30درصد مشترکان برق در ایران پرمصرف هستند / مشترکان پرمصرف بر لبه تیغ

فرصت امروز: درحالی که این روزها بحث اصلاح تعرفه برق مشترکان پرمصرف از سوی وزارت نیرو و نمایندگان مجلس شنیده می شود، بررسی های مرکز پژوهش های مجلس نشان می دهد که سهم مشترکین پرمصرف از کل برق مصرفی کشور ۳۰درصد است و با اصلاح تعرفه برق این مشترکان می توان از بروز خاموشی جلوگیری کرد.

براساس بررسی مرکز پژوهش های مجلس، بیش از ۵۰درصد از مصرف برق در زمان اوج بار، مربوط به بخش خانگی است که می توان این بخش را مؤثرترین مؤلفه در شکل گیری افزایش مصرف برق دانست. طبق نتایج این گزارش، در فهرست مصرف کنندگان برق به ترتیب بخش های مختلف، بخش خانگی ۵۰.۸درصد، صنعت ۱۸.۶درصد، تجاری ۱۲.۵درصد، کشاورزی ۷.۶درصد و سایر بخش ها ۱۰.۵درصد را شامل می شوند.

براساس آمار ارائه شده از سوی وزارت نیرو، ۲۰درصد از مشترکین خانگی (دو دهک بالای درآمدی) نزدیک به ۳۰درصد از مصرف برق را به خود اختصاص داده اند که ۵۰درصد بیشتر از میانگین مردم برق مصرف می کنند. به عبارت دیگر با توجه به مصرف ۵۷ هزار مگاواتی در تابستان امسال و مصرف تقریباً ۵۰درصدی بخش خانگی، این مشترکین بیش از ۸ هزار مگاوات از مصرف برق را به خود اختصاص دادند.

عامل اصلی که باعث شده مشترکین پرمصرف تمایلی به کنترل مصرف برق خود نداشته باشند، ارزان بودن قیمت برق در پله های بالای مصرف است، بنابراین اتخاذ سیاست مناسب در قیمت گذاری و اصلاح تعرفه برق، اقدامی است که طبق تجربیات جهانی می تواند در کاهش مصرف بخش خانگی اثرگذار باشد.

این سیاست علاوه بر سوق دادن مصرف کنندگان به کنترل مصرف خود، منجر به کاهش زیان های تولید برق بیش ازحد برای صنعت برق کشور و اقتصادی شدن تولید برق در گام بعدی خواهد شد.

در این راستا، مشترکین پرمصرف خانگی به دلیل سهم بالایی که از مصرف برق در ساعات اوج بار دارند، اصلی ترین گزینه برای اصلاح تعرفه برق بوده و در نتیجه لازم نیست قیمت برق برای همه مردم افزایش پیدا کند.

طبق این گزارش، در حال حاضر تولید برق به طور متوسط حدود ۱۰۵ تومان به ازای هر کیلووات ساعت برای وزارت نیرو هزینه دارد و فروش آن به دلیل اعطای یارانه دولتی به قیمت ۶۵ تومان به طور متوسط انجام می شود.

این زیان ۴۰ تومانی به ازای هر کیلووات ساعت به رغم وجود قوانین، در بودجه سالیانه پیش بینی نشده و هر روز صنعت برق کشور را با مشکلاتی مواجه می کند.

از طرف دیگر مصرف برق کشور بیش ازحد متعارف است و اعطای یارانه غیرهوشمندانه و ناکارآمد به تمام مشترکین، اعم از کم مصرف و پرمصرف به این مسئله دامن زده است که این مصرف باعث شده در اوقاتی از سال به ویژه تابستان، کشور با بحران خاموشی روبه رو شود؛ بحرانی که علاوه بر مردم، تولیدکنندگان و کارگاه های تولیدی را تحت تأثیرات منفی خود قرار می دهد.

در این شرایط، اصلاح تعرفه برق به منظور اصلاح الگوی مصرف یک اقدام اجتناب ناپذیر است و زمینه را برای حل بحران خاموشی و بهبود وضعیت اقتصاد صنعت برق فراهم می کند.

طبق بررسی های کارشناسی، مطالعات آماری، اظهارات مسئولان و تجربیات جهانی می توان بدون افزایش قیمت برق برای همه اقشار و با جلوگیری از وارد آمدن فشار به عموم جامعه و همچنین تولیدکنندگان که متضرر اصلی بحران خاموشی برق هستند، برای اصلاح تعرفه برق اقدام شود.

مجلس پیگیر اصلاح تعرفه برق پرمصرف ها

در این میان برخی از نمایندگان مجلس نیز روی این موضوع اتفاق نظر دارند تاجایی که بر اساس گفته های حسین امیری خامکانی، عضو هیات رئیسه کمیسیون انرژی مجلس، وزارت نیرو باید هرچه سریع تر اصلاح تعرفه برق پرمصرف ها را در دستور کار قرار دهد.

به گزارش ایسنا، او درباره ضرورت اصلاح تعرفه برق مشترکان پرمصرف اظهار کرد: بخشی از جامعه افرادی هستند که نزدیک به ۵۰درصد بیشتر از میانگین برق مصرف می کنند لذا ارزان بودن قیمت برق برای این بخش باعث می شود تا نسبت به مصرف درست و بهینه اهتمام لازم را نداشته باشند.

امیری خامکانی با تاکید بر اینکه بایستی ارزش واقعی این کالای اساسی و ضروری مردم دانسته شود، افزود: با تغییر تعرفه پرمصرف ها تا حدودی این کالا ارزش پیدا خواهد کرد بنابراین وزارت نیرو باید این طرح را هرچه سریع تر عملیاتی کند و در این باره نمایندگان مجلس نیز حمایت خود را از اجرای آن خواهند داشت.

همچنین رحیم زارع، رئیس کمیته اقتصاد مقاومتی مجلس بر ضرورت تغییر تعرفه برق مشترکان پرمصرف جامعه تاکید کرد و گفت: این کمیته بیش از پیش آمادگی خود را برای اصلاح تعرفه برق پرمصرف ها اعلام کرده است و امیدواریم هرچه سریع تر این روند انجام شود.

وی عامل اصلی عدم کنترل مصرف برق توسط مشترکان پرمصرف را ارزان بودن آن دانست و گفت: قیمت برق برای این مشترکان و اعطای برق یارانه ای به پله های بالای مصرف و مصارف بی رویه است، بنابراین اتخاذ سیاست مناسب در قیمت گذاری و اصلاح تعرفه برق، اقدامی است که طبق تجربیات جهانی می تواند در کاهش مصرف برق این مشترکین تاثیرگذار باشد و بحران خاموشی را در زمان اوج بار مرتفع کند.

در همین رابطه، رضا اردکانیان - وزیر نیرو نیز چندی پیش صراحتا اعلام کرد که تعرفه مناسبی برای پرمصرف های آب و برق به دولت ارائه می کنیم؛ چراکه حدود ۸۰درصد مصرف کنندگان برق در حد الگوی تعریف شده یا زیر آن مصرف می کنند و هیچ مشکلی ندارند ولی در همین شرایط، پرمصرف هایی داریم که نباید از تعرفه های پایین برخوردار باشند، بنابراین اصلاح قیمت به عنوان یک ابزار برای اصلاح روند پرمصرف ها کمک کننده خواهد بود.

همایون حائری، معاون وزیر نیرو در امور برق و انرژی نیز اعلام کرد که در حال حاضر برنامه ای برای افزایش قیمت برق در دستور کار دولت قرار ندارد، اما براساس تمهیدات در نظر گرفته شده، برای مشترکان پرمصرف جریمه در نظر گرفته ایم.

شواهد و قرائن حاکی از افزایش قیمت برق برای مشترکان پرمصرف است و به نظر می رسد که نهایتا طی یکی و دو هفته آینده این طرح اجرایی شود تا شاید از این طریق بتوان چالش های صنعت برق را تا حدی مدیریت کرد.