مهاجرت، پیامد غیرمستقیم تغییرات آب وهوایی

اکنون دیگر برای همه روشن شده است که تغییرات آب و هوایی در جریان است و پیامد های آن یک واقعیت است. کنفرانس تغییر اقلیم ۲۰۱۵ سازمان ملل متحد در پاریس، رویکردی تازه به مقوله تغییرات آب و هوایی و مهاجرت دارد. در واقع مسئله جهانی تغییرات آب و هوایی را از نگاهی جدید مورد بررسی قرار داده است، به گونه ای که اساس بحران مهاجرت را در دنیا به غیر از فقر، جنگ، خشونت و خطر مرگ، تغییرات آب و هوایی هم می داند.

سال 2014، نمایندگان چندین کشور مختلف در گزارش خود درباره تغییرات آب و هوایی هشدار داده بودند که اگر تغییرات آب و هوایی را مدیریت نکنیم، علاوه بر اینکه محیط زیست را به خطر می اندازد، برای اقتصاد جهانی نیز تبدیل به یک تهدید خواهد شد و به طور گسترده تر صلح، ثبات و امنیت بین المللی را به مخاطره می اندازد.

آیا بحران مهاجرت در اروپا، نتیجه غیرمستقیم تغییرات آب و هوایی است؟

مدیر اجرایی کنوانسیون سازمان ملل متحد برای مبارزه با بیابان زایی، خانم مونیک باربوت، می گوید: «از اول سال 2015 تا ماه سپتامبر، 400 هزار مهاجر غیرقانونی از دریای مدیترانه عبور کردند. 100 درصد این مهاجران از مناطق خشک می آیند. قطعا همه این مهاجران، امروز به خاطر جنگ مجبور به مهاجرت شده اند، در واقع جنگ  در این مناطق از ابتدا ریشه در بحران های محیط زیستی دارد.»

موضوع عواقب تغییرات آب و هوایی بسیار گسترده است. مقاله های مختلفی درباره رابطه تغییرات آب و هوایی و امنیت و فرضیاتی که به حمله مهاجران در آینده به اروپا دامن می زند، پرداخته اند. اهمیت موضوع آب و هوا به تدریج برای کشور های اروپایی تبدیل به یک سیاست یکپارچه شده است.

کنفرانس تغییر اقلیم ۲۰۱۵ سازمان ملل متحد در پاریس با موضوعات مختلفی مانند آشفتگی های آب و هوایی و بحران های انسانی و اینکه چگونه در مقابل آنها واکنش دهند، برگزار شد. این کنفرانس را وزارت امور خارجه فرانسه با همکاری موسسه روابط بین الملل و استراتژیک برگزار کرد. این کنفرانس، فرصتی را به وجود آورد تا کشور ها درباره تغییرات آب و هوایی و بحران های ناشی از آن به گفت وگو بپردازند. از جمله مسائلی که در کنفرانس تغییر اقلیم بررسی شد، تغییرات آب و هوایی از منظر جنگ و مهاجرت بود.

نخستین نتیجه ای که از این مذاکرات و تحقیقات به دست آمد این بود که مهاجرت از عواقب غیرمستقیم تغییرات آب و هوایی است. مردم به دلیل جنگ مهاجرت می کنند و جنگ خودش اساسا ریشه در محیط زیست دارد. در واقع، تغییرات آب و هوایی ممکن است به عنوان یک عامل تشدید کننده و تقویت کننده مهاجرت و جابه جایی مردم جهان عمل کند.

دمای هوای کره زمین در 20 سال گذشته در سطح جهانی، 1.5 تا 2 درجه افزایش داشته  است. توفان های ناشناخته در جزایر وانواتو در اقیانوس آرام و تندباد هایی با سرعت 270 کیلومتر در ساعت همه نشانه های اثبات جریان تغییرات آب و هوایی است. کشور های دنیا برای مبارزه با عواقب و پیامد های ناشی از تغییرات آب و هوایی به تکاپو افتادند.

کشور هند برای جلوگیری از هجوم مهاجران آب و هوایی در حال ساخت دیواری در مرز بنگلادش است چون این کشور هر 18 سال یک بار یک توفان سهمگین را تجربه می کند.

در حال حاضر سه خطر عمده از میان عواقب و پیامد های تغییرات آب و هوایی که به افزایش میزان مهاجرت در دنیا انجامیده  است، به شرح زیر هستند:

- افزایش تعداد و شدت بلایا و حوادث طبیعی (بلایای طبیعی نسبت به سال های 1960 تاکنون سه برابر شده  است.)

- افزایش سطح دریا (باعث ناپدید شدن زمین های اطراف، شور شدن خاک و آلودگی  آب های زیرزمینی می شود.)

- افزایش دمای هوا همراه با ایجاد اختلال در فصول بارش (باعث ایجاد سیل، کاهش میزان و تولید کشت، بیابان زایی، خشک  شدن آب های زیرزمینی می شود.)

در حقیقت مفاهیم امنیت و امنیت انسانی، در هم تنیده اند و مستقل از یکدیگر نیستند. وقتی ناامنی انسانی افزایش پیدا می کند، امنیت منطقه ای و بین المللی هم به خطر می افتد. در واقع، تغییرات آب و هوایی با اعمال تاثیر روی آب، انرژی، کشاورزی، بیابان زایی، سلامت، مهاجرت، یک منبع تغییرات ژئوپولیتیکی است که ممکن است توسعه جهانی اقتصادی و اجتماعی را تهدید کند. زمانی  که مردم منطقه ای در معرض عواقب تغییرات آب و هوایی قرار می گیرند، مجبور می شوند به کشور های همسایه مهاجرت  کنند.