تقلب در بازار، ترس مشتری و سکوت انجمن مربوطه

کلا داستان جالبی وجود دارد؛ این داستان جالب هم تنها مربوط به ایران یا حداقل کشورهایی مانند ایران است، با ساختار اقتصادی، اجتماعی و... مشابه ایران. اینکه یا همه چیز آنقدر پنهان است که هیچ گاه هیچ حرف و حدیثی از آن به بیرون درز نمی کند یا اینکه کلا چیزی برای پنهان کردن وجود ندارد، اما آنچه رنگ و روی واقعی تر اقتصاد ایران است مربوط به همان وجه پنهانی بودن جنبه های مختلف یک امر، یک صنعت، یک کسب وکار، یک مسئله اجتماعی و یک های زیاد دیگری که یا می شود نام برد و این مقال فرصتش را نمی دهد یا اصولا نمی شود اشاره کرد به  آنها.

اما برسیم به آن داستان جالب؛ داستان جالبی که مربوط به آبلیمو و بازار آبلیمو است. همین سال گذشته بود که دکتر رسول دیناروند، رئیس سازمان غذا و داروی ایران به روند تولید آبلیموهای صنعتی که تحت عنوان آبلیموی طبیعی در بازار غذایی کشور عرضه می شود، واکنش نشان داد و بعد از آن بود که انگار یک زخم کهنه سر باز کرد و هرچه در چنته داشت بیرون ریخت تا جایی که علیرضا جمشیدی، رئیس سازمان تعزیرات حکومتی کشور نیز با اشاره به بررسی های انجام شده از تعداد زیادی کارخانه تولید آبلیموی صنعتی در تهران، به کنایه عنوان داشته است دریغ از یک قطره آبلیمو.

در این میان پای سازمان استاندارد هم که با افتخار مهر چهارگوشش را روی استوانه بطری های آبلیمو حک کرده بود، به میان آمد و یقه کشی میان سازمان غذا و دارو و این سازمان آسان گیر که احتمالا مهم ترین وظیفه اش راه اندازی کار دنبال کنندگان مجوزهای کسب وکار است، آغاز شد.

دیناروند معتقد بود که این آبلیموهای صنعتی اصلا هیچ ماده طبیعی در خود ندارند و بیشتر براساس یک نوع فرمولاسیون شیمیایی تولید می شوند و در ساخت و تولیدشان کمتر از لیمو حالا ترش و شیرینش به کنار، یادی می شود.

بازار هم پر بود از اخباری که آب لیمو کجا بود و هرچه هست از کاه می گیرند و یونجه یعنی بیش از 35سال آبلیموی صنعتی را تبلیغ کردن و در رسانه ها با نام های مختلف در بوق و کرنا کردن به چشم هم زدنی دود شد رفت هوا و حالا آبلیموبگیران خانگی هر کدام با گذاشتن دبه ای جلوی در منزل به فروش آبلیمو پرداختند.

نیازی به آب لیمو برای تولید آبلیمو نیست

در ادامه پیگیری ها، 17کارخانه آبلیمو بررسی شد که نشان داد حتی یک قطره آب لیمو در آنها مصرف نمی شود! بنابراین 400تن آبلیمو یا همان ماده شیمیایی یا آب کاه و یونجه و هرچه که بالاخره اسمش است، امحا شد. البته امحا شدن و روشدن دست بسیاری از متقلبان کماکان موجب نشده که مردم با این بازار آشتی کنند.

آنها که دیگر تقریبا به 50درصد مواد غذایی موجود در بازار ایران با دیده شک و تردید می نگرند حالا آبلیمو نداشته باشند به سالادشان یا غذای شان اضافه کنند، چه اتفاقی می افتد؛ شاید هیچ. یک حساب دودوتا چهارتا هم به راحتی نشان می دهد که واقعا هیچ اتفاق خاصی نمی افتد و برندی که از چشم افتاد از دل هم می رود چون وقتی قرار است به جای یک ماده طبیعی کلی ماده شیمیایی نوش جان کنند، چنین کالایی را از سبد مصرفی شان حذف می کنند چون همانطور که متقلبان از هر کندوی عسلی که در بهترین حالت تا 10کیلوگرم عسل تولید می کند به لطایف الحیل و خوراندن آب شکر و قند و پاستیل و فلان و فلان تا 80کیلو گرم عسل برداشت می کنند یا روغن صنعتی خوش رنگی که در قبای روغن زیتون خارجی به خورد مردم برندپرست ایران می دهند، دوستان آبلیموبگیرمان هم احتمالا در راستای برداشتی که از سیاست های اقتصادی دارند برای تولید 10تن آبلیمو تنها از 4لیتر اسیدسولفور و گوگرد استفاده می کنند بدون اینکه اصولا نیازی به آب لیمو داشته باشند! چیزی در حد اعجاز! این شرایط در حالی وجود دارد که یکی از مجوزهایی که برای صدور پروانه کسب لازم است، مربوط به تاییدیه های آزمایشگاهی است.

آزمایشگاه هایی که طبق قانون نباید در حمایت مالی شخص کارخانه دار باشند، اما در ایران چنین قانونی رعایت نمی شود و کارکنان و متخصصان آزمایشگاه های کنترل کیفی کارخانجات حقوق خود را از کارخانه دار دریافت می کنند.

نکته!

خبرنگار «فرصت امروز» برای دستیابی به اطلاعات و آمارهای مورد نیاز تهیه این گزارش چندین بار با انجمن صنفی کارفرمایان صنعت آبلیمو تماس گرفت که انجمن درباره تهیه گزارش همکاری لازم را نداشته و اعلام کرد: انجمن درباره نحوه سرمایه گذاری و میزان تولیدات کشورمان هیچ فعالیت نداشته و اصولا اطلاعاتی در این زمینه ندارد و تنها در زمینه استانداردسازی فعالیت گسترده ای کرده است.

درحالی که سوال اینجاست اگر این انجمن آمارهای این صنعت را در اختیار ندارد چگونه قرار است استانداردسازی، روند رشد و سایر مسائل مربوط به این صنعت را زیر نظر داشته و زمینه ارتقای کیفیت تولید را فراهم کند؟! اما به ظاهر داستان از قرار دیگری است و به نظر می رسد که مشکلات مربوط به تقلب در آبلیمو فعالان این بازار را در مورد ارتباط با رسانه حسابی دست به عصا کرده است.