اپراتورهای مجازی تلفن همراه پا به عرصه می‌گذارند

اوایل سال‌جاری زمزمه اعطای مجوز به نخستین اپراتور مجازی کشور از سوی مسئولان مطرح شد که با استقبال دیگر اپراتورهای فعال روبه‌رو شد. نحوه فعالیت اپراتور‌های مجازی یا همان MVNO‌ها به‌گونه‌ای است که بنابر قراردادی که با یک اپراتور فیزیکی منعقد می‌کنند خدمات خود را به وسیله تجهیزات اپراتور فیزیکی به دست مشترکان برسانند و بتوانند از نظر کیفیت و هزینه با سایر اپراتور‌ها رقابت کنند. چند ماه گذشته مدیر بررسی‌های اقتصادی سازمان تنظیم مقررات ارتباطات رادیویی از آمادگی این سازمان برای ارائه‌مجوز به متقاضیان راه‌اندازی اپراتورهای مجازی خبر داد و ارائه این مجوز را از برنامه‌های سال 93 سازمان رگولاتوری دانست. 

دیروز رییس سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی از فراهم شدن زمینه صدور پروانه اپراتورهای مجازی تلفن همراه خبر داد. علی اصغر عمیدیان گفت: در پی فراخوان نظرخواهی تخصصی درمورد سیاست‌ها و اصول حاکم بر صدور پروانه اپراتورهای مجازی تلفن همراه، ذی‌نفعان از جمله دو اپراتور بزرگ تلفن همراه مشارکت فعالی داشته و نظرات خوبی ارائه کردند که پس از بررسی و جمع‌بندی نظرات، پیش‌نویس اصول حاکم بر صدور پروانه‌ها تدوین و در دستور کار کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات قرار می‌گیرد. 

وی با اشاره به اینکه ورود اپراتورهای مجازی به بازار راهبرد قطعی رگولاتوری برای افزایش رقابت، تنوع خدمات و حق انتخاب مردم است، افزود: بازار تلفن همراه کشور از نظر جذب مشترکان جدید برای خدمات پایه به درجه اشباع نزدیک شده است و زمان آن رسیده که اپراتورهای جدیدی با تمرکز بر نوآوری در خدمات و نه‌شبکه، وارد بازار شوند. 

معاون وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات درباره نتایج حاصل از مطالعات انجام شده درباره این موضوع گفت: نتایج مطالعات رگولاتوری، تجربه جهانی و شرایط بازار داخلی نشان می‌دهد، زمان کنونی، فرصت مناسبی برای ورود اپراتورهای مجازی است و با سیاست رگولاتوری در جهت افزایش رضایت مشترکان و استفاده بهتر و بیشتر از سرمایه‌های ملی همخوانی دارد. از سوی دیگر، علاوه بر درآمدزایی برای اپراتورها، زمینه افزایش رقابت و رشد و بلوغ همه ذی‌نفعان بازار را به دنبال دارد. هر چند که در کوتاه‌مدت ممکن است سختی‌هایی را به دنبال داشته باشد. 

عمیدیان درباره احتمال ورود اپراتور جدید تلفن همراه اظهار کرد: ورود اپراتور جدید تلفن همراه، پیش از طرح موضوع اپراتورهای مجازی در دستور کار رگولاتوری بود. اما مطالعات نشان داد، در صورتی که اپراتورهای مجازی وارد بازار شوند و با همکاری اپراتورهای دارای شبکه، اهداف رگولاتوری را محقق سازند، به ورود اپراتور جدید نیازی نیست. رییس سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی افزود: اگر به هر دلیل نتوانیم از طریق ورود اپراتورهای مجازی به اهداف موردنظر برسیم، قطعا ورود اپراتور جدید را با شرایط ویژه در دستور کار قرار خواهیم داد. 

وی درباره اختصاص باند فرکانسی برای ارائه خدمات نسل چهارم تلفن همراه در آینده گفت: برای اپراتورهای موجود باند فرکانسی در ارتقای پروانه آنها مشخص شده است. با این وجود، باندهای فرکانس‌های دیگری را که امکان ارائه خدمات نسل چهارم از لحاظ مقررات، اکوسیستم تجهیزات و سایر ملاحظات روی آنها وجود دارد می‌توانیم در آینده به هر یک از اپراتورهای تلفن همراه فعلی که بیشترین ظرفیت را در اختیار اپراتورهای مجازی قرار دهند واگذار کنیم تا متناسب با ارائه ظرفیت به اپراتورهای مجازی دچار مشکل کمبود فرکانس در ارائه خدمات داده خود نشوند. 

وی اظهار امیدواری کرد: با توجه به الزام اپراتورها به همراهی با اپراتورهای مجازی و در نظر گرفتن مشوق‌های مناسب و اختصاص باندهای فرکانسی اضافی برای اپراتورهایی که با اپراتورهای مجازی همکاری مناسبی دارند، فضای خوبی برای اپراتورهای مجازی ایجاد شده و به اپراتور جدید تلفن همراه نیازی نیست. 

علی قاضی‌زاده کارشناس شبکه‌های تلفن همراه درباره مزایای ایجاد اپراتور‌های مجازی به «فرصت امروز» گفت: با توجه به اینکه ضریب نفوذ تلفن همراه در ایران حدود 90 درصد است، ورود اپراتور مجازی می‌تواند موجب افزایش خلاقیت در بازار ارتباطی و تشویق اپراتورهای تلفن همراه به ارائه خدمات بیشتر شود. 

وی درباره تفاوت اپراتور‌های مجازی با سایر اپراتور‌ها گفت: اپراتور مجازی همان سرویس‌های مشابه اپراتورهای موجود را ارائه می‌دهد و عمده تفاوتی که خواهد داشت، این است که شبکه دسترسی یا همان طیف رادیویی را ندارند. در واقع اپراتورهای مجازی به‌عنوان واسطه‌هایی حرفه‌ای برای فروش انواع خدمات موبایلی بین اپراتورهای اصلی و مشترکان وارد این بازار خواهند شد. 

قاضی‌زاده افزود: MVNOها قرار نیست خدمات متفاوتی را به مشترکان خود ارائه دهند و می‌توان گفت علاوه براینکه این نوع اپراتور می‌تواند با استفاده از بستر تلفن‌های همراه محتوا و اپلیکیشن‌های داخلی را ارائه دهد، مهم‌ترین کارکردش ایجاد فضای رقابتی در بازار خدمات موبایلی است که در نهایت انتظار می‌رود، به تعدیل قیمت‌های خدمات و بهبود کیفیت آن به نفع مشتریان بینجامد. 

این کارشناس درباره نحوه رقابت اپراتور‌های مجازی با دیگر اپراتور‌ها اظهار کرد: در بازار موبایلی غیر‌اشباع، اپراتورهای مجازی رقیبMNOها یا همان اپراتورهای تلفن همراه خواهند شد و با توجه به نیاز اپراتور مجازی به برخی زیرساخت‌های MNOها، این اپراتورها توان رقابت در بازار ارتباطات کشور را نخواهند داشت.