«فرصت امروز» به بورس کاشی و سرامیک پایتخت سر زده است / هوای خوش شیرازِ تهران

تهران، بزرگراه کردستان به سمت جنوب، خیابان شیراز جنوبی؛ اینجا آدرس دقیق یکی از مراکز بورس کاشی و سرامیک ایران و سایر وسایل ساختمانی است. مرکزی که مشتریانش از همه نقاط ایران هستند و به نوعی بورسی ملی برای محصولاتی از این دست محسوب می شود.

خیابانی که بنا به گفته اهالی بازارش بیش از 20سال است که میزبان واحدهای فروشگاهی این کالاهاست و رفته رفته به مکانی برای عرضه کالاهای لوکس ایرانی و اروپایی تبدیل شده است. کالاهایی که فروشندگان شان را هم با مد روز همراه کرده اند و به همین دلیل در این راسته تجاری سر و وضع فروشندگان هم روبه راه و  تروتمیز است، درست مانند خود خیابان که آرام، کم سروصدا و تر وتمیز است.

 گزارش امروزمان را بخوانید تا اطلاعات لازم را از خیابانی اینچنینی به دست آورید و از طرفی با طرح ها و رنگ ها و قیمت کالاهای این صنف آن هم از نوع دیگرش آشنا شوید.

***

وقتی از اهالی بازار در مورد دیگر مراکز بورس کالاهایی که عرضه می کنند، می پرسم از بازاری با نام بنی هاشم یاد می کنند. بازار بنی هاشم در محدوده رسالت واقع شده و از جمله مراکز بورس این نوع کالاها به شمار می رود. اما اگر کسی به دنبال کالای تک با طراحی درخور می گردد و البته هزینه هایش را هم جور کرده است، می تواند به خیابان شیراز جنوبی سری بزند. جایی که طرح ها و مدل های روز دنیا را عرضه می کند.

مشتریانش البته سطح مالی مشخصی دارند و این را به این دلیل گفتم که راه اضافه پیش پای شما نگذاشته باشم. اما به دلیل اهمیتی که کالاهای این صنف در چرخه اقتصادی کشور دارند و از کالاهای پرمصرف هم محسوب می شوند، به خیابان شمالی-جنوبی شیراز سری زده ایم تا ببینیم اوضاع از چه قرار است و شیراز جنوبی تهران چه گفت وگویی با کاشی های ایرانی دارد و با چه زبانی با مهمانان خارجی اش حرف می زند.

پیش داوری نکنید

شیراز جنوبی محل بورس لوازم ساختمانی چون کاشی، سرامیک، شیرآلات و سایر لوازم مورد نیاز ساختمان است. شاید شنیدن یا خواندن کلماتی مربوط به ساختمان و کاشی و سرامیک خیلی جذاب نباشد آن هم در پیشانی یک گزارش و شاید الان هیچ رغبتی برای خواندن این گزارش ندارید و البته باز هم شاید گرد و خاک مربوط به گچ و سیمان در ذهن تان مجسم شده و خلاصه شاید دارید با خودتان می گویید، این همه مرکز بورس و این همه سوژه! حالا چرا اینجا؟! اما خاطرتان جمع باشد که کاملاً اشتباه می کنید. ببخشید که من این همه رک هستم!

شیراز جنوبی مکانی  تر و تمیز برای خرید کالاهایی لوکس است که نه حوصله شما را سر می برد و نه شلوغی خاصی دارد که سردرد بگیرید. خیابانی دو طرفه که همخوانی خوبی با کالاهایش دارد. رفت و آمد در آن کم است و برخلاف سایر مراکز بورس کالاها که معمولاً در مناطق مرکزی و جنوبی شهر تهران واقع شده اند، این مرکز بورس در یکی از مناطق شمالی شهر یعنی منطقه ونک واقع شده و البته این محل با درجه و سطح کالاهایی که عرضه می کند، همخوانی دارد.

بنابراین بورس کاشی و سرامیک آن هم در خیابان شیراز جنوبی ارزش دیدن را دارد. کالاهای چشم نوازی که طرح و رنگ شان به ویژه در مورد کاشی حسابی درگیرتان می کند البته درگیری از نوع خوبش. از آن نوع درگیری هایی که می توان با وجود بودنش زیر درخت ها راه رفت و دکورهای زیبای مغازه ها را تماشا کرد.

انگار نام خیابان موجب شده تا درختانش سرحالی درختان شیراز اصلی را داشته باشند و سبز و خوش رنگ باشند و حتی گرمای تابستان هم نتوانسته از رنگ و جلا بیندازدشان. خلاصه بروید یک بار هم که شده این مرکز بورس را ببینید. حتماً دست به جیب هم می شوید اگر وضع تان بدک نباشد.

***

یکی از آسان ترین راه های دستیابی به این خیابان میدان ونک است. از این میدان و سپس از خیابان ملاصدرا به راحتی می توانید به این خیابان شمالی-جنوبی برسید. چهارراه شیراز درست همان جایی است که باید مسیر دست چپ را در پیش بگیرید و از سر همین چهارراه هم بورس لوازم ساختمانی شروع می شود.

خیابانی دوطرفه و مشجر که آنچه در نگاه اول خیلی به چشم می آید درختان این خیابان است که اتفاقا مانع دیده شدن تابلوها و لوگوهای مغازه ها هم شده اند البته خدا را شکر انگار کسی قصد ندارد با بنزین و نفت ریشه شان را بخشکاند تا دید مغازه اش بهتر شود.

کاری که در بسیاری از خیابان های تهران از جمله ولی عصر به امری معمول و طبیعی تبدیل شده است و چنارهای بالابلند این خیابان همه ساله گام دیگری به سمت نابودی برمی دارند. به هر حال خدا را صدهزار مرتبه شکر که خیابان شیراز همچنان مشجر است. پر از درخت؛ هم دوطرف خیابان و هم بلوار وسطش پوشیده از درختانی است که هوای پسین گاهی یکی از روزهای اوایل تابستان را چندین درجه خنک تر کرده اند.

فروشنده های بسیاری زیر سایه شان نشسته و ایستاده به بازار کم مشتریان شان نگاه می کنند. این راسته را که به سمت پایین بروید به یکی دو مغازه می رسید که تجهیزات دکوراسیون منزل ارائه می کنند و البته برای این کار باید چند ده میلیونی به اصطلاح پیاده شوید.خب ماه رمضان است و به تبع آن خیابان خلوت است. هنوز حدود یک ساعت و نیم به اذان مانده و مشتریان اندکی در مغازه ها می گردند و گاهی قیمتی هم می پرسند. بعضی هم انگار حوصله ندارند وارد مغازه ها شوند. از پشت ویترین ها نگاهی می کنند و نظری می دهند و رد می شوند.

***

بیش از 500 واحد فروشگاهی در این خیابان مستقر هستند که به عرضه لوازم مربوط به سرویس های بهداشتی، کاشی و سرامیک و کالاهایی از این قبیل می پردازند. البته چند فروشگاه هم لوازم ورزشی عرضه می کنند. لوازمی که اغلب مربوط به برندهای برتر دنیا هستند و اگر از آن دسته افرادی هستید که حتی پارک رفتن خود را با بدمینتون همراه می کنید، برای خرید وسایل مرغوب و دست اول این بازی مانند راکت و توپ می توانید به این خیابان مراجعه کنید و خیال تان هم راحت باشد که جنس مرغوبی خریده اید و البته پول خوبی هم از این بابت باید بپردازید.

اما اینکه چه تعداد افراد در این راسته شاغل شده اند، مسئله ای بود که از اهالی بازار پرسیدم و آنها هم پاسخ هایی داده اند. قبل از اینکه حرف کسبه بازار را بگویم، اجازه بدهید این نکته را اضافه کنم که بازار رنگ و روی جوانانه ای دارد. واقعاً می توان با اطمینان خاطر مدعی شد که هیچ فروشگاهی نیست که فردی میانسال در آن مشغول به کار باشد.

اگر هم یکی باشد، 4 تا 5 نفر جوان هم کنارش هستند. برخورد حرفه ای با مشتریان و جواب های طولانی و مودبانه دادن به پرسش ها از ویژگی های فروشندگان این راسته تجاری تهران است. مسئله ای که در بسیاری از بازارها کمتر به چشم می خورد. اما برسیم به حرف اهالی بازار. به گفته یکی از فروشندگان در هر فروشگاه حداقل پنج نفر به صورت مستقیم مشغول کار هستند.

از طرفی برای هر فروشگاه حداقل 15نفر به صورت غیرمستقیم کار می کنند. این فروشنده در مورد اهمیت چنین صنفی اضافه می کند: اگر چرخه کارآفرینی چنین کسب وکاری را بخواهیم بررسی کنیم، گام نخست را باید از معدنی برداریم که مواد اولیه این کالاها از آن استخراج می شود. سیستم حمل ونقل جزئی دیگر از این روند کار و اشتغال محسوب می شود.

کارگران خط تولید و طراحان و شاغلان دیگر را هم باید به این صف عریض و طویل اضافه کنیم. بنا بر چنین سخنانی به راحتی می توان به اهمیت چنین صنفی و تأثیر آن در ایجاد اشتغال در چرخه کارآفرینی کشور پی برد. از طرفی کالاهایی که فعالان چنین صنفی ارائه می کنند به ویژه کاشی و سرامیک، کالایی شناخته شده و صادراتی محسوب می شود. کالایی که تولیدکننده های داخلی آن هم معمولاً پا به پای تولیدکنندگان جهانی پیش آمده اند و در واقع هیچ گاه بازار را به راحتی در اختیار مهمانان خوانده و ناخوانده خارجی قرار نداده اند.

تأثیر 1+5 بر بازار کاشی

بازار خیابان شیراز جنوبی به لحاظ مواد اولیه به ویژه در تولید کاشی و سرامیک وابستگی به خارج از کشور ندارد. بنابراین شاید به نظر برسد که تحریم های چند سال اخیر تأثیری بر بازار این تولیدی های نداشته است. اما بنابر ادعای فعالان بازار، طی سال های اخیر بر تعداد تولیدکننده و فروشگاه های مربوط به این کالاها اضافه شده و در واقع رشد صعودی را در این زمینه شاهد بوده اند.

بنابراین برای فروش محصولات چنین تولیدکننده هایی باید بازارهایی ایجاد شود. بازارهایی که تنها محصور در مرزهای کشور نباشند بلکه راهی به کشورهای دیگر و بازارهای صادراتی داشته باشند. مسئول دفتر مرکزی برند طوس در این بازار، ظرفیت صادرات را خوب می داند و بازار کشورهای آسیای میانه، عراق و افغانستان را مهم ترین مقاصد کالاهای ایرانی در این زمینه می داند.

***

وقتی با فروشگاه داران این خیابان در مورد هزینه های رهن و اجاره صحبت می کنیم، همگی از بالابودن هزینه های این چنینی شکایت دارند. بیش از 500 واحد فروشگاهی در این راسته مستقر است و متراژ مغازه های بین 40 تا 100 متر و گاه بیشتر در نوسان است. از آنجا که کالاهای دکوراسیونی آن هم از نوع شیک و لوکسش است، زیبایی و تناسب نور دکوراسیون داخلی و نمای بیرونی در مغازه های این خیابان حرف اول را می زند.

به همین دلیل، یکی از ویژگی های این بازار زیبایی ظاهری آن است. بنابراین همین زیبایی و متراژ تقریباً مناسب فروشگاه ها موجب شده تا هزینه های بالایی هم بابت رهن و اجاره دریافت شود. البته قرار گرفتن این مکان بورس در یکی از مناطق بالای شهر تهران هم در این میان مزید بر علت است.

بنا به گفته های فروشگاه داران، اجاره های متداول در این خیابان بین 20 تا 40 میلیون تومان است.این هزینه برای مغازه هایی با متراژ 40 تا 100متر دریافت می شود. هزینه ای هم که بابت رهن دریافت می شود با توجه به متراژ مغازه و هزینه اجاره معمولاً از کف 100میلیون تومان شروع می شود و به دلیل همین هزینه های بالا یکی از فروشندگان معتقد است که صاحب فروشگاه فقط می خواهد کالایش را بفروشد تا بتواند هزینه هایش را جور کند؛ هزینه رهن و اجاره و کارگر و غیره.

شیراز و چهارراه پرکبابش

حالا که تا شیراز جنوبی رفته اید، راه برگشت را که در پیش می گیرید، بفرمایید تا انتهای شیراز شمالی هم برویم. سربالایی است اما خسته نمی شوید. نه اینکه قرار باشد دوباره شیرآلات دستشویی را به شما نشان دهیم، نه! این بار حالت تان را خوب می کنیم. چون در انتهای این خیابان می رسید به سه کباب سرای بناب.

طعم خوب کباب این رستوران ها آن هم وقتی خسته باشی و افطار ماه رمضان هم باشد و حسابی گرسنه هم باشی، می چسبد. تازه کباب های گیاهی دارند تا اگر در بین شما باشند کسانی که وجترین یا ویگان هستند، بتوانند از منوی گیاهی ها انتخابی داشته باشند. درست جلوی در این رستوران ها هم آش و حلیم موجود است که پیشنهاد من انتخاب  آش دوغ است. چون طبع خنکی دارد و می چسبد.

***

در خیابان شیراز جنوبی نه تنها می توانید کاشی ها و سرامیک های لوکسی را انتخاب کنید، بلکه وسایل سرویس بهداشتی را هم می توان از مرکز بورس این خیابان تهیه کرد. همچنین انواع چراغ گاز و هود هم در مغازه های این خیابان پیدا می شود و فروشگاه هایی اختصاصی، این کالاها را عرضه می کنند. کالاهایی که مارک های ایتالیایی در میان شان حرف اول را می زنند.

قیمت اجاق های رومیزی این بازار به طور معمول از 850هزار تومان شروع می شود و تا 3میلیون تومان هم می رسد. برای خرید یک لوستر ایتالیایی هم باید بین دو میلیون و 50هزار تومان تا 3میلیون 200هزار تومان هزینه کنید.

همچنین قیمت شیرآلات حمام این خیابان از 700هزار تومان شروع شده و تا دومیلیون تومان هم می رسد. روشویی ها با طرح ها و کنده های روی سنگ بین 950 هزار تومان تا 8میلیون تومان قیمت دارند و البته اینها به قیمت روشویی های ایرانی مربوط است.

یکی از فروشندگان در این ارتباط می گوید: خریداران کالایی با قیمت 950هزار تومان عمدتا بیشتر هستند. زیرا این کالاها نمای زیبا و مورد پسند مشتریان این چنینی را برآورده می کنند اما مشتریانی هم هستند که دیزاین متفاوتی را درخواست می کنند و کالای به اصطلاح تک می خواهند. ما اجناس 8میلیون تومانی خود را برای این دسته تولید می کنیم.

این فروشنده همچنین اضافه می کند که این خریدها معمولی و طبیعی محسوب می شوند. در بازار روشویی و به ویژه دستشویی فرنگی کالاهای وارداتی وجود دارد که مشتریان فوق خاص خود را دارند. وی با هیجان خاصی ادامه می دهد که شاید باورش خیلی سخت باشد که در یکی از فروشگاه های همین شهر توالت فرنگی با قیمت 250میلیون تومان عرضه می شود و خود فروشنده این کالاها هم مدعی است که در طول روز تا هشت عدد از این کالای ساختمانی را به فروش می رساند. کالاهایی که بنا بر ادعای این فروشنده کاملاً وارداتی هستند و اغلب به صورت سفارشی ساخته می شوند. خب! حتماً شما هم قبول دارید که اعداد و ارقام شگفت انگیز است.

***

ایرانی و خارجی و همزیستی مسالمت آمیز قیمت ها

اما دلیل اینکه این بازار مهمانان خوانده و ناخوانده دارد چیزی نیست مگر ورود قانونی و غیرقانونی کالاهایی که ویژه این صنف است. قاچاق اصطلاحی است که انگار اقتصاد ایران بی آن معنایی ندارد. البته هستند افرادی در همین صنف که اعتقاد دارند کالای قاچاق در این صنف به راحتی وارد نمی شود و کم است اما بعضی هم معتقدند که بازار بدون کالاهای قاچاق مگر می شود و البته سوالی که من از آنها می پرسیدم این بود که کاشی و سرامیک و شیرآلات که دیگر پوشاک نیست که در چمدان و گونی قاچاق شود و وارد شود و یکی از این فروشندگان می گوید، خب! شاید با کانتینر وارد می شود، کسی چه می داند! راست می گوید دیگر کسی چه می داند.

اما موضوع خوبی که هست این است که نام ایرانی در این خیابان کم نیست. سیناکاشی، سامان، طوس، زرین، تبریز و نام های زیاد دیگری که در زمینه کاشی و سرامیک فعالیت می کنند. اخوان، قهرمان و چند برند دیگر هم شیرآلات و سایر کالاهای مربوط به سرویس های بهداشتی ساختمان را عرضه می کنند. از بین خارجی های بازار کاشی هم مردم علاقه زیادی به برندهایی آلمانی، ایتالیایی و اسپانیایی دارند.

فروشنده ای در این زمینه به «فرصت امروز» می گوید: خریداران زیادی هستند که حاضرند هزینه زیادی بابت برندهای خارجی بپردازند. برندهایی که هر مترمربع کاشی های آنها گاه بیش از 10 برابر برندهای ایرانی است.

این فروشنده اضافه می کند، کاشی های خارجی که اغلب برای بدنه ساختمان استفاده می شوند هر مترمربع شان بین 120هزار تا 400هزار تومان قیمت دارد. اما تولیدات داخلی هر متربع شان بین 19هزار تومان تا 45هزار تومان قیمت گذاری شده است. یعنی مرغوب ترین تولیدات داخلی با اجناس درجه یک چینی هم قیمت هستند. اجناسی که به وفور در بازار حضور دارند و قیمت شان برای هر مترمربع بین 35 هزار تا 45هزار تومان است.

البته کاشی های چینی بیشتر برای کف مصرف دارند و در واقع چین بیشترین سرمایه گذاری اش را روی کف خانه های ایرانی کرده است و کاشی های مخصوص کف خانه و سرویس های بهداشتی را تولید و راهی بازار ایران می کند و کشورهای اروپایی که در سطور بالا از آنها نام بردیم نمای بدنه ساختمان ها را نشانه رفته اند و محصولات مربوط به این بخش را تأمین می کنند.

وقتی از اهالی بازار در مورد تفاوت کیفیت محصولات ایرانی و خارجی می پرسیم، اذعان دارند که یکی از دلایل برتری کالاهای خارجی ها نسبت به کارهای ایرانی، به طراحی محصولات برمی گردد تا جایی که مشتریان ایرانی حتی محصولات ایرانی را با طراحی مربوط به برندهای برتر دنیا دوست دارند و این طراحی ها را بیشتر می پسندند.

در مورد شیرآلات بازار هم داستان جالبی وجود دارد. فروشنده ای در مورد خواست مشتریان درباره این کالای ساختمانی می گوید: ببینید! منطقه ای که خیابان شیراز در آن واقع شده مردمش به لحاظ مالی در سطح بالایی قرار دارند، برندهای روز دنیا را می شناسند و در واقع سلیقه شان هم به سمت و سوی همان برندها کشیده می شود.

این فروشنده اضافه می کند: مشتریانی که در همین منطقه سکونت دارند وقتی وارد مغازه می شوند سراغ برندی مانند گروهه آلمان را می گیرند. هرچند این برند قیمتی چندین برابر برندهای ایرانی دارد اما مشتریان این خیابان هزینه سلیقه و انتخاب خود را می توانند پرداخت کنند.

وی در جواب این حرف که برندهای داخلی در بازار نام خوبی دارند و مردم آنها را می شناسند، می گوید: خریداران برندهای ایرانی بیشتر ساکن غرب تهران هستند. یعنی افرادی که به لحاظ مالی جزئی از طبقه متوسط به بالا محسوب می شوند.

خریداران کالاهای چینی هم از سایر مراکز تهران مراجعه می کنند. اما در کل خریداران این منطقه معمولاً کالای خارجی طلب می کنند. برند قهرمان یکی از برندهایی است که سال هاست در تولید شیرآلات فعالیت می کند. فروشگاهی هم در این مرکز بورس دارد.

یکی از کارکنانش در مورد بازار و میزان استقبال مشتریان می گوید: بازار خراب است. کسادی بازار را خودتان می توانید ببینید. مشتری نیست. البته در ادامه اضافه می کند که یکی از دلایل رغبت مشتریان داخلی به کالاهای خارجی مواردی از این دست است: خارجی ها خدمات پس از فروش بسیار بیشتر و بهتری ارائه می کنند. حتی گارانتی های تعویض هم دارند. دوام و کیفیت بیشتر خارجی ها دلیل رغبت مشتریان نسبت به آنهاست. این فعال بازار همچنین بالا بودن هزینه های تولید در ایران را از دلایل عدم توانایی رقابت با کالای وارداتی دانست، زیرا هزینه های بالای تولید موجب می شود که کارفرماها و تولیدکنندگان نتوانند هزینه های کیفیت بالا را بپردازند.