تجارت مولتی‌میلیونی قاب‌های موبایل

وقتی تیم کوک، مدیر اجرایی اپل اعلام کرد این برند دو مدل جدید را در سپتامبر رونمایی می‌کند، علاوه بر خود اپل، به طور ضمنی از فعالیت یک گروه کسب‌و‌کاری دیگر هم خبر می‌داد؛ سازندگان کیس‌ها و لوازم جانبی موبایل قصد داشتند خود را با این تولیدکننده گوشی همراه کنند و به سرعت قاب‌های جدید را بسازند و به فروشگاه‌ها بفرستند. هر بار گوشی‌های جدید به‌خصوص گوشی‌های اپل در آستانه رونمایی هستند، تکاپویی هم در بازار قاب‌های گوشی به راه می‌افتد.

در حالی که زمان برای قاب‌سازان عنصری حیاتی است، محرمانه بودن همه چیز تا قبل از رونمایی محصولات جدید برای آنها دردسر بزرگی درست می‌کند. بعضی از آنها مجبور می‌شوند تا زمان عرضه محصول جدید صبر کنند و بعد طرح‌هایشان را در اندازه مناسب تولید کنند، بعضی دیگر هم نفوذ در عوامل تولیدکننده و گرفتن اطلاعات زودتر از زمان عرضه گوشی جدید را ترجیح می‌دهند و به این شکل خود را از رقیبان‌شان پیش می‌اندازند. گاهی هم فریب می‌خورند. مثل سازندگانی که رونمایی از آیفون‌6 با اندازه 4.7 اینچی را پیش‌بینی می‌کردند اما درباره آیفون 6 پلاس ایده‌ای نداشتند و غافلگیر شدند.

9 قاب برای هر 10 آیفون

سعید دبورسکی سرکار که لوازم جانبی موبایل STK را تولید می‌کند، در گفت‌وگو با گاردین درباره اهمیت این موضوع گفت: «بازار اکسسوری و لوازم جانبی موبایل با عرضه آیفون‌6 جا خورد. همه برای آیفون 6 آماده شده بودند اما آنهایی که 6 پلاس خریدند باید یک هفته صبر می‌کردند بازار لوازم جانبی به آنها برسد.» گرچه شاید چنین مسئله‌ای کاملا بی‌اهمیت به نظر برسد اما گردش مالی عظیمی که در صنعت قاب گوشی و لوازم جانبی آن جاری است، این مسئله را نقض می‌کند.

کیس‌های آیفون بازار بزرگی دارند. تقریبا از هر 10 نفری که صاحب آیفون می‌شود، 9 نفر این گجت گرانبها را داخل کیس نگهداری می‌کند. این آمار براساس بررسی NPD در آمریکا 87درصد است. سال گذشته در انگلستان طرفداران اپل 5‌میلیون کیس از استایل چوبی و طرح‌های کت کیدستون و ورژن‌های پلاستیکی خریدند. در آمریکا که آیفون‌ها بسیار بیشتر استفاده می‌شوند ارزش قاب‌های فروخته شده بسیار بیشتر است. نزدیک کریسمس زمانی است که بیشترین قاب‌ها فروخته می‌شود و قاب‌سازان فعالیت‌شان را 40 تا 60درصد بیشتر می‌کنند.

قاب‌ها از کجا آمدند؟

قاب‌های تزئینی موبایل نخستین بار 15 سال قبل با مدل‌های قاب نوکیا وارد بازار شدند اما حالا این گوشی‌های اپل هستند که توانستند این تولیدات را به صنعتی پولساز تبدیل کنند. به طور متوسط 13.40 یورو در انگلستان برای هر قاب آیفون هزینه می‌شود و در مجموع کسب‌و‌کاری 67‌میلیون یورویی را رقم می‌زند. گوشی‌های دیگر از جمله سامسونگ هم جداگانه قاب‌هایی دارند که سازندگان لوازم جانبی موبایل تولیدشان می‌کنند. تقریبا دو سوم این گوشی‌ها هم با قاب استفاده می‌شوند.

در کارخانه‌های فکس‌کن شن‌ژن در جنوب چین جایی که آیفون‌ها ساخته می‌شوند، یک طرح اولیه تمام شده می‌تواند هزاران پوند برای یک سازنده لوازم جانبی ارزش داشته باشد. فکس‌کن به‌شدت از کارکنانش می‌خواهد در برابر نفوذ اطلاعات به بیرون مقاوم باشد اما در زمان‌های حساس گاهی اطلاعات به بیرون رخنه می‌کند. در زمان‌های نزدیک به رونمایی از محصولات جدید آیفون، ویدئوهایی منتشر می‌شود که طرح قاب‌های جدید را به نمایش می‌گذارد. هر یک از این طرح‌ها تا قبل از رونمایی می‌توانند هزاران دلار به رقیبان و سازندگان اکسسوری موبایل فروخته شوند.

65درصد قاب‌ها برای آیفون

به گفته کوین فارو یکی از بنیان‌گذاران کیس‌سازی Mota، نزدیک به 65درصد از فروش مربوط به کاربران آیفون است. 30درصد به دارندگان سامسونگ تعلق دارد و 5درصد هم به دارندگان بقیه برندها. استیو موترام، مدیرعامل ارشد Olloclip که دوربین‌های کلیپ‌آن (با اتصال بیرونی به گوشی) می‌سازد، می‌گوید: «خریداران اپل ولخرج‌ترند. در نظر آنها یک کیس موبایل در واقع بیمه‌ای برای گوشی گرانی است که خریده‌اند.»

جیون چوی از Casetify یکی دیگر از سازندگان قاب گوشی که اجازه می‌دهد افراد طرح‌های خودشان را برای ساخت قاب اختصاصی بدهند، می‌گوید: «ما یکی از نخستین بازارهایی بودیم که سایز درست آیفون 6 را در روز رونمایی‌اش آماده داشتیم.» مارک مک‌هری، سخنگوی Mota هم می‌گوید: «ما یک کارخانه در شن‌ژن داریم. برای همین سعی می‌کنیم حواس‌مان را جمع کنیم که چه چیزی در راه است.» البته او تایید می‌کند که رونمایی از آیفون 6 پلاس شرکت او را هم غافلگیر کرده بود.

اپلی‌ها هم نمی‌دانستند

سرکار، تولیدکننده لوازم جانبی موبایل STK گفته: «من دوستانی دارم که در اپل کار می‌کنند اما شنیده‌ام آنجا هم تنها 10 نفر می‌دانستند که دقیقا چه چیزی رونمایی می‌شود.» به گفته پاتریک اونیل از سرمایه‌گذاران بزرگ در این زمینه می‌گوید: «بهتر بود اطلاعات را زودتر از موعد به ما می‌دادند. البته ما خیلی سریع هستیم.» او روی یک پرینتر سه‌بعدی سرمایه‌گذاری کرده که بیش از 70هزار دلار برایش آب خورده اما نتیجه آن به قدری راضی‌کننده بود که شرکت او باز هم روی این کار سرمایه‌گذاری کرده است. دوربین کلیپ جدید او می‌تواند سلفی‌هایی با زاویه بسیار باز بگیرد و عکس‌های متفاوتی بسازد.

اطلاعات از کجا درز می‌کند؟

باوجود تلاش فراوان اپل برای درز نکردن اطلاعات در رونمایی سپتامبر، بخشی از اطلاعات فاش شده بود چراکه شرکت کالیفرنیایی در حال شروع تولید قاب‌های گران و لوکس خود است و برای ساختن آنها نیاز به امکانات کارخانه‌های جداگانه دارد. اپل پیشنهاداتی از بعضی کارخانه‌های شن‌ژن دریافت کرده که توصیه کرده‌اند از تجهیزات آنها برای تولید قاب‌های خاص استفاده کنند. وقتی آیفون 6 رونمایی شد، در آمریکا مراکزی بودند که قاب‌های آن را فروخته بودند.

شکل و اندازه آنها همانی بود که باید باشد اما هنوز معلوم نبود اسم گوشی جدید قرار است چه باشد. برای همین فقط به آن «قاب آیفون جدید» می‌گفتند اما شایعات در این میان می‌توانند خسارت به بار بیاورند. به گفته اونیل، زمانی که آیفون 4 اس رونمایی می‌شد شایعاتی پخش شده بود مبنی بر اینکه این گوشی شکل قطره‌ اشکی خواهد داشت. یکی از شرکت‌ها 50هزار قاب برای چنین شکلی تولید کرد و برای روز رونمایی آماده داشت.

چه کسی آیفون 6 را خم کرد

با رونـمایـی از آیـفـون 6 پلاس، ویدئوهایی منتشر شد که ادعا می‌کردند این گوشی خم می‌شود و بیش از حد نازک است. طراحان قاب برای طراحی قاب‌های محکم‌کننده این گوشی هجوم آوردند اما قبل از اینکه آنها قاب‌هایشان را عرضه کنند، اپل اعلام کرد مشتریانش در یک هفته، 10‌میلیون از این گوشی خریده‌اند. شاید قاب‌های محکم‌کننده حالا مثل قاب‌های قطره‌اشکی آیفون 4 اس بی‌مصرف شده بودند.