اهمیت حفظ اطلاعات در سازمانهای امروزی به حدی است که مدیران امروزی را وادار میکند به روشهای با امنیت بالا رو بیاورند؛ روشهایی که ریسک از دست دادن اطلاعات در آن پایین است. یکی از این رویکردها، رویکرد ذخیرهسازی شبکهای Networked Storage است که راهکاری برای یکپارچهسازی و مدیریت حرفهای سازمان است و برای سازمانهایی مناسب است که اطلاعات بسیار مهم و خدمات مبتنیبر IT دارند و امنیت دادهها برایشان اهمیت دارد. برای اینکه با این رویکرد و نحوه استفاده از آن در سازمانها آشنا شویم، در ادامه با دو نفر از کارشناسان این حوزه، محمدمهدی تشرفی، کارشناس بازاریابی و مصطفی رحمانی، کارشناس ارشد نرمافزار به گفتوگو نشستهایم.
ذخیره فرمول محصول در دیسک
محمدمهدی تشرفی، کارشناس بازاریابی در مورد این رویکرد بیان میکند: این رویکرد درواقع ایجاد فضای بهاشتراکگذاری برای دادههاست که برای سازمانهایی استفاده میشود که اطلاعات محرمانه دارند. باید توجه داشت که بعضی سازمانها مانند سازمانهای فروش اطلاعات محرمانه ندارند، اما بعضی مانند سازمانهای فروش نفتی سیستمهای فروش مخفی دارند.
همچنین سازمانهایی مانند کوکاکولا یا پپسی، فرمول محصول را در Dropbox ذخیره میکنند. شرکتها اصولا از دادهها حفاظت میکنند، چراکه رقبای آنها میتوانند با مهندسی معکوس و آنالیز به فرمول آن دست یابند. اصولا یکی دو دیسک در سازمانها برای حفظ اطلاعات و یک دیسک ذخیره اطلاعات در Dropboxها به این کار اختصاص مییابد.
هزینه اجاره کم در فضاهای مجازی
این کارشناس ادامه میدهد: همانطور که گفته شد این روش در سیستمهای فروش جایی ندارد، بلکه در سیستمهای مدیریت تولید اعمال میشود تا فرمولهای تولید محصول جایی درز نشود. مدیران باید از سیستمها و فرمولهای مختص خود محافظت کنند چراکه مصرفکننده در طعم محصول شما و رقیب تفاوت قائل میشود و این فرمولها جزو سرمایههای سازمانند و این ارزشهای سازمان باید به دقت حفظ شوند. او هزینه اجاره در فضای مجازی را کمتر از دیسکهای فیزیکی میداند و عقیده دارد در خارج از کشور تنها با ماهی 100 دلار میتوان این فضاها را اجاره کرد.
استفاده شرکتهای بینالمللی ایران از ذخیرهسازی شبکهای
تشـــرفی ادامـه میدهـــد: بــرای بهاشتراکگذاری اطلاعات، شرکا و هیاتمدیره تصمیم میگیرند. در دنیای امروز، استراتژی شرکتها از طریق Share کردن در اینگونه فضاهای مجازی به اشتراک گذاشته میشود، بدون اینکه به نیروی پشتیبان نیاز داشته باشیم. این روش امنیت بالا دارد و مقرونبهصرفه است. در ایران کوکاکولای مشهد و پپسی این روش را دنبال میکنند چون شرکتها بینالمللیاند و مدیران خارج از کشور در مورد آن تصمیم میگیرند. اما در ایران هزینه زیادی برای امنیت در فضای مجازی انجام نمیدهند.
او ادامه میدهد: ایمیل میتواند فضایی برای ذخیرهسازی باشد اما مناسب دادههای مهم نیست. نرمافزاری مانند Zoobe برای ذخیرهسازی وجود دارد که تحت وب است و انتقال دیتاها و بهاشتراکگذاری در خود سایت به انجام میرسد. Zoobe فضایی شبیه ایمیل دارد اما با کارایی و امنیت بیشتر و بعضی از شرکتهای ایرانی برای حفظ اطلاعات خود از این روش استفاده میکنند.
سازوکار ذخیرهسازی شبکهای
مصطفی رحمانی کارشناس این حوزه نگاه تخصصی خودش را در مورد این روش دارد و در مورد سازوکار این روش به «فرصت امروز» میگوید: در معماریهای سنتی IT که هنوز در بسیاری از شرکتهای کوچک و بزرگ متداول است، اصولا دستگاههای ذخیرهسازی اطلاعات (مثل دیسکهای سخت) به یک سرور متصل میشوند، ولی شبکههای ذخیرهسازی اطلاعات، اکنون مستقل از سرور و بهصورت یک فناوری پایه مثل بانک اطلاعاتی یا شبکههای LAN در مرکز داده قرار دارند.
در روش سنتی ذخیرهسازی اطلاعات، برای بالا بردن آستانه تحمل در برابر خرابی (faulttolerance)، دستگاههای ذخیرهسازی، گاهی اوقات به دو سرور متصل میشوند. بهگونهایکه در آن واحد، تنها یک سرور قادر به استفــاده از دستگاه ذخیرهسازی خواهــد بود. درایـــــن روش و در روش تــــکســروری، سیستم ذخیرهسازی تنها در ارتباط با سروری که مستقیم به آن متصل است در دسترس خواهد بود. سرورهای دیگر نمیتوانند مستقیم به دادهها دسترسی داشته باشند. آنها همیشه مجبورند از طریق سروری که مستقیم به دستگاه ذخیرهسازی متصل است، به اطلاعات و فضای ذخیرهسازی داخل آن دسترسی پیدا کنند. در نتیجه، این نوع معماری سنتی، معماری «سرور- مرکزی» یا «سرور- محور» نامیده میشود. در این رویکرد، سرورها و دستگاههای ذخیرهسازی، عموما از طریق کابلهای SCSI به یکدیگر متصل میشوند.
معایب روش ذخیرهسازی سنتی
رحمانی بعضی معایب روشهای ذخیرهسازی سنتی را چنین برمیشمارد:
- خرابی سرور (یا هر دوی این سرورها)، دسترسی به دادهها را غیرممکن میسازد. این مسئله برای اغلب شرکتهای امروزی غیرقابل پذیرش است. حداقل بعضی از دادههای شرکت خصوصا دادههای مدیریتی باید دائم و بدون وقفه در دسترس باشند.
- اشکال قابل طرح دیگر اینکه، در یک محیط LAN، عموما دستگاههای ذخیرهسازی، در سراسر یک ساختمان پراکنده هستند. این بدان خاطر است که اغلب کامپیوترهای جدید، بدون ملاحظات طراحی، در گوشه و کنار محیط شبکه LAN، نصب و مکررا ارتقا داده میشوند. از سوی دیگر ممکن است کامپیوترها، عمدا بـــهواسطه کاهش ترافیک دادهای LAN، نــــــزدیک کــاربــران استقرار یابند. بههرحال، نتیجه نهایی این خواهد بود که دستگاههای ذخیرهسازی در تعداد زیادی اتاق، پراکنده شده آن هم بـــهگونـــهایکه در مقابل دسترسی غیرمجاز محافظت نشده و از تهویه مناسب نیز برخوردار نخواهند بود.
ضعف سیستمهای سنتی علت روی آوردن شرکتها به ابزارهای مدرن
به علت مشکلاتی که در روش ذخیرهسازی سنتی اطلاعات وجود دارد، تولیدكنندگان تجهیزات ذخیرهساز كاهش زمان و قیمت این تجهیزات را با رعایت مدیریت قوی و تمركز ذخیرهسازی مدنظر قرارداده و اقدام به تولید ابزارهای كارآمد NAS کردند. دستگـــــــــــاه NAS(Network attachedStorage) یک وسیله پرسرعت، کارآمد، تکمنظوره و اختصاصی است که در قالب یک ماشین یا جعبه عرضه میشود. این دستگاه طوری طراحی شده که بهتنهایی کار کند و نیازهای خاص ذخیرهسازی سازمان را با استفاده از سیستمعامل و سختافزار و نرمافزار خود در بهترین حالت برآورده سازد.
مزایای رویکردهای مدرن حفظ اطلاعات برای سازمانها
این کارشناس در انتها اضافه میکند: این روش برای شرکتها یا موسساتی مناسب است که دارای حجم بالای جابهجایی دیتا بین مشتریان هستند مثل بانکها یا شرکت نفت که به دلیل اهمیت بالای دیتا و جلوگیری از هک از این سیستم استفاده میکنند اما باتوجه به کاهش قیمتهای سختافزاری، شرکتهایی با رتبه متوسط به بالا از نظرمالی به سراغ چنین سختافزارها رفتهاند. او اضافه میکند: باتوجه به پیشرفت محیط مجازی مطمئنا در داخل کشور از نظر بنیان علمی نیروی علمی قوی جهت انجام چنین اموری وجود دارد اما باتوجه به وضعیت بد اقتصادی و اختصاص نیافتن بودجه توسط شرکتها و درخواست سازمانها جهت انجام با حداقل هزینهها مطمئنا از لحاظ کیفیت کاری تفاوت زیادی با اجرای آن در خارج از کشور وجود دارد.