آیا جشنواره‌های موفق فیلم مدیون مدیران هستند؟

سالانه تعداد زیادی جشنواره فیلم، در سراسر دنیا برگزار می‌شوند‌. این جشنواره‌های انواع مختلفی دارند: جشنواره فیلم کوتاه، فیلم بلند، سینمای مستقل، جشنواره آنلاین و... اما تمامی این جشنواره‌ها موفق نیستند‌. برخی جشنواره‌ها مخاطبان همیشگی و اعتبار و آوازه جهانی دارند و طبیعی است که آرزوی هر هنرمندی دریافت جایزه از این جشنواره‌هاست‌. اما علت این محبوبیت و موفقیت چیست و بر این اساس چرا این جشنواره‌ها در طول سال‌ها پابرجا و موفق مانده‌اند؟

جشنواره فیلم ساندنس، استعداد‌پرور و دوست داشتنی

یکی از برجسته‌ترین رموز موفقیت این جشنواره یا به عبارت صحیح تر، نخستین قدم این جشنواره برای موفقیت جهانی، نام و شهرت موسس آن است، «رابرت ردفورد» ستاره نام آشنا و کهنه‌کار هالیوودی، موسس جشنواره فیلم ساندنس است‌. رابرت ردفورد در سال 1981میلادی با شعار پرورش استعدادهای جوان و نوظهور با حضور 10 شرکت‌کننده این جشنواره را تاسیس کرد. اما حمایت این جشنواره از کارگردانان و هنرمندان با استعداد، در طول سال‌ها، نه فقط معنوی، بلکه مادی بود، به شکلی که در سال‌های اخیر، این جشنواره، سالانه از بیش از 350 کارگردان حمایت می‌کند و در طول سال مبلغی معادل 2.500.000 دلار نیز صرف کمک به این افراد می‌کند‌.

این حجم حمایت از هنرمندان با استعداد باعث شده است، تعداد بسیار زیادی فیلمساز در سراسر ایالات متحده و حتی خارج از مرزهای این کشور آثار خود را برای بررسی به این جشنواره می‌فرستند. یکی از اقدامات مدیریتی بسیار خوب جشنواره ساندنس، استفاده از سیستم وای‌فای برای رفاه مخاطبان است‌. بر این اساس کلیه مخاطبان فیلم‌های جشنواره، چه کسانی که در سالن‌های نمایش فیلم و چه کسانی که در محوطه بیرونی حضور دارند، می‌توانند از طریق سیستم وای‌فای با جشنواره در ارتباط باشند‌. این نخستین جشنواره‌ای است که مجهز به سیستم وای‌فای در این حجم است.

جشنواره فیلم کن؛ پرزرق و برق و هوشمند

جشنواره فیلم کن آنچنان نام آشناست که نیازی به معرفی ندارد‌. اما این همه محبوبیت و آوازه از کجا آغاز شده است؟ مدیران این جشنواره در نخستین فرش قرمزهای این جشنواره، فرش قرمز را ستاره باران کردند، دعوت از مشهورترین ستاره‌های آن زمان؛ سوفیا لورن، کرک داگلاس، کری گرانت، بریژیت باردو و‌... در دهه 50 میلادی، یعنی زمانی که این ستاره‌ها در اوج بودند، نگاه بسیاری از مخاطبان و منتقدان را متوجه این جشنواره باشکوه کرد‌.

حتی با وجود گذشت سال‌ها از آغاز این جشنواره، مراسم فرش قرمز جشنواره کن به نوعی برند و مارک تجاری تبدیل شده و بسیاری از علاقه‌مندان سینما و هنرمندان در انتظار این مراسم لحظه شماری می‌کنند‌. اما مدیران این جشنواره تمام دغدغه‌های خود را بر اصول ظاهری بنیان نکردند، شعار این جشنواره، حمایت از فیلم در هر نوع و ژانری بوده و هست، اعمال تغییرات و پیشرفت‌های هرساله در سیاست‌های کلی این جشنواره و تاکیدش بر صلح جهانی نشان می‌دهد، مدیران این جشنواره از نقش سیاست بر فیلمسازی هم غافل نبوده‌اند‌.

جشنواره فیلم برلین؛ قانون مدار ولی منعطف

جشنواره فیلم برلین از موفق‌ترین جشنواره‌های بین‌المللی فیلم دنیاست، آنچه مدیریت این جشنواره را از دیگر جشنواره‌ها متمایز می‌کند، انعطاف مقتدرانه مدیریت این جشنواره است‌. تنوع و کثرت در بخش‌های مختلف جشنواره باعث شده که جشنواره فیلم برلین هر سال میزبان بیش از 100‌کشور دنیا باشد‌. درواقع، مدیریت جشنواره برلین را می‌توان ترکیبی از مدیریت کلاسیک و مدرن دانست، انضباط و سختگیری حاکم بر بخش‌های انتخاب فیلم‌ها و برگزیدن آنها به‌شدت کلاسیک است، اما نحوه برگزاری جشنواره به غایت مدرن‌. بخش توجه به استعدادهای سینمایی که با کمک صندوق جهانی سینما در این جشنواره تاسیس شده است‌. بخشی است که بسیاری از فیلمسازان جوان راغب هستند به خاطر آن در جشنواره برلین شرکت کنند‌. کارشناسان جشنواره برلین براساس قابلیت‌ها و استعداد‌های فیلمسازان جوان، آنها را شناسایی و برای پیشرفت‌شان دوره‌های آموزشی برگزار یا به آنها کمک‌های مالی ویژه می‌کنند‌. علاوه بر این بخش فیلمسازی مشترک در جشنواره برلین بخشی بسیار پرطرفدار است‌. در این بخش فیلمسازان با حمایت‌های مالی جشنواره می‌توانند فیلم‌هایی مشترک با فرهنگ‌های متفاوت بسازند‌.

جشنواره فیلم تورنتو

جشنواره فیلم تورنتو در سال 1976، به طور رسمی تاسیس شد‌. اما بیراه نیست اگر بگوییم این جشنواره هرسال دوباره متولد می‌شود‌. علت این تولد دوباره در پیشرفت‌ها و تنوع‌های هرساله آن است‌. اگر تاریخ جشنواره تورنتو را از آغاز تاکنون بررسی کنیم، متوجه می‌شویم این جشنواره تا چه حد پویا و منعطف بوده است‌. تاسیس بخش‌های کودک و نوجوان، نگاه دانشجویان، استعدادهای درخشان، کتابخانه آنلاین و بسیاری بخش‌های متنوع دیگر، در طول سال‌ها جشنواره تورنتو را به جشنواره‌ای نوگرا تبدیل کرده است‌.

البته نمی‌توان منکر این قضیه شد که این جشنواره در عین بین‌المللی بودن نگاه ویژه‌ای به فیلمسازان کانادایی دارد‌. حمایت‌های مالی از فیلمسازان کانادایی برای پیشرفت صنعت فیلم‌سازی این کشور محبوبیت این جشنواره را در بین کانادایی‌ها دوچندان کرده است‌.