استان خراسان رضوی و مشهد مقدس دیگر تنها مامنی برای زیارت نیست. بلکه حضور میلیونها زائر ایرانی و خارجی در طول سال موجب شده بحث گردشگری و تجارت سوغاتیهای این شهر هم از اهمیت زیادی برخوردار باشد. حجم بالای تجارت کالاهایی که در مدت زمان حضور زائران خریدوفروش میشود، بهانه خوبی برای پرداختن به کمبودها، کاستیها و نقاط قوت و ضعف این بازار است. به هر حال پذیرایی سالانه از بیش از 20میلیون زائر داخلی و خارجی، داشتن جایگاه فرهنگی و معنوی برجسته به دلیل وجود حرم مطهر رضوی (ع)، آرامگاه حکیم و فرزانه توس فردوسی و وجود مراکز فرهنگی و علمی مهم از جمله حوزههای علمیه، دانشگاهها و میراث تاریخی فراوان و وجود واحدهای صنعتی، معدنی، کشاورزی، خدماتی و غیره در این شهر، آن را به یک بازار بزرگ فرهنگی- اقتصادی در خاورمیانه تبدیل کرده است.
شهری محبوب خارجیها
خراسان رضوی پذیرای بیشترین گردشگر خارجی یعنی زائران حرم مطهر امامرضا(ع) است به همین جهت از جایگاه ویژهای نسبت به سایر شهرهای کشور برخوردار است. معمولا سوغات شهر مشهد تسبیح، مهر و جانماز، خشکباری چون نخودچی و کشمش و اقلامی چون زرشک، نبات و زعفران است. به همین جهت زائر پس از چند بار زیارت به بازار سوغات مشهد رفته و برای دوستان و اقوام خود هدیهای بهعنوان تبرک و سوغات خریداری میکند.
به همین منظور سری به بازار سوغات مشهد واقع در خیابان امامرضا(ع) زدیم. در این میان یکی از مغازهداران واقع در میدان بسیج خیابان امامرضا(ع) گفت: با توجه به فصل تابستان بازار سوغات مشهد از شرایط مطلوبتری نسبت به فصل زمستان
برخوردار است.
مشهد؛ هر سال گرانتر از پارسال
با توجه به بودجه مردم فروش نخودچی خام یا گل، کشمش آفتابی و زرشک به علت ارزان قیمت بودن رونق بیشتری دارد. امسال فروش سوغاتی به علت کاهش قدرت خرید مردم نسبت به سال گذشته بسیار ضعیفتر بوده است، زیرا قیمت هر کیلو نخودچی خام یا گل که تا سه تا چهار سال پیش حدود 3هزار تومان بوده، در حال حاضر به 8000تومان رسیده و همچنین قیمت هر کیلو کشمش آفتابی حدود 5000 تومان بوده که اکنون به کیلویی 15هزار تومان و کشمش معمولی به 12هزار تومان
رسیده است.
این امر بیانگر وجود واسطهها در بازار سوغات مشهد است. تا زمانی که کشمش به دست فروشنده برسد سه تا چهار دست میچرخد بهگونهای که انگور کیلویی 3000تومان از کشاور خریداری شده، اما کشمش کیلویی 15 هزار تومان به دست
مصرفکننده میرسد.
بی ثباتی قیمت در بازار
سوغات مشهد بیداد میکند
حتی با وجود نظارت مداوم ستاد تنظیم بازار و تعزیرات شهر مشهد، قیمت ثابتی برای هر کیلو نخودچی و کشمش در نظر گرفته نشده است. به طوری که هر مغازهداری با توجه به بهای اجاره مغازه خود با قیمت دلخواهش به فروش اجناس میپردازد. به طوری که هر چقدر نرخ اجاره مغازه بیشتر شود، کیفیت محصول پایینتر میآید، اما قیمت فروش بالاتر میرود. در حال حاضر قیمت نخودچی دو آتشه و کشمش بستهبندی شده در وزنهای 500 گرمی در اطراف حرم مطهر بستهای 5000 تومان است، قیمت نیم گرم زعفران حدود 3500 تومان، قیمت یک گرم زعفران حدود 6000 تومان، قیمت زرشک بستهای حدود 4500 تومان است و همچنین قیمت نبات زعفرانی شاخهای بستهبندی شده کوچک حدود 2000 تومان است، اما در مغازههای دور از حرم مطهر رضوی قیمت نبات زعفرانی شاخهای با بستهبندی متوسط حدود 2000 تومان است. در حال حاضر عدم ثبات قیمت در بازار سوغات مشهد با وجود تعزیرات، مهمترین مشکل فروشندگان است که به منظور فروش بیشتر باید مغازهداران خشکبار را با کیفیت بالاتر، اما قیمت پایینتر به دست مصرفکنندگان و زائران حرم مطهر رضوی برسانند.