در هفتهای پر از تعطیلیهای نامتوالی که وجود دو روز معاملاتی پشت سر هم را غیرممکن ساختند، شاخص کل بازار بورس اوراق بهادار تهران حدود 650 واحد رشد را تجربه کرد. افزایش کمتر از یک درصدی شاخص در این هفته در روزهای پایانی هفته پیشین آن طراحی شده بود؛ جایی که به حمایت ضعیف 69500 واحد واکنش داد و از شدت کاهش آن کاسته شد. در ساعتهای ابتدایی روز شنبه، شاخص بهصورت خفیف به مسیر نزولی خود ادامه داد و در نیمه پایانی دوم روز معاملاتی روند صعودی را در پیش گرفت. این روز با حدود 40 واحد رشد و ارزش معاملاتی حدود 1730 میلیارد ریال پایان یافت. ارزش معاملات در روز دوشنبه که میتوان از آن بهعنوان روز جنجالی هفته یاد کرد، با بیش از هفت درصد رشد همراه بود و به رقم 1856 میلیارد ریال رسید.
شاخص کل در این روز معاملاتی با بیش از 550 واحد رشد همراه بود و به رقم 70090 واحد رسید تا موجی از شادمانی را برای معاملهگران به همراه داشته باشد. زنگ آغاز معاملات چهارشنبه در شرایطی نواخته شد که همه چیز برای افزایش عرضه در بازار از پیش آماده بود. بازار که با رنگ سبز گشوده شده بود، رفتهرفته به قرمز گروید. ارزش معاملات در این روز نسبت به روز پیشین خود حدود 280 درصد افزایش پیدا کرد و همین عرضهها باعث شد، شاخص کل به مقاومت 70250 واحد خود واکنش دهد و از ادامه حرکت صعودی خود باز بماند. در هفته گذشته علاوه بر جدا بودن روزهای معاملاتی از نظر تقویمی، حال و هوای معاملات در هر روز شرایط خاص خود را به همراه داشت که سعی میکنیم دقیقتر به این مسئله نگاه کنیم.
تماسهایی گرفته، خط و نشانهایی کشیده و تصمیمهایی اتخاذ شدند تا مقدم رییس جدید گلباران شود. از گوشه و کنار بازار زمزمههایی مبنی بر عدم فروش بهصورت مقطعی از طرف سهامداران عمده به گوش میرسید. به نظر میرسد، این دستگاهها که دلیلی برای شروع جنگی زود هنگام با رییس جدید نداشتند، از ابتدای هفته و در بعضی موارد پیشتر از آن همکاری با سازمان را در دستور کار خود قرار داده و دست از عرضه کشیدند. شرایط طوری رقم خورد که نه تنها روز دوشنبه بازار یکپارچه سبزپوش باشد، بلکه این اتفاق کاملا خودجوش به نظر برسد. شاید هر فرد دیگری که در بازار نزولی بر کرسی ریاست سازمان بورس نشسته بود، ترجیح میداد در نخستین بازدید خود از تالار حافظ، کمتر با این سوال مواجه شود که «ریزش بازار تا کی ادامه دارد؟» اما نکته حائز اهمیت این است که صعود روز دوشنبه به فطانتفرد نسبت داده شد. در این بازدید بیشترین انتقادها از رییس پیشین به دلیل اعمال سلیقه در شاخص کل بود و امروز با تغییر ریاست این پرسش در ذهن متبلور میشود که «مشکل از فرد بود یا از سازمان است؟».
در این میان سوال اساسی این است که «دستگاههایی که برای جبران کسریهای خود نیاز به پول نقد دارند تا چه زمان دست به فروش نخواهند زد؟». ادراک این پرسش و یافتن پاسخی درخور آن شاید بتواند کمک زیادی در تشخیص روند کلی بازار به معاملهگران بکند. دور از ذهن نخواهد بود اگر رنگ بازار در طول هفته جاری را در گرو امروز ببینیم. به بیانی دیگر، روند معاملاتی امروز تاثیر چشمگیری بر تمام روزهای این هفته خواهد داشت.
شاید بتوان گفت، اگر امروز بهصورت کلی بازار سمت و سوی مثبت به خود بگیرد میتوان انتظار داشت این اتفاق در طول هفته تداوم داشته باشد و اگر امروز عرضه بر تقاضا فزونی گیرد، میتوان در طول هفته منتظر کاهش چشمگیر شاخص بود. اما در این میان نباید واقعیتی به نام چهارشنبه گذشته را نادیده بگیریم. چهارشنبه گذشته از لحاظ ارزش معاملات در رده چهارم و از حیث حجم معاملات در رده دوم در سال جاری قرار میگیرد. اگر این افزایش ارزش و حجم معاملات را کنار خروج حقوقیها از بازار در این روز قرار دهیم و نیم نگاهی به چارت شاخص کل داشته باشیم، این ایده به ذهن میرسد که محتملترین سناریو برای امروز و این هفته ریزش است. لکن این مسئله به قوت خود باقی میماند که «آیا باز هم سهامداران عمده بازار از فروش منع میشوند و باز هم سلیقه جای منطق را خواهد گرفت یا اجازه خواهند داد که بازار مسیر منطقی خود را طی کند؟» شاخص در این هفته محدوده مقاومتی سرسختی تا 72 هزار واحد و از نظر سنتیمنتال ریسکهای سیستماتیک قبلی مانند بودجه سال 94، نرخ سود بانکی، خوراک شرکتهای پتروشیمی، مسئله کیفیسازی پالایشگاهیها، ابهامات مذاکرات اتمی و غیره را پیش رو دارد.
* کارشناس و تحلیلگر گروه هفت ثانیه از بازار