همچنین رشد تقاضای فروش مواجه شد. به این ترتیب در آخرین ماه تابستان و انتشار خبرهایی مربوط به تصویب خوراک 13سنتی پتروشیمیها در کنار عدم حمایتهای دولت از بازار سهام، اوضاع این بازار را وخیمتر کرد و موجب ریزشهای سنگین شاخص شد.
وقوع این اتفاق در تالار شیشهای موجب شد عده کثیری از سرمایهگذاران با زیان از تالار حافظ خداحافظی کنند، اما عدهای هم در این بازار رکودی باقی ماندند تا شاید شاهد آغاز روند صعودی بورس بعد از لغو تحریمها و ورود سرمایهگذاران خارجی باشند. با این حال رسیدن شاخص بورس به ارقامی کمتر از ابتدای سال، از بین رفتن بازدهی سهامداران ریزش شدید حجم معاملات و همچنین افت ارزش بازار سهام و تشدید نگرانیها در این ماه نشان داد که بورس تهران در شرایط مطلوبی قرار نداشته و نیازمند تصمیمات جدی و اساسی برای بهبود است.
افت 3هزار و 640 واحدی بورس در شهریور ماه
شاخص کل بورس تهران بیش از 3هزار و 640 واحد افت کرد و با شکستن کانالهای 64، 63 و 62هزار واحد، وارد کانال 61هزار واحدی شد و در نیمه این کانال قرار گرفت. عقبگرد شاخص بورس به کانال 61هزار واحدی در حالی طی شهریور ماه رخ داد که همچنان ابهاماتی مانند نرخ خوراک شرکتهای پتــروشیمـی، ابهـــامـــات شرکتهای پالایشگاهی، نرخ بالای بهره بانکی، کاهش قیمت نفت، افزایش قیمت حاملهای انرژی، تعرفه خودرو، بودجه انقباضی و کمبود نقدینگی بر بورس سایه انداخته و هیچ خبر خوشی از صنایع و اقتصاد که مناسب حال این روزهای بورس باشد نیز منتشر نمیشود.
با تشدید روند ریزشی بورس در شهریور ماه، بازدهی بورس تهران نیز بعد از شش ماه مقاومت، رسما وارد فاز منفی شد و بورس تهران به طور متوسط زیان 1.5درصدی را نصیب همراهان خود کرد. در این ماه حجم و ارزش معاملات نیز به مدد ریزش قیمتها و بیانگیزگی سهامداران برای دادوستد بسیار کاهش پیدا کرد و در برخی روزها حجم معاملات به کمتر از 300میلیون سهم رسید اما ارزش و حجم معاملات به مدد عرضههای بلوکی رشد کرد و از روند منفی آن جلوگیری شد به طوری که در 23 روز معاملاتی شهریور ماه، ارزش و حجم معاملات به ترتیب با رشد 18.5 و 27درصدی مواجه و 12هزار و 393میلیون سهم به ارزش 27هزار و 418میلیارد ریال دادوستد شد. در این ماه دفعات معاملات افت 4درصدی را تجربه کرد و به 644هزار و 525 دفعه رسید، همچنین تعداد خریداران افت 0.2درصدی را تجربه کرد و به 199هزار نفر رسید.