قیمت خرید تضمینی انرژی نو زیر تیغ کاهش بهای نفت

قیمت نفت کاهش یافته و براساس فرمولی که قانون برای خرید تضمینی برق حاصل از انرژی‌های نو درنظر گرفته، بهای برق بادی و خورشیدی نیز کاهش خواهد یافت. تولیدکنندگان این بخش نگرانند با افت قیمت‌ها، سرمایه‌گذاران تمایلی به حضور در عرصه ایجاد نیروگاه‌های بادی و خورشیدی نداشته باشند. ایران در مقایسه با کشورهای همسایه سابقه طولانی‌تری در استفاده از انرژی‌های نو دارد. اما امروز ایجاد نیروگاه‌های تجدیدپذیر، به قصه پر غصه‌ای برای فعالان این بخش تبدیل شده‌است. به اعتقاد فعالان بخش انرژی‌های تجدیدپذیر، ایران نتوانسته به خوبی پتانسیل‌های موجود در کشور را فعال کند و از انرژی‌های نو در سبد تامین انرژی خود بهره ببرد.

امیر طاهری، مدیرعامل صبانیرو به «فرصت‌امروز» می‌گوید: اخیر بحث کاهش قیمت خرید تضمینی برق بادی به دلیل کاهش قیمت نفت مطرح شده‌است. درحالی‌که در دنیا قیمت خرید برق بادی حدود 12 تا 20 سنت است. وی اضافه می‌کند: براساس صحبت‌های غیر‌رسمی، قرار است قیمت خرید تضمینی برق بادی از 460 تومان فعلی به 300 تومان برسد. مدیرعامل صبانیرو با اشاره به اینکه با در نظر گرفتن قیمت 10 تا 13 سنت برای برق بادی، دوره بازگشت سرمایه در این صنعت حدود پنج تا شش ساله خواهد بود، بر این باور است که افت قیمت خرید تضمینی، تمایل برای سرمایه‌گذاری در ایجاد نیروگاه‌های بادی را کاهش می‌دهد. زیرا مدت زمان بازگشت سرمایه برای سرمایه‌گذاران افزایش خواهد یافت.

وی تاکید می‌کند: اگر سرمایه‌گذار فضای باثباتی را احساس نکند، دلیلی برای حضور در عرصه نخواهد داشت. طاهری از سابقه 15 ساله ایران در زمینه استفاده از انرژی‌های بادی خبر می‎دهد. وی بیان می‌کند: در ایران نیروگاه بینالود یکی از بهترین مزارع بادی کشور بود اما پس از آن بیشتر اقدامات دولت برای ایجاد چنین مزارعی بیشتر جنبه شعاری داشت. طاهری با اشاره به گفته‌های وزیر نیرو عنوان می‌کند که براساس سخنان چیت‌چیان، 10 هزار مگاوات مجوز برای نیروگاه‌های بادی صادر شده ولی تاکنون یک عدد از آن نیز به نتیجه نرسیده‌است.

وی درباره دلایل عدم تمایل بخش‌خصوصی برای حضور در تولید انرژی باید می‌گوید: در تمام دنیا برای سرمایه‌گذار فضای باثبات ایجاد می‌کنند. در ایران هم باید با استفاده از رگولاتور ابتدا شرایط ایجاد مزارع بادی را فراهم و پس از رونق گرفتن کار، آن را به بخش‌خصوصی واگذار کرد. طاهری ادامه می‌دهد: متاسفانه به قدری مشکل در زمینه تامین مالی، فاینانس و غیره در کشور وجود دارد که بخش‌خصوصی تمایلی برای حضور در این عرصه ندارد.

شاگرد تنبل انرژی خورشیدی شدیم

کوروش شوری، رییس انجمن انرژی خورشیدی نیز بر این باور است که کم شدن قیمت خرید تضمینی برق حاصل از انرژی‌های تجدیدپذیر بر روند سرمایه‌گذاری در این بخش تاثیر می‌گذارد. وی به «فرصت امروز» می‌گوید: این روند زمینه تضعیف ایجاد چنین سیستم‌هایی را فراهم می‌کند. اگر قیمت سوخت کاهش یابد، این روند بر بهای خرید تضمینی تاثیر خواهد گذاشت، بنابراین دولت باید با سیاست‌هایی مثل حذف حقوق گمرکی یا معافیت مالیاتی، برای سرمایه‌گذار انگیزه ایجاد کند تا آنها به فعالیت‌هایشان ادامه بدهند.

البته رییس انجمن انرژی خورشیدی بعید می‌داند که دولت قیمت خرید تضمینی برق حاصل از انرژی‌های تجدیدپذیر را کاهش دهد. زیرا این قیمت به تصویب رسیده‌است. وی تاکید می‌کند که دولت برای پیشرفت در زمینه توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر، باید روش‌ کشورهای پیشرفته را بدون هیچ تغییری کپی‌برداری کند. برنامه‌ریزان باید به امتیازاتی که آلمان و سایر کشورها به تولیدکننده یا سرمایه‌گذار انرژی‎های نو می‌دهند، توجه داشته باشند.

شوری می‌گوید: 30 تا 35 سال پیش برای نخستین بار پنل خورشیدی توسط شرکت شهید قندی، وابسته به مخابرات وارد ایران شد. البته آن پنل‌ها برای هوای آلمان مناسب بود و بعد از مدتی به دلیل کدورت، با کاهش راندمان مواجه شد. با توجه به وجود چنین سابقه‌ای، در آن سال‌ها ایران شاگرد زرنگ حوزه انرژی خورشیدی بود، ولی امروز به شاگرد تنبلی در این حوزه تبدیل شده‌است. وی ادامه می‌دهد: متاسفانه سازمان انرژی‌های نو به ضربه‌گیر وزارت نیرو تبدیل شده و فقط مشکلات را رفع و رجوع می‌کند. با این وجود بخش‌خصوصی در سال‌های اخیر اقدامات بسیار مناسبی برای توسعه انرژی‌های نو انجام داده است. شوری بیان می‌کند: زمانی که ایران نیروگاه بادی داشت، در کشور ترکیه به این انرژی توجه نمی‌شد اما امروز وضعیت انرژی بادی ایران در مقابل ترکیه بسیار نامطلوب است.

تولیدکنندگان نگران نباشند

یوسف آرمودلی، مدیرعامل سازمان انرژی‌های نو در پاسخ به نگرانی‌های تولیدکنندگان انرژی‌های نو، بیان کرد: قیمت خرید تضمینی برق خورشیدی براساس بند «ب» ماده 133 قانون الگوی مصرف تعیین می‌شود. وی ادامه می‌دهد: قیمت برق تجدیدپذیر با توجه به قیمت سوخت صرفه‌جویی شده به‌اضافه هزینه تولید، توزیع و انتقال و هزینه‌های محیط‌زیست تعیین می‌شود. از آنجا که هزینه‌های محیط‌زیست و تولید و توزیع معلوم است، با تغییر قیمت سوخت، بهای خرید تضمینی برق پاک نیز تغییر می‌کند.

آرمودلی اضافه می‌کند: سازمان انرژی‌های نو به وزارت نیرو پیشنهاد داده که برای جلوگیری از مشکلات ناشی از کاهش بهای سوخت، قیمت خرید تضمینی برق را براساس تبصره سه ماده 61 قانون اصلاح الگوی مصرف تعیین کنند. وی ادامه می‌دهد: براساس این تبصره وقتی کسی در ازای هر کیلووات مبلغی را برای خرید یک نیروگاه پرداخت می‌کند، قیمت تمام شده باید طوری تعیین شود که برگشت سرمایه و سود سرمایه‌گذار در قرارداد مشخص باشد.

رییس سازمان انرژی‌های نو با اشاره به اینکه ماده 61 قانون اصلاح الگوی مصرف اشکالاتی دارد، بیان می‌کند: منبع تامین مالی برای این ماده وجود ندارد که مابه‌التفاوت‌ها از این محل تامین شود. وی از تلاش سازمان انرژی‌های نو برای اصلاح قوانین مرتبط با خرید تضمینی برق پاک در دولت و مجلس خبرداده و به سرمایه‌گذاران این بخش وعده می‌دهد که مشکلات ناشی از کاهش قیمت نفت حل شود. آرمودلی این نکته را هم اضافه می‌کند که ممکن است به دلیل کاهش بهای نفت، قیمت خرید تضمینی برق با افت مواجه شود. اما احتمال دارد دوره خرید تضمینی برق از پنج سال به 10 سال افزایش یابد.