کنفرانس نفت و گاز کشورهای منطقه جنوب دریای خزر

کنفرانس نفت و گاز کشورهای منطقه جنوب دریای خزر هفته گذشته با حضور نمایندگانی از ایران در وین برگزار شد. اگرچه در این کنفرانس هیچ یک از رسانه‌های خبری اجازه حضور نداشتند اما نشریه وال استریت ژورنال گزارشی را به نقل از برخی شرکت‌کنندگان این کنفرانس منتشر کرد. لورا بورگت، سخنگوی این کنفرانس گفته: «عمومی نشدن جزییات این کنفرانس به این دلیل بود که شرکت‌کنندگان در آن نیازی به حضور رسانه‌ها احساس نمی‌کردند و معتقد بودند دلیلی برای حضور خبرنگاران در حاشیه این مراسم وجود ندارد.» گزارش وال استریت ژورنال را درباره این کنفرانس بخوانید:

اشتیاق مدیران شرکت‌های نفتی غربی برای معامله با ایران

تحریم‌هایی که به دلیل اختلاف ایران و غرب بر سر برنامه هسته‌ای این کشور وضع شده بود هنوز لغو نشده‌اند، اما مدیران شرکت‌های نفتی غربی در هفته گذشته و در یک هتل باشکوه در نزدیکی رود دانوب اشتهای زیادی برای انجام معامله با ایران و حضور در بخش انرژی این کشور از خود نشان دادند. کنفرانس نفت و گاز کشورهای منطقه جنوب دریای خزر در سال 2015 که اطلاعات بسیار محدودی از کم و کیف برگزاری آن منتشر شده است مدیران شرکت‌های بزرگ نفتی از هیوستون و لندن را به وین کشاند تا در یک هتل مجلل با نمایندگان دولت ایران در روزهای سه شنبه و چهارشنبه گذشته ملاقات داشته و به صرف قهوه و کیک بپردازند.

براساس اطلاعات به دست آمده از شرکت‌کنندگان در این کنفرانس، غول نفتی آمریکایی یعنی Chevron و شـرکـت بـریـتـانیایی Amec Foster Wheeler که در حوزه مدیریت پروژه و ارائه مشاوره در زمینه انرژی فعالیت دارد از جمله شرکت‌هایی بودند که نمایندگان خود را به این نشست فرستادند. حضور مقامات رسمی شرکت‌های نفتی غربی در کنفرانسی که با محوریت ایران برگزار شده است نمایانگر شکل‌گیری یک چشم‌انداز تجاری جدید در این کشور با نگاه به لغو تحریم‌های اعمال شده علیه این کشور در سال‌جاری میلادی است.

گفتنی است در شرایطی که هنوز تحریم‌ها لغو نشده‌اند مدیران نفتی غربی مخفیانه ارتباط خود را با مقامات ایران حفظ کرده و با آنها در تماس بوده‌اند، اگرچه این موضوع غیرقانونی نیست اما به دلیل حساسیت بسیار بالای موضوع با احتیاط بسیار زیادی به آن نگریسته می‌شود. در همین رابطه پیتر هارل از مقامات عالی‌رتبه سابق وزارت امورخارجه آمریکا که در حوزه تحریم‌های ایران که هم‌اکنون به‌عنوان یکی از مشاوران ارشد موسسه مشاوره‌ای Global Strategies فعالیت می‌کند، می‌گوید: شرکت‌های انرژی غربی به بازار ایران علاقه‌مند هستند. همچنین یک سخنگوی شرکت خدمات نفتی Amec Foster Wheeler در بریتانیا در این زمینه ابراز داشت: ما هم‌اکنون هیچ‌گونه فعالیتی در ایران نداریم اما ممکن است به ‌موقعیت‌هایی که در بخش انرژی ایران پس از رفع تحریم‌های بین‌المللی علیه این کشور ایجاد می‌شود، علاقه‌مند باشیم. سخنگوی شرکت نفتی Chevron نیز در همین ارتباط اعلام کرد که شرکت متبوعش تنها براساس قوانین و مقررات موجود فعالیت می‌کند.

با این حال از شدت محرمانه بودن برخی مسائل در هفته گذشته کاسته شده است. طوری که یکی از مقامات شرکت‌های نفتی غرب اروپا حاضر در کنفرانس وین گفت: پیشتر زمانی که مقامات رسمی ایران را در تهران ملاقات می‌کردم ناچار بودم تا به دلیل نگرانی از افشای جزییات مذاکرات در مورد شرکتی که برای آن فعالیت می‌کنم پنهان کاری کنم. وی در ادامه سخنان خود در کنفرانس وین گفت: هم‌اکنون زمانی است که با آسودگی می‌توانم بگویم که برای کدام شرکت کار می‌کنم.

ایران نیز در این بین به تکنولوژی غربی برای بهره‌برداری از منابع زیرزمینی خود و همچنین خریدار نیاز دارد. گفتنی است از زمان خروج شرکت‌های نفتی غربی از ایران در سال 2010 میلادی تولید نفت‌خام در این کشور با افت 27 درصدی مواجه شده و به 2 میلیون و 700 هزار بشکه در روز رسیده است.

لورا بـورگـت، سخنگوی کنفرانس نفت و گاز کشورهای حوزه جنوب دریای خزر ضمن رد این ادعا که این کنفرانس به ایران اختصاص داشته است گفت: «تمرکز این نشست صرفا روی ایران نبوده و در مورد سایر کشورهای حوزه خزر نظیر آذربایجان نیز بحث و گفت‌وگو شده است.» خانم بورگت اضافه کرد: «این یک ملاقات میان شرکت‌های نفتی نبود که به کارشناسان این امکان را می‌داد تا با حضور در این رویداد به بحث و تبادل‌نظر بپردازند.» وی در مورد عدم دعوت از رسانه‌ها برای پوشش اخبار این کنفرانس اظهار داشت: «عمومی نشدن جزییات این کنفرانس به آن ‌دلیل بود که شرکت‌کنند‌گان در آن نیازی به حضور رسانه‌ها احساس نمی‌کردند و معتقد بودند که دلیل برای حضور خبرنگاران در حاشیه این مراسم وجود ندارد.»

بیرون از محل برگزاری کنفرانس نمایندگان شرکت‌های نفتی غربی اعلام کردند که هنوز در مورد شرایط کار و میزان جذابیت موقعیت‌های ایجاد شده در ایران مطمئن نیستند. شرایط قبلی اعلام شده از سوی جمهوری اسلامی در قراردادهای همکاری با شرکای نفتی خود بسیار دشوار بوده و مورد قبول شرکت‌های نفتی غربی قرار نگرفت چرا که آنها براساس شرایط اعلام شده از سوی ایران قادر نبودند تا هزینه‌های خود را جبران کنند. در حال حاضر و به منظور اجتناب از چنین شرایطی فُرم قرارداد جدید در حال تنظیم است. نکته دیگر در این بین بوروکراسی بسیار پیچیده در ایران است که اغلب شرکت‌های غربی که پیش از این در ایران فعالیت کرده‌اند، خاطره خوبی از آن ندارند.

در لابی هتل پلس هنسن گروهی از متخصصان و مدیران نفتی غربی و مقامات ایرانی در حین نوشیدن چای و در زیر لوستر بزرگ لابی این هتل به گفت‌وگوهای خود ادامه دادند. در این مذاکرات یکی از مدیران نفتی اروپایی پرینت پاورپوینت مربوط به توانایی شرکت متبوعش در استخراج نفت سنگین را در اختیار مقامات ایرانی قرار داد. این مقام نفتی اروپایی معتقد بود که امکانات و توانایی‌های شرکت متبوعش جهت کار با میادین نفتی قدیمی حاضر در خشکی که ایران قرار است آن را در ماه سپتامبر عرضه کند سازگار است.

در همین رابطه یکی از مقامات ایرانی حاضر ابراز داشت که کشورش در به در دنبال پیشنهادی است که در آن امکان توسعه نفت سبک نیز وجود داشته باشد که نماینده کمپانی نفتی اروپایی مذکور معتقد است شرکت متبوع وی توانایی همکاری در این زمینه را نیز دارد. گفتنی است این سخنان در شرایط بسیار بسته و مخفی و در حضور کارکنان هتل که لباس رسمی به تن کرده بودند، مطرح شده است. لازم به ذکر است که مقام اروپایی مذاکره‌کننده با مقامات ایرانی در مصاحبه با رسانه‌ها با پرهیز از ذکر نام خود و شرکت متبوعش اعلام کرد ما دوست داریم هرجا که می‌رویم از ما استقبال کنند. بنابراین دلیلی برای ذکر جزییات وجود ندارد.