حمید چیتچیان، وزیر نیرو در حاشیه نشست مشترک با وزیر برق سوریه از سرمایهگذاری 19 میلیارد یورویی این کشور در صنعت برق خود تا سال 2020 خبرداد. فعالان بخش خصوصی بر این باورند که سوریه به دلیل سرمایهگذاری گسترده برای احیای زیرساختهای برق خود، بازار مناسبی برای فعالیت شرکتهای ایرانی است. قائممقام شرکت صانیر هم تاکید دارد که این شرکت بازار سوریه را به هیچ کشور دیگری واگذار نخواهد کرد.هیاتی سوری روز چهارشنبه هفته گذشته در وزارت نیرو حضور یافت تا راههای همکاریهای دوجانبه بین ایران و سوریه را بررسی کنند. صبح چهارشنبه عماد خمیس، وزیر برق سوریه با نمایندگان بخش خصوصی ایران دیدار کرد تا با بررسی نیازهای فعالان این بخش، زمینه حضور فعالتر سرمایهگذاران ایرانی در بازار سوریه را فراهم کند.
عماد خمیس درباره نشست مشترک با فعالان بخش خصوصی به خبرنگاران گفت: سه ماه قبل توافقنامهای بین دو کشور ایران و سوریه امضا شد تا شرکتهای ایرانی به انجام سرمایهگذاری مشترک در زمینه تاسیسات برق سوریه بپردازند. در نشست صبح تلاش کردیم که شرکتهای ایرانی را برای سرمایهگذاری در این کشور جذب کنیم. وی در پاسخ به این پرسش که چه میزان از زیرساختهای برق سوریه بر اثر حضور تکفیریها از بین رفته، بیان کرد: 30 درصد تاسیسات تامین و انتقال نیروی این کشور در جریان جنگ تخریب شده است. البته بخش اعظم آن را با همکاری کشورهای دوست و برادر از جمله ایران بازسازی کردیم و تلاش میکنیم با کمک این کشورها از تمام ظرفیتهای موجود در سوریه استفاده کنیم.
گشایش خط اعتبار12میلیون یورویی تا سال 2020
وزیر برق سوریه بعدازظهر روز چهارشنبه نیز با وزیر نیرو دیدار و گفتوگو کرد. حمید چیتچیان در حاشیه این نشست درباره محور مذاکرات انجام شده، گفت: از گذشته همکاریهایی بین ایران و سوریه برای بازسازی تاسیسات برق این کشور وجود داشته و امیدواریم این همکاریها در آینده ادامه یابد. وی تعداد پروژههای اجرا شده توسط شرکتهای ایرانی در سوریه را 25 پروژه اعلام کرد. به گفته چیتچیان طرف سوری اعلام کرده که تا سال 2020، 19 میلیارد یورو در صنعت برق این کشور سرمایهگذاری انجام میدهد، اما برای حجم همکاریهای بین ایران و سوریه در نشست مشترکی که برگزار شد، هیچ سقفی تعیین نشده است.
وی در پاسخ به پرسشی درباره قول وزیر برق سوریه به بخش خصوصی برای گشایش خط اعتباری 12 میلیارد یورویی بین دو کشور تا سال 2020، عنوان کرد: در جلسه صبح که عماد خمیس با نمایندگان شرکتهای ایرانی داشت، بحثهای مختلفی درباره فعالیتهایی که در حال حاضر در سوریه جریان دارد، مطرح شد. وی ادامه داد: در حال حاضر ساخت دو نیروگاه توسط شرکتهای ایرانی در سوریه در جریان است. همچنین فعالیتهای مربوط به تعمیرات اساسی یک نیروگاه دیگر نیز توسط این شرکتها در جریان است. تامین تجهیزات اعم از ترانس، کابل و دکلهای برق دیگر فعالیتهایی است که توسط شرکتهای ایرانی در سوریه پیگیری میشود.
بازار سوریه را از دست نمیدهیم
فعالیت در بازار سوریه برای صنعت ایران خالی از ریسک نیست. زیرا این کشور درگیر جنگ داخلی بوده و اواخر آذرماه سال 90، هفت نفر از پرسنل شرکت مپنا که در نیروگاه چندر در نزدیکی شهر حمص فعالیت میکردند، توسط گروههای تروریستی ربوده شدند. هنوز از سرنوشت دو نفر از مهندسان مپنا اطلاع دقیقی در دسترس نیست. با وجود تمام این مخاطرات، هنوز هم شرکتهای ایرانی در کشور سوریه فعالیت میکنند. درباره امنیت این بازار و دلایل حضور بخش خصوصی در کشور سوریه، نظر مسعود حجت، قائممقام صانیر بهعنوان شرکتی که در زمینه صادرات خدمات و تجهیزات آب و برق فعالیت میکند و در بازار سوریه حضور دارد را جویا شدیم.
وی به «فرصت امروز» گفت: شرکت صانیر تجهیزات آب و برق را به سوریه صادر میکند. گاهی مواقع هم بهطور مختصر در اجرای پروژههای گاز و برق این کشور وارد شده است. حجت در پاسخ به این پرسش که منابع مالی پروژهها چگونه تامین میشود، بیان کرد: ما با سوریه از طریق خط اعتباری ایران و وامی که بانک توسعه صادرات میدهد، فعالیت اقتصادی انجام میدهیم. در حال حاضر حدود 80 میلیون یورو قرارداد بستهایم.وی ادامه داد: حدود 20 میلیون دلار از اعتبارات مورد نیاز برای خرید تجهیزات برق و ملزوماتی که عمدتا ایرانی هستند نیز توسط کشور سوریه هزینه میشود.
به گفته حجت، مبادلات اقتصادی با کشور سوریه ایدهآل نیست اما شرایط، مشابه تبادلات با کشورهای همسایه ایران و حتی آفریقاست. حجت تاکید کرد: ما در بازار سوریه حضور داریم و این کشور به ایران نزدیکتر از بازارهای آفریقا است. بنابراین بازار خود را به هیچ کشور دیگری نمیخواهیم واگذار کنیم.
مشکل ضمانتنامهها حلمیشود
فعالان بخش خصوصی که در کشور سوریه فعالیت میکنند، فقط با مشکل ناامنی این کشور مواجه نیستند، بلکه برخی از این شرکتها ضمانتنامههایی به دولت سوریه دادهاند که با وجود پایان یافتن کار آنها، هنوز این ضمانتنامهها آزاد نشدهاند. این گروه، عدم آزادسازی ضمانتنامهها را یکی از مهمترین دلایل بروز مشکل برای ادامه فعالیتها میدانند. هوشنگ فلاحتیان، معاون وزیر برق در امور انرژی در پاسخ به این پرسش «فرصت امروز» که آیا در نشست مشترک وزیر نیروی ایران با وزیر برق سوریه برای حل مشکل ضمانتنامهها تدبیری اندیشیده شد یا خیر، بیان کرد: بخشی از مذاکراتی که نشست مشترک صورت گرفت در همین زمینه بود. وزیر دولت سوریه قول داد تا در بازگشت به این کشور در کوتاهترین زمان ممکن، وثیقهها و ضمانتنامههای که پروژههای آن تمام شده را آزاد کنند تا زمینه حضور بیشتر شرکتهای ایرانی در صنعت برق سوریه فراهم شود.
فلاحتیان ادامه داد: هدف ما توسعه خدمات فنی و مهندسی به کشورهای خارجی است و امیدواریم که بتوانیم منابع ارزی قابل توجهی از این مسیر وارد کشور کنیم.در سالهای اخیر براساس آمار موثقی که وجود دارد، حجم خدمات فنی و مهندسی که از طریق پشتیبانیهای وزارت نیرو صورت گرفته، بیشترین مقدار در کشور است. از 3 میلیارد دلار خدمات فنی و مهندسی که به خارج صادر میشود، 5/2 میلیارد دلار متعلق به شرکتهای صنعت آب و برق است. وی در پاسخ به این پرسش که سهم سوریه از بازارهای صادراتی ایران چقدر بوده، گفت: عمده صادرات ایران به کشور سوریه و عراق بوده است. معاون وزیر نیرو در امور برق اظهار امیدواری کرد: با فضای مثبت جهانی که برای ایران ایجاد شده، بتوانیم شاهد افزایش درآمدهای ارزی ازطریق صادرات کالاهای بخش برق و آب باشیم.