تکنیک‌های افزایش انگیزش کارمندان (بخش دوم)

هفته گذشته در مورد یکی از متداول‌ترین عوامل انگیزشی مورد استفاده توسط اکثر مدیران ایرانی تحت عنوان پاداش مالی صحبت شد. در این هفته قصد دارم به بررسی سایر عوامل انگیزاننده کارمندان در محیط کار بپردازم.

از کارمندان خود به‌نحو صحیح قدردانی کنید: طبق تحقیقی که از سوی یکی از نهادهای معتبر از پرسنل شرکت‌های مطرح جهان صورت گرفت بالغ‌بر 60 درصد کارمندان، قدردانی را به‌عنوان مهم‌ترین و بارزترین عاملی که منجر به افزایش انگیزه، رضایت شغلی و کارایی آنان می‌شود بر‌شمردند. امروزه تکنیک تشویق و قدردانی از کارمندان به‌طور گسترده توسط مدیران شرکت‌های مطرح جهانی مورد استفاده قرار می‌گیرد. البته باید دقت کرد در‌صورتی‌که به شیوه‌ای صحیح انجام نشود تاثیر مطلوبی روی انگیزش و کارایی افراد ایجاد نمی‌کند.

گاهی اوقات نیاز است به واحد‌های زیرمجموعه خود سرکشی کنید، عملکرد کارمندان را از نزدیک مشاهده کنید و از کارمندان پرتلاش خود با عباراتی نظیر متشکرم، خسته نباشید، کاری که انجام دادی عالی بود، روز بسیار خوبی داشته باشید و کلماتی از این دست قدردانی کنید.

یک تشکر ساده می‌تواند در کمترین زمان ممکن روحیه مثبت همکاری را در سازمان شما ایجاد کرده و منجر به افزایش حس همکاری تیمی و انرژی مضاعفی برای ادامه کار کارمندان سازمان‌تان باشد. البته دقت بفرمایید که استفاده زیاد از حد و متناوب این عبارات می‌تواند منجر به کاهش اثربخشی آن شود و پیشنهاد می‌کنم قدردانی از کارمندان را همواره در زمان و مکان صحیح و به صورت غیر‌قابل پیش‌بینی انجام دهید.

کارمند نمونه انتخاب کنید: یکی دیگر از تکنیک‌های انگیزشی که کمتر در ایران مورد استفاده قرار می‌گیرد انتخاب پرسنل نمونه و تقدیر از آنهاست. پیشنهاد می‌کنم واحدی را برای انجام این کار در سازمان خود اختصاص دهید و به‌طور جدی پیگیر انجام آن باشید. به‌جرات می‌توانم ادعا کنم که کارایی استفاده از این روش تضمین شده است. از‌این‌رو پیاده‌سازی آن را به تمامی مدیران توصیه می‌کنم.

شیوه انجام این کار به این صورت است که از مدیران واحد‌های مختلف سازمان بخواهید تا فرم‌های ارزیابی پرسنل را تک‌به‌تک برای هریک از پرسنل زیرمجموعه‌شان تکمیل کرده و تحویل واحد اداری دهند. سپس کمیته‌ای 7، 9 یا 11 نفره متشکل از اعضایی که به‌عنوان کارشناس مورد اعتماد مدیریت باشند انتخاب کرده تا مجددا فرم‌ها را بررسی کنند تا در حق هیچیک از کارمندان اجحافی صورت نگرفته باشد. پس از اعلام نظر کمیته بررسی، از هر بخش سازمان یک نفر به‌عنوان کارمند نمونه ماه انتخاب می‌شود.

توصیه می‌کنم برای افزایش اثربخشی استفاده از این تکنیک در ابتدای هر فصل، مراسمی در سالن همایش‌ها، جلسات یا مکانی مشابه آن تدارک دیده و در حضور تمامی کارمندان شرکت، برگزیدگان را مورد تجلیل و تقدیر قرار داده و پاداشی به رسم یادبود به آنان ارائه کنید. توصیه می‌کنم به منظور تغییر روحیه پرسنل، افزایش جذابیت و استقبال بیشتر از مراسم، بخش‌های دیگری نظیر موسیقی و طنز نیز به آن اضافه کنید. همچنین پیشنهاد می‌شود برگزیدگان را به همراه خانواده‌‌های‌شان دعوت کنید. تاثیر این حرکت در افزایش وفاداری کارمندان به شرکت وصف‌نشدنی است.

دقت بفرمایید که این تکنیک همانند روش‌های دیگر می‌تواند در عین حال که مفید است مخرب هم باشد. شاید ذکر تجربه‌ای در این زمینه مفید باشد. مدتی به‌عنوان مدیر داخلی شرکتی مشغول به فعالیت بودم. پس از مدتی تصمیم به انتخاب کارمندان نمونه سازمان گرفتم. فرم‌هایی را به مدیران واحد‌های مختلف داده و پس از یک هفته جمع‌آوری کردم. بدون تشکیل کمیته بررسی و تنها با استناد به فرم‌های دریافتی، کارمندان نمونه هریک از واحد‌ها را برگزیده و طی مراسمی اعلام کردم. پس از مدت کوتاهی شکایاتی به صورت غیرمستقیم از سوی کارمندان دریافت کردم که حاکی از انتخاب ناآگاهانه برخی از برگزیدگان بود.

نکته جالب اینجا بود که هیچ‌کدام از پرسنل جرات ابراز مستقیم آن را به من نداشتند. پس از بررسی، در نهایت متوجه شدم که مدیران مربوطه علاقه شخصی خود را نسبت به برخی پرسنل، مبنای ارزیابی قرارداده بودند نه عملکرد فنی آنان را! به همین منظور کمیته‌ای متشکل از متخصصانی را که سابقه بیش از 10 سال فعالیت در شرکت داشته و آشنا به فرآیند‌ها و خصوصیات کارمندان بودند تشکیل داده و مجددا به انتخاب کارمندان نمونه اقدام کردم.

* دکترای مدیریت منابع انسانی