حمایت بانک‌ها از بورس کارساز است؟

حمایت بانک‌ها از بورس که با دستور وزیر اقتصاد صورت می‌گیرد، راهکار کوتاه‌مدتی است که تا حدودی می‌تواند وضعیت رکودی بورس را التیام بخشد اما به منزله برطرف کردن کلیه دغدغه‌ها در بازار سرمایه نیست. زیرا سیاست‌های انقباطی، پولی، مالی و تصمیمات کلان اقتصادی دولت باعث به وجود آمدن وضعیت رکودی در بازار سرمایه شده است. اینکه مسئولان، شرایط بورس و بازار سرمایه را تا حدودی درگیر با مسائل رکودی دیده‌اند قابل ارزش است، اما اینکه از طریق چه راهکارهایی ازجمله گسیل داشتن منابع نقد بورس که تا حدودی می‌تواند مغایر تصمیمات گذشته دولت و موارد قانونی باشد، بسیار مهم است.

به اعتقاد من تزریق نقدینگی بانک‌ها به بورس تا حدودی مغایر با سیاست‌های انقباضی و سیاست‌های ضدتورمی دولت است. در حقیقت تزریق نقدینگی از سیستم بانک به بازار سرمایه و بورس به‌صورت گذرا و موقت می‌تواند تا حدودی وضعیت رکودی بورس را التیام بخشد اما به منزله برطرف کردن کلیه دغدغه‌ها در بازار بورس نیست. حمایت بانک‌ها از بورس راهکار بسیار کوتاه‌مدتی است، چراکه با سیاست‌های انقباضی، پولی، مالی و تصمیمات کلان اقتصادی که دولت و مسئولان گرفته‌اند این وضعیت ایجاد شده و مسائل روانی و مذاکرات هسته‌ای، جو بازار را تحت تاثیر قرار داده است بنابراین بعد از گذشت دو سال مجموع سیاست‌هایی که دولت تدبیر و امید اتخاذ کرده است باعث شده تا کمبود نقدینگی نه‌تنها در بورس بلکه در کلیه صنایع ازجمله مسکن، تجارت داخلی و خارجی حاکم شود.

سیاست تزریق نقدینگی به دلیل مغایرت قانونی نمی‌تواند به‌صورت مستقیم از طریق بانک صورت بگیرد. حمایت بانک‌ها از بورس از طریق افزایش حدود اعتباری شرکت‌های کارگزاری که به نوبه خود ریسک شرکت‌های کارگزاری را افزایش می‌دهد و در شرایط رکودی استفاده از اعتبارات و تسهیلات برای مشتریان از طریق شرکت‌های کارگزاری تا حدود زیادی ریسک شرکت‌های کارگزاری را افزایش می‌دهد، برای گذر از یک دوره موقت راهکار خوبی است اما راهکار مناسب‌تر آن ابتکارات و تصمیماتی است که سیاست‌های انقباضی را اصلاح کند که آن هم به تصمیمات دست‌اندرکاران بر‌می‌گردد.

راهکار اساسی برای خروج بورس از رکود، سیاست‌های ضدتورمی دولت و تصمیم‌گیران است یعنی تا زمانی که تورم را به قیمت ایجاد رکود در اقتصاد کشور ترجیح می‌دهیم، وضعیت کمبود نقدینگی در همه‌جا ازجمله بورس احساس می‌شود و سیاست‌ گذرا و موقت تزریق نقدینگی از بازار پول به بازار سرمایه، مدت کوتاهی اثر‌گذار است چراکه منابع نقد موجود برای ورود به بازار بورس و در شرایطی که روزانه 100 تا 1000 میلیارد تومان معامله در بورس صورت می‌گیرد، میزان منابع ورودی به بورس دغدغه بسیار بزرگی برای بانک‌ها است. این در حالی است که صندوق توسعه بازار سرمایه، صندوق سپاس و ابزارهایی که در جهت حمایت از بازار ایجاد شده‌اند منابع بسیار محدودی دارند و اعداد و ارقام برای حمایت از بورس به‌صورت ساختاری باید وسیع‌تر و حجیم‌تر از این مبالغ باشد.

* مدیرعامل کارگزاری بانک آینده