پس از دو هفته صعودی پیدرپی، بازار سهام در نخستین روز هفته گذشته معاملات را در شرایطی متعادل آغاز کرد و پس از چند روز افت در اواخر هفته به روند مثبت بازگشت. افت و خیزهای روزهای اخیر بازار سهام ناشی از تأثیرگذاری مستقیم حواشی مذاکرات هستهای بر این بازار است چنانکه شاخص کل بورس تهران در هفته گذشته برای مدت کوتاهی کانال 65 هزار واحدی را لمس کرد اما به دلیل تمدید یکهفتهای مذاکرات، دوباره به کانال 64هزار واحدی برگشت گرچه درنهایت توانست میانگین بازدهی سهامداران خود را به 3.7 درصد بهبود بخشد. غلبه جو تردید و اتخاذ استراتژی احتیاط و انتظار در هفته گذشته سبب شد در مجموع 3 هزار و 49 میلیون سهم به ارزش 6 هزار و 569 میلیارد ریال دادوستد شود که این میزان نسبت به هفته گذشته کاهش 10 درصدی در ارزش و 23 درصدی در حجم معاملات را نشان میدهد. بیم و امید سهامداران برای نتیجه مذاکرات هستهای همچنین موجب شد دفعات معاملات 8درصد کاهش یافته و تعداد خریداران نیز با افت 7درصدی مواجه شده و به 60 هزار نفر برسد.
مولفههای تأثیرگذار بر آینده بازار سهام
تداوم کاهش قیمت جهانی نفت و عدم کاهش چشمگیر نرخ سود بانکی ازجمله ریسکهای سیستماتیک بازار سهام است که پس از مذاکرات هستهای، بیشترین مولفههای تأثیرگذار بر بورس هستند. درآمدهای کشور در سالجاری تحت تأثیر کاهش جهانی قیمت نفت قرار گرفته و تأثیر خود را بر افت قیمت صنایع پرارزش بازار سهام ازجمله پالایشگاهیها و پتروشیمیها طی سال گذشته و امسال گذاشته است. در عین حال کاهش کم نرخ سود سپردههای بانکی و رکود دیگر بازارهای موازی ازجمله بازار سهام، همچنان سرمایهگذاران را به سرمایهگذاری در بانکها برای کسب سود بدون ریسک میکشاند.
شرایط فوق سبب میشود که در صورت حصول توافق هستهای میان ایران و کشورهای 1+5، در کوتاهمدت شاهد بهبود روند بازار سهام باشیم اما رشد مداوم و بلندمدت این بازار به مولفههای بیشتری نیاز دارد که باید آنها را در اقتصاد کلان جستوجو کرد. در عینحال نوسانات و روند منفی و غیراصولی بازار سهام در یکی دو سال اخیر، بسیاری از مردم را برای سرمایهگذاری در بورس ناامید کرده است چنانکه بسیاری از سرمایهگذاران بورسی را نیز به فاز احتیاط برده است.
افزایش 0.01 درصدی شاخص کل بورس
طبق آمار منتشر شده از ابتدای امسال، 54 میلیارد و 93 میلیون سهم و حق تقدم به ارزش 101 هزار و 256 میلیارد ریال دادوستد شده است. در این مدت، تعداد یک میلیون و 8 هزار و 354 سرمایهگذار، در 3 میلیون و 791 هزار و 933 دفعه این تعداد سهام را خریداری کردهاند. بازار سهام از ابتدای سال 67 روز کاری فعالیت داشته است. در این مدت 60هزار و 360خریدار در 227هزار و 18دفعه به دادوستد پرداختند. در هفته منتهی به دهم تیرماه، 3میلیارد و 49میلیون سهم و حق تقدم به ارزش 6هزار و 569میلیارد ریال در بورس اوراق بهادار تهران معامله شد. براساس آمار موجود، در این مدت، 2میلیارد و 801میلیون سهم بهصورت خرد و بلوک معامله شد. شاخص کل بورس اوراق بهادار در هفتهای که گذشت با افزایش 0.01 درصدی به 64هزار و 861 واحد رسید. در عین حال شاخص صنعت در آخر هفته، روی عدد 52 هزار و 963 واحد ایستاد. شاخص بازار اول به 46 هزار و 703 واحد و شاخص بازار دوم به 134 هزار و 424 واحد رسید.
افزایش حجم و ارزش معاملات بازار دوم فرابورس
در فرابورس ایران، بازار اول در هفتهای که گذشت شاهد معامله 42 میلیون ورقه به ارزش 137 میلیارد ریال بود و در بازار دوم هم 424 میلیون ورقه بهادار به ارزش یک هزار و 891میلیارد ریال خریدوفروش شد که این وضعیت در قیاس با هفته قبل از آن، حکایت از کاهش 66درصدی حجم و 60درصدی ارزش در بازار اول و افزایش 16 درصدی حجم و 104 درصدی ارزش در بازار دوم دارد. در بازار پایه 97 میلیون ورقه بهادار به ارزش 114 میلیارد ریال دادوستد شد و 17 میلیون و 700هزار ورقه بهادار به ارزش 2 هزار و 10 میلیارد ریال در بازار ابزارهای نوین مالی فرابورس ایران مورد معامله قرار گرفت. همچنین در پنج روز معاملاتی هفته پانزدهم سالجاری، محصولات شیمیایی با 48 درصد سهم به صدر جدول صنایع پیشرو در معاملات هفتگی فرابورس بازگشت و فرآوردههای نفتی و فلزات اساسی به ترتیب با سهم 11 و 7 درصدی در رده دوم و سوم جای گرفتند.