تمام سازمانها فارغ از آنکه به تولید محصول یا ارائه خدمت مشغول بوده یا از حیث مالکیت به یکی از دو دسته دولتی یا خصوصی تعلق داشته باشند همه و همه دارای یک مشخصه یکسان و مشترک هستند و آن محیطهای اجتماعی آنهاست. همواره از نیروی انسانی بهعنوان شالوده هر سازمان و نیروی محرکه آن نام برده میشود. لحظهای سازمان خود را بدون حضور کارمندانتان تصور کنید. تنها چیزی که مشاهده میشود ساختمانها، ماشینآلات و مبلمان دفتری است که به خودی خود بیفایده بوده و عامل تولید نخواهد بود. حال در تصور خود نیروی انسانی را به آن اضافه کنید. چه خواهید دید؟ بله! پویایی سازمان.
شاید تا دو دهه گذشته کمتر کسی استقرار واحد منابع انسانی در سازمانها را جزو ضروریات هر واحد اقتصادی میدانست.
اما رفتهرفته صنعتیتر شدن محیطهای کاری، افزایش رقابت در تولید محصولات و خدمات با کیفیت بالاتر، کاهش بهرهوری نیروی انسانی و افزایش میزان خروج کارمندان کارآمد از سازمان، مدیران شرکتهای بزرگ را بر آن داشت واحد منابع انسانی را در سازمان خود ایجاد کنند.
پرسنل سازمان همانند مشتریان نیاز به توجه دارند. امروزه کارمندنوازی به یک واژه آشنا در میان مدیران شرکتهای مطرح جهان تبدیل شده است که بر مبنای آن، به نیازهای کارمندان بهعنوان منابع با ارزش سازمان توجه شده و سعی شان راضی نگه داشتن و ارتقای آنها در محیط کاری است، زیرا بر این باورند که کارمندان راضی به مراتب دارای بهرهوری و کارایی بالاتری نسبت به سایرین هستند.
واحد مدیریت منابع انسانی در سازمان، بهعنوان رابط میان کارمندان و مدیران، وظایف گوناگونی داشته و باید نقش وزنه تعادلی بین این دو بخش از سازمان را برعهده گیرد. به طور کلی وظایف مدیر منابع انسانی را میتوان در چهار بخش زیر خلاصه کرد:
جذب: به فرآیند کشف و استخدام پرسنل موردنظر سازمان اطلاق میشود. به بیان دیگر وظیفه برنامهریزی منابع انسانی و کارمندیابی برعهده این واحد است.
آموزش و توسعه: به مجموعه اقداماتی در جهت رشد دانش و تجربیات پرسنل اطلاق میشود.
انگیزش: بدونشک پرسنل بیانگیزه متولی محصول و خدمت بیکیفیت خواهند بود. یکی از وظایف اصلی واحد منابع انسانی شناخت نیازهای کارمندان و استفاده از محرکهای انگیزشی متناسب با آنهاست.
نگهداشت: هیچ مدیر توانمند و موفقی پرسنل کارآزموده و با تجربه خود را به راحتی از دست نمیدهد. در شرایط رقابت شدید کنونی، پرسنل کلیدی سازمان به راحتی توسط شرکتهای رقیب جذب میشوند. یکی از وظایف واحد مدیریت منابع انسانی فراهم آوردن شرایطی است که وفاداری این دسته از پرسنل نسبت به سازمان را افزایش دهد.
همچنین فعالیتهایی نظیر برنامهریزی، هدایت و جهتدهی کارکنان جدید، انجام مصاحبه استخدامی، اداره امور مربوط به حقوق و دستمزد و مزایا، سیستمهای مدیریت عملکرد، ایمنی و امور تفریحی، تجزیه و تحلیل و اصلاح خطمشی پرداختها و پاداشها و غیره را میتوان بهعنوان سایر وظایف واحد مدیریت منابع انسانی معرفی کرد.
در نظر دارم در این ستون و به صورت هفتگی، مطالبی را در ارتباط با ماهیت واحد مدیریت منابع انسانی، نقش آن در سازمان و همچنین تجربیات شخصی خود بهعنوان مدیر منابع انسانی در مواجهه با شرایط گوناگون کاری که تا به امروز تجربه کردهام با شما در میان بگذارم.
شما نیز میتوانید با ارسال دیدگاه ها و تجربیات خود به نشانی ایمیل زیر در این راه با بنده همراه باشید: [email protected]
* کارشناس مدیریت منابع انسانی