صنعت خودرو، 60 صنعت دیگر را وابسته به خود دارد و در صورت زمین خوردن صنعت خودرو، همه این صنایع تعطیل خواهند شد. اینک رکود صنعت خودرو، موجب شده تا خودروسازان ناتوان از پرداخت مطالبات خود به قطعهسازان شده و این صنعت با تکرار تاریخ بار دیگر به بحران رسیده است. براساس آمار منتشر شده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت به دنبال کاهش حدود 50درصدی تولید انواع خودرو در شهریور ماه امسال تولید این محصولات در مهرماه امسال نیز 54.6درصد کاهش یافته است. به دنبال همین رکود در صنعت خودرو، صنعت قطعهسازی ایران نیز به دلیل پرداخت نشدن مطالباتش از سوی خودروسازان و کاهش تولید ناچار به تعدیل نیرو و ادامه فعالیت با کاهش چشمگیر ظرفیت شده است.
ساسان قربانی، عضو شورای سیاستگذاری خودرو و دبیر انجمن قطعهسازان ایران، در این زمینه به «فرصتامروز» میگوید: «بیش از 50هزار نفر نیرو یعنی حدود 30درصد از نیروی انسانی شاغل در قطعهسازیها تعدیل شدهاند. این تعدیل نیرو از خرداد ماه شروع شده و در چند ماهه اخیر به اوج خود رسیده است. کاهش فروش خودروسازان علت اصلی این ماجراست. وقتی تولیدی صورت نمیگیرد، سـفـارشگـذاری انـجـام نمیشود، بنابراین شرکتهای ما با نیروی مازاد مواجه شدهاند. شرکتها تا دو ماه میتوانند این نیروی مازاد را تحمل کنند اما بعد نمیتوانند ادامه دهند.»
وضعیت بد قطعهسازان ادامه دارد
محمدرضا نجفیمنش، عضو هیاتمدیره انجمن قطعهسازان نیز در گفتوگو با «فرصت امروز» درباره شرایط امروز صنعت قطعهسازی بیان میکند: «رقم بدهی خودروسازان به قطعهسازان بسیار بالاتر رفته است و برآورد میشود که این رقم به 7هزارمیلیارد تومان نیز رسیده است. البته این بدهی دو بخش دارد، یک بخش بدهی مستقیم به قطعهسازان که بالای 5هزارمیلیارد تومان است و بخش دیگر بدهیهای بانکی است که خودروساز به اعتبار قطعهساز از بانک تسهیلات دریافت کرده اما آنها را نیز پرداخت نکرده است.»
او میافزاید: «قطعهسازان به علت فشار و مشکلات مالی ناچار به تعدیل نیرو و ناتوانی در پرداخت حق بیمه، مالیات بر ارزش افزوده و اقساط بانکی شدهاند. همچنین میزان تولید بهشدت پایین آمده است.» این عضو هیاتمدیره انجمن قطعهسازان، در پاسخ به این پرسش که آیا واحد تولیدی تعطیل شده است، تصریح میکند: «هنوز واحدی تعطیل نشده اما ظرفیت تولید بهشدت کاهش پیدا کرده و بسیاری از واحدها بهصورت راکد درآمدهاند. ما یک مجموعه هستیم که اگر چند واحد تعطیل شوند مابقی واحدها نیز تحت تاثیر قرار میگیرند. البته متاسفانه برای هر کدام از قطعات چندین تامینکننده در نظر گرفته شده که همین موضوع موجب آرامش خیال خودروسازان میشود.»
از تسهیلات هیچ خبری نیست
در همین زمینه از چند ماه پیش در جلسه مشترک میان وزیر صنعت، معدن و تجارت و کمیسیون صنایع مجلس شورای اسلامی، مقرر شده بود برای بهبود وضعیت قطعهسازان تسهیلاتی به این بخش از صنعت اختصاص داده شود. محمدرضا نعمتزاده، وزیر صنعت، معدن و تجارت نیز در آخرین نشست خبری خود این موضوع را تایید کرد اما حالا پس از گذشت بیش از دو ماه، هیچ خبری از این تسهیلات نیست. نجفی منش درباره آخرین وضعیت این تسهیلات، اظهار میکند: «اگر شما خبری از این تسهیلات دارید، ما هم خبر داریم. تا همین لحظه هیچ خبری از اختصاص این تسهیلات وجود ندارد.»
قطعهسازان میگویند که همچنان وضعیت تعدیل نیرو ادامه دارد و شرایط آنها روزبهروز بدتر میشود. اکنون چشم فعالان این صنعت به بسته رونق اقتصادی دولت است که در دومین روز از اجرای آن نشانههای تحریک تقاضا در صنعت خودرو بسیار پررنگ دیده شد. با محقق شدن این بسته و خالی شدن انبار خودروسازان، این امید میرود که از یک سو بخشی از مطالبات قطعهسازان تسویه شده و از سوی دیگر با رونق گرفتن تولید، مجددا رونق به خطوط تولید قطعات خودرو بازگردد.