اسباب‌بازی‌های خطرناک

بازی قسمت مهمی از زندگی یک کودک و موثر در روند رشد است. هرچه زمان می‌گذرد، بچه‌ها بیشتر از اینکه با دیگران بازی کنند، با اسباب‌بازی‌هایشان وقت می‌گذرانند. بچه‌ها بزرگ‌تر و اسباب بازی‌های مورد نظرشان هم گران‌تر می‌شود تا روزی که برای کادوی تولد خود، یک خودرویا موتورسیکلت می‌خواهند! مستقل از میزان درآمد والدین، تعداد و نوع اسباب‌بازی‌های یک بچه، با شیوه درنظرگرفته شده از سوی والدین برای تربیت فرزندشان رابطه مستقیم دارد. بعضی فرزند خود را از انواع اسباب‌بازی اشباع می‌کنند،

گروهی دیگر عقیده دارند تنها یک یا دو وسیله بازی برای کودک کافی است. بعضی از والدین وقتی فرزندشان هنوز نوزاد است، هیجان‌زده شده، بی‌تناسب با نیاز و سن کودک برای او اسباب‌بازی می‌خرند و بعضی والدین فقط به دنبال وسیله‌های آموزشی هستند و پول دادن بابت اسبابِ سرگرمی بچه را اسراف می‌دانند. رشد بچه‌ها به‌خصوص در سال‌های اول زندگی آن‌قدر سریع است که معمولا اسباب‌بازی دیروز، به درد بازی امروز نمی‌خورد. بچه‌ها از بازی با یک وسیله زود خسته می‌شوند و اسباب‌بازی جذابیت اولیه خود را از دست می‌دهد. درست به همین دلیل در بسیاری از کشورها متداول است که اسباب‌بازی را قرض بگیرند و نخرند.

انواع اسباب‌بازی از تولد تا نوجوانی و حتی بازی‌های کامپیوتری را می‌توان از کتابخانه و مراکز فرهنگی برای چند ماه قرض گرفت. نهادهای مختلفی در همه جای دنیا برای اهدا کردن اسباب‌بازی‌های سالمی که دیگر برای سن یک بچه نامناسب شده اما برای بچه دیگری هنوز قابل‌استفاده است، وجود دارد. این روزها رفتن به اسباب‌بازی‌فروشی همراه یک بچه، درواقع مثل رفتن به نمایشگاه جدیدترین فناوری‌های روز است و همراه کوچک، نقش راهنمای والدین را بازی می‌کند. تنها وقتی والدین می‌توانند کمی روی تصمیم‌گیری و انتخاب فرزند خود نقشی داشته باشند که اطلاعات آنها از دنیای بچه‌ها به‌روز باشد و بچه‌ به آنها در این زمینه اعتماد داشته باشند. اگر بگوییم: «این وسیله گران یا به‌دردنخور است.» فایده‌ای ندارد. بچه‌ها به‌راحتی تشخیص می‌دهند که آنچه برای نخریدن گفته می‌شود بهانه است یا ما آن وسیله ‌بازی را می‌شناسیم و پشت مخالفت برای خرید دلیل درستی وجود دارد. 

قبل از رفتن به اسباب‌بازی‌فروشی بهتر است درباره محدوده انتخاب و بودجه با بچه صحبت شود. هرگز به کودک اجازه ندهید شما را به خریدی به هر دلیل نامناسب، با گریه و قهر و التماس وادار کند. بچه‌ها فوری این ترفند را یاد گرفته و هربار با شدت بیشتری از این شیوه استفاده خواهند کرد. آنها می‌دانند با اصرار و پافشاری به خواسته خود حتما خواهند رسید. اسباب‌بازی‌ها، استاندارد ویژه دارند و برای بچه‌ها و با توجه به گروه سنی و توانایی آنها طراحی و ساخته‌شده و معمولا خطرناک نیستند؛ اما وقتی از استاندارد لازم برخوردار نباشند، ممکن است قیمت کمتری از نمونه مشابه داشته باشند، اما می‌توانند باعث آسیب یا انواع بیماری و حساسیت‌های پوستی یا تنفسی کودک شوند.

در اینترنت هم انواع بازی و سرگرمی برای هر گروه سنی وجود دارد. اگر از همان بار اول زمان و محدوده استفاده از کامپیوتر یا گوشی تلفن هوشمند و دسترسی به اینترنت برای بچه مشخص و محدود و کنترل نشود، خیلی زود با ویروس‌هایی که به همراه دانلود بازی‌ها به کامپیوتر و گوشی وارد می‌شوند تا اصرار برای ارتقای سیستم یا جروبحث‌های فراوان برای کنترل بچه‌هایی که معتاد به اینترنت و بازی می‌شوند و انواع مشکلات روبه‌رو می‌شویم. اغلب بچه‌ها می‌دانند چه می‌خواهند اما آنها درک درستی از بها و ارزش کالا ندارند. آنها آنچه تبلیغ می‌شود یا می‌بینند را خوب دانسته و می‌خواهند. بچه‌ها می‌خواهند، اما شما هستید که آن را می‌خرید. یادمان باشد، گاهی اسباب‌بازی‌ها می‌توانند برای تربیت و سلامت بچه‌ها و جیب ما بسیار خطرناک باشند!

* روزنامه نگار و جهانگرد