به بهانه برگزاری سیزدهمین نمایشگاه بین المللی تبلیغات، بازاریابی و صنایع وابسته / سخن نو آر که نو را حلاوتی است دگر

سیزدهمین نمایشگاه بین المللی تبلیغات، بازاریابی و صنایع وابسته از 15 الی 18 دی ماه سال جاری در فضایی بالغ بر 25 هزار مترمربع در 9 سالن و چند غرفه در فضای باز و با مشارکت 300 شرکت داخلی و 60 کشور خارجی از جمله کشورهای ترکیه، کره جنوبی، ایتالیا، ژاپن، سوییس، امارات متحده عربی، فرانسه، تایوان، اسپانیا و بلژیک در محل دائمی نمایشگاه های بین المللی تهران برگزار شد.

به گفته مسئولان، تعداد شرکت کنندگان نسبت به دوره قبل، از رشد 20 درصدی حکایت دارد.

اهداف برگزار کنندگان از برگزاری این دوره از نمایشگاه به جز بند آخر که جدیدا به آن اضافه شده، همچون سال های گذشته شامل موارد زیر بوده است:

1- حمایت از صنعت تبلیغات و ارتقای سطح کمی و کیفی و تبیین اهمیت و جایگاه تبلیغات در بین افراد جامعه و دست اندرکاران تجارت، صنایع و خدمات

2- کاهش هرچه بیشتر عوارض منفی تبلیغات بازرگانی و افزایش کارکردهای مثبت و توسعه آن

3- آشنایی با تکنیک های مهندسی تبلیغات و تجهیزات و ماشین آلات مربوطه

4- ترویج آموزش فرهنگ بازاریابی جهت موفقیت بیشتر در بازارهای رقابتی و تشویق بازار داخلی جهت استفاده از ابزارهای نوین بازاریابی و پیشبرد فروش

5- برقراری ارتباطی نزدیک بین ارائه دهندگان و متقاضیان خدمات، تجهیزات و ماشین آلات

6- آشنایی با ماشین آلات جدید چاپ دیجیتال و چاپ سه بعدی، نرم افزار و سخت افزار، علائم تبلیغاتی، لیبلینگ، ماشین آلات، ملزومات و تجهیزات وابسته

7- معرفی آژانس های تبلیغاتی، شرکت های علمی و خدماتی و دانش بنیان.

با مقایسه این دوره از نمایشگاه با دوره های قبل و تلاش قابل تقدیر مسئولان برگزارکننده، همواره این سوال در ذهن هر مخاطبی متبادر می شود که گویا تاکید دست اندرکاران امر بیشتر در جهت تامین هدف های ردیف پنجم و ششم متمرکز شده و نشانی قابل تامل از دستیابی به سایر اهداف در سطحی علمی و وسیع آن هم نمایشگاهی که عنوان بین المللی را باخود به یدک می کشد به چشم نمی خورد، هرچند وجود نقاط ضعف و قوت در برگزاری نمایشگاه ها امری است معمول ولی انتظار می رود مسئولان محترم برگزاری نمایشگاه، هر ساله و با کسب تجربیات سال های قبل و با رفع نقاط ضعف و به حداقل رسانی آنها به برپایی نمایشگاه جدید همت بگمارند، ولی متاسفانه شاهدیم که این دوره از نمایشگاه نیز با انبوهی از ضعف های تکراری چون سال های گذشته برگزار و احتمالا سال بعد نیز به همین منوال دایر و برگزار خواهد شد.

نکات قابل توجه در این دوره از نمایشگاه:

- حضور بسیاری از شرکت های خارجی تنها با کاتالوگ و پوسترهای کاغذی و در بیشتر موارد با محصولاتی که مشابه آنها در کشور تولید می شود بدون وجود مترجم با حالتی خنثی در مواجهه با علاقه مندان که گویی بهتر از ما احساس می کردند که حضورشان در نمایشگاه تهران چندان جدی تلقی نشده است.

- این دوره از نمایشگاه نیز چون سال های گذشته بدون اسلوگان و شعار تبلیغاتی برگزار شد.

- غیبت و عدم رغبت شرکت های مطرح و صاحب نام داخلی و خارجی در این دوره از نمایشگاه به خوبی مشهود بود.

- از ترویج آموزش فرهنگ بازاریابی، تبلیغات و... توسط اساتید و صاحبان این صنعت به صورت قابل تامل و حرفه ای در این دوره نیز چیزی مشاهده نشد.

- در این نمایشگاه نیز همچون دوره های قبل از محصولات فکری، ایده های جدید و خلاقیت های تصویری و هنری هیچگونه اثر قابل تاملی در معرض دید بازدید کنندگان قرار نگرفت.

- حضور پررنگ و فشرده شرکت ها و چاپخانه های تولید انواع سررسید، تقویم ها، هدایای تبلیغاتی و... به خوبی مشهود بود و هر بیننده ای را برای خرید این گونه اقلام جهت مراجعه به مراکز معین بی نیاز می کرد. شایان ذکر اینکه متاسفانه بسیاری از محصولات و هدایای تبلیغاتی ارائه شده وارداتی بودند و نه تولید شرکت های داخلی.

- از شواهد امر این گونه به نظر می رسید که عنوان بازاریابی از دیدگاه مسئولان برگزارکننده بدون درنظر گرفتن کارکرد علمی و تخصصی و ترویج حرفه ای این علم در میان جامعه و صرفا جهت استفاده در تبلیغات و پوسترهای نمایشگاه به کار برده شده بود و در ذهن صاحبان شرکت های حاضر در نمایشگاه به اشتباه این گونه تعبیر شده که عنوان بازاریابی یعنی جذب بیشتر مشتری برای آنها و محلی برای فروش کالا و محصولات شان در پایان هر سال.

- عدم حضور مطبوعات و رسانه های تخصصی در این حوزه هم جای سوال داشت که بهتر آن بود جهت جذب صاحبان رسانه در این دوره تلاش بیشتری از سوی مسئولان امر صورت می گرفت.

- عدم ارائه آمار کمی بازدیدکنندگان نمایشگاه از سوی مسئولان برگزار کننده و مقایسه آن با دوره های قبل.

- همزمانی و عدم سنخیت این دوره از نمایشگاه با دو نمایشگاه متناقض دیگر از جمله نمایشگاه توانمندی های روستاییان و عشایر و نمایشگاه کالا، خدمات، تجهیزات فروشگاهی و فروشگاه های زنجیره ای کمی عجیب به نظر می رسید و به نوعی بی سلیقگی مسئولان برگزارکننده را در ذهن بازدید کنندگان تداعی می کرد بنابراین بهتر آن بود که حداقل نمایشگاه چاپ و بسته بندی یا سایر عناوین مرتبط دیگر به صورت هماهنگ و همزمان با این نمایشگاه تلاقی پیدا می کردند.

- عدم حضور انجمن های صنفی حوزه تبلیغات و بازاریابی به عنوان متولیان قانونی این امر تعجب برانگیز بود.

- برگزاری دو نمایشگاه تبلیغات و بازاریابی و چاپ و بسته بندی به فاصله دو هفته از یکدیگر اکثر شرکت کنندگان را در حالت دو دلی وتردید قرار داده بود زیرا حضور توام آنها در دو نمایشگاه با فاصله زمانی کوتاه، دشوار و حتی غیر ممکن بود و شرکت در یکی از این دو نمایشگاه موجب شد اکثر آنها، مشتریان بالقوه خود را در نمایشگاه دیگر از دست بدهند.

- عنوان تکراری و چندباره ثبت نمایشگاه بین المللی تبلیغات و بازاریابی در انجمن جهانی صنایع نمایشگاهی (UFI)  که سال هاست از سوی مسئولان برگزاری در مطبوعات و مصاحبه ها عنوان می شود موجب دلزدگی مخاطبان شده بود.

- نبود اینترنت از جمله مواردی بود که شاید دیگر غیبتش به یک عادت مبدل شده است.

- عدم ارائه گزارش کیفی از برگزاری نمایشگاه های دوره های قبل از نگاه بازدیدکنندگان و شرکت کنندگان و مقایسه آن با دوره جدید از جمله مواردی است که هیچ گاه از طرف متولیان امر تهیه نمی شود و به آگاهی مخاطبان نمی رسد.

بررسی نقاط قوت این دوره از نمایشگاه:

- تفکیک سالن ها بر مبنای عرضه خدمات، کالا و ماشین آلات و تجهیزات نسبت به سال های گذشته از نظم و ترتیب بهتری برخوردار بود.

- رونمایی و ثبت اختراع نخستین دستگاه CNC برش فوم، تولید داخلی پنج محوره

- رونمایی از جدیدترین دستگاه چاپ Flat bed روی اجسام سخت با کیفیت بسیار بالا تا ضخامت 10 سانتی متر

- نمایش جدیدترین ماشین چاپ عرض 5 متر سازگار با محیط زیست طبق استانداردهای اروپا از جمله نوآوری های این دوره از نمایشگاه بود.

در آخر، اگر تبلیغات را عنصری کلیدی جهت ارائه غیر شخصی (عمومی) و ترویج یک ایده، کالا یا خدمت برای متقاضی شناخته شده در اقتصاد مبتنی بر رقابت و دارای جایگاه غیر قابل انکار و به عنوان یک اصل گریزناپذیر برای شرکت ها و موسسات در نظر بگیریم، پس برای ماندگاری خود در دنیای تجارت، تنها بر پایه خلاقیت و نوآوری است که می تواند سربلند بیرون بیاید و با ایجاد «تصویر مناسب و زیبا» در ذهن مشتری جا خوش کند.

در مورد وظایف بازاریابی هم می توان به طور خلاصه به بخش بندی بازار، انتخاب بازارهای هدف، ارائه چهارP و ایجاد نام تجاری مناسب اشاره کرد که در شرایط کنونی اعتماد بیشتر مخاطبان به سمت روابط افقی متمایل شده تا روابط عمودی.

به روایتی دیگر، مشتری و مصرف کننده در شرایط حال حاضر به خودش اعتقاد و اطمینان بیشتری دارد تا به شرکت ها و موسسات و گواه این اصل در بازتاب رسانه های اجتماعی به خوبی آشکار است، بنابراین هم اکنون بازاریابی وارد عرصه روابط عمومی شده و هر لحظه از تبلیغات فاصله می گیرد و با توجه به شرایط و آمارهای موجود، نام های تجاری جدید تنها با کمک روابط عمومی و اطلاع رسانی در ذهن مخاطبان و مصرف کنندگان به ثبت می رسند و این یعنی اینکه اخیرا یک جابه جایی در نقش ها و کارکردها به وقوع پیوسته و از این پس این روابط عمومی است که در جایگاه یک رهبر ایستاده و می تواند برنامه های متنوع بازاریابی را هدایت کند و به هدف خود برساند و نه تبلیغات.

بنابراین پیشنهاد می شود از سال آینده مقوله بازاریابی از موضوع نمایشگاه حذف و به جای آن نمایشگاهی با نام «نمایشگاه بین المللی تبلیغات و رسانه ها» برگزار شود.

در پایان امیدواریم که نمایشگاه بعدی تبلیغات و صنایع وابسته با حضور بزرگان، اساتید فرهیخته، صاحبان مطرح این صنعت و جوانان پرشور و خلاق و لایق به محلی جهت پیوند نسل جدید و قدیم مبدل شود و شاهد حضور و ظهور استارتاپ های موفق با رویکرد علوم جدید در راستای رفع نیازهای جامعه با کمک متخصصان ماهر در حوزه آی تی و سایر نوآوران در سطح ملی، منطقه ای و بین المللی باشیم.  

 ارتباط با نگارنده: [email protected]

دکترای مدیریت حرفه‌ای کسب‌ و‌ کار- مشاور بازاریابی