داعش چگونه درآمد کسب می‌کند نفت، مالیات، قاچاق انسان

داعش ثروتمندترین تشکیلات تروریستی تاریخ است که توانسته استقلال مالی به‌دست بیاورد. سرمایه این گروه تروریستی 2260‌میلیارد دلار و بودجه سال 2015 آن 5/2میلیارد دلارتخمین زده می‌شود.داعش قدرتمندترین گروه تروریستی تاریخ است. داعش همچنان کنترل منطقه‌ای بزرگ بین عراق و سوریه را در دست دارد که مساحتی به اندازه بریتانیا یا نیمی از فرانسه را دارد. این سرزمین ثروتمند به لحاظ منابع زمینی (نفت، گاز، فسفات، گندم و جو)، دارای 10‌میلیون جمعیت است که در تمام سطح و فعالیت‌ها (صنعتی، اقتصادی و بانکی) مالیات پرداخت می‌کنند و مورد غارت قرار می‌گیرند و تحت کنترل هستند.

امروز داعش برخلاف القاعده که به لحاظ مالی وابسته است، در مورد منابع خودکفاست. طبق آخرین برآوردهای «ژان شارل بریزارد» متخصص اقتصادی حوزه تروریست و رئیس مرکز بررسی تروریست، داعش 2260میلیارد دلار سرمایه داشته و 5/2میلیارد دلار بودجه سال 2015 آن است. با این سرمایه موارد زیر ساماندهی می‌شود:

فعالیت‌های نظامی، سلاح، غذا و پرداخت ماهانه 300دلار به 30هزار جنگجو، پرداخت پول به خانواده‌های سربازان کشته شده این گروه، در دست گرفتن پایه‌های نظامی و اداره مناطق، ساخت ویدئوهای تبلیغاتی به روش هالیوود، پرورش معلمان قبل از بازگشایی مدارس، استخدام مهندسان و دلالان برای گرداندن میدان‌های نفتی و گازی.

اما هنوز داعش نتوانسته است سیستم اقتصادی عادی با خدمات عمومی و محافظت اجتماعی را ایجاد کند. با وجود این داعش این موضوع را کتمان نمی‌کند و از اهداف خود می‌داند. در 16نوامبر گروه 20 اعلام داشت که باید «برخورد علیه فعالیت‌های اقتصادی تروریست‌ها شدت بخشیده شود» و عملیات نظامی کافی نیست. اما کار آسانی نیست و اینکه داعش منابع متنوعی دارد.

2260‌میلیارد دارایی در حال افزایش

طبق آخرین اظهارات رسانه‌ای شده «ژان شارل بریزارد»، هم‌اکنون دارایی داعش به 2260‌میلیارد دلار می‌رسد. این مقدار دارایی مربوط به ارزش تاسیسات نفتی و گازی، معادن فسفات، زمین‌های کشاورزی و مکان‌های فرهنگی و... است که در مناطق تحت کنترل این گروه قرار دارد؛ این منابع در حال افزایش هستند: سال پیش 2043‌میلیارد دلار برآورد شده بود. این افزایش با فتوحات جدید داعش در سال جاری قابل توجیه است.

بودجه 5/2 دلاری در حال کاهش

داعش که گروهی تروریستی است و دارای دولت است، درآمدهای متعارف و غیرقانونی دارد. این گروه حساب‌های عمومی‌اش را منتشر نمی‌کند، به همین دلیل دستیابی به عددی دقیق و مشخص غیر‌ممکن است اما تحقیقات متعددی این نتایج یکسان را بیان می‌دارد: درآمدهای نفتی داعش (و دیگر منابع طبیعی) در حال کاهش و مالیات و تصرفاتشان در حال افزایش است.

به گفته این کارشناس اقتصادی، 60‌درصد از درآمدهای نفتی این گروه در سال 2015 حاصل از منابع زیرزمینی مناطق تحت سلطه آنها بوده (24‌درصد درآمد نفتی)، در حالی که 40‌درصد درآمدهای‌شان از کارهای غیرقانونی بوده است (در سال 2014 این رقم 16‌درصد بود).

درآمدهای نفتی یک چهارم درآمدهای داعش را تشکیل می‌دهد

احتمالا درآمدهای نفتی داعش در سال 2015 به 600‌میلیون دلار برسد که نسبت به برآوردهای اکتبر 2014 با کاهشی شدید رو به رو شده است (بیش از یک‌میلیارد دلار درآمد). دلیل اول این است که قیمت نفت در سال 2015 کاهش یافت؛ با اینکه هر بشکه در سال 2014 صد دلار فروخته می‌شد، این قیمت در سال 2015 به 50 دلار رسید. در حالی که داعش هر بشکه را به قیمت 25 دلار می‌فروخت. «ژان بریزارد» معتقد است که«دیگر داعش نمی‌تواند نفت را بیش از بشکه‌ای 15 دلار بفروشد.»دلیل دیگر 10هزار حمله هوایی غربی‌ها علیه داعش از اوت 2014 به بعد است که پالایشگاه‌ها، خطوط لوله و تانکرها را مورد هدف قرار می‌داد.

طبق تحقیق گسترده «فایننشال تایمز» که در اکتبر گذشته منتشر شد، درآمدهای نفتی داعش در حدود یک و نیم‌میلیون دلار در روز تخمین زده شده که نزدیک 550‌میلیون در سال می‌شود که شامل درآمدهای 35 تا 40‌هزار بشکه نفت در روز است. این رقم را مهندسان و فروشندگان این گروه اعلام داشته‌اند.این گروه علاوه بر برآورده کردن احتیاجات نفتی خود، نفت را به مناطق دیگر و مخالفان سوری می‌فروشد. با وجود تحریم‌ها از مرزهای ترکیه و سوریه نیز نفت را به خارج انتقال می‌دهد.

مالیات‌ها و غارت‌ها افزایش می‌یابد

داعش برای جبران کاهش درآمد منابع زیر زمینی‌اش، فعالیت‌های ننگینش را افزایش داده است.اخاذی‌های داعش یکی از بزرگ‌ترین منبع درآمد این گروه است، به‌خصوص مالیات گرفتن در تمام زمینه‌ها: مالیات بر تمام مواد‌غذایی، مالیات خدمات مخابراتی، مالیات بر سرمایه‌های ذخیره شده، مالیات 5‌درصدی برای تمام حقوق بگیران با نام «حفاظت اجتماعی»، عوارض 200 دلاری جاده شمال عراق و 800 دلار حق عبور و مرور برای کامیون‌هایی که قصد دارند از جاده‌های نواحی شهری به اردن، ایران، کردستان و ترکیه بروند. علاوه بر مالیات بر مکان‌های تاریخی غارت شده، خراج «امنیت» برای کسانی که مسلمان نیستند (جزیه) که شامل مسیحیان و یزیدیان و شیعیان عراق می‌شود. بی‌شک در آینده، خراج «امنیت» برای شرکت‌ها توسعه پیدا می‌کند همان‌گونه که در سال‌های طولانی در کلمبیا اجرا شده است. داعش همچنین بر کارمندان خود در مناطق تحت کنترل حدود 50‌درصد مالیات وضع کرده است؛ این افراد حدود 50‌هزار نفر بوده و تقریبا 250‌میلیون یورو دریافت می‌کنند.

قاچاق‌های مختلف شامل اشیای باستانی، سیگار، مواد مخدر، اعضای بدن و انسان

«لوییس شلی» استاد دانشگاه «جورج ماسون» و کارشناس تروریسم می‌گوید: «داعش در قاچاق سیگار، مواد مخدر، جعل و... دست دارد.» داعش همچنین بازار غیر‌قانونی «کاپتاگون» را به دست گرفته است؛ این ماده نوعی آمفتامین است که باعث غلبه بر ترس می‌شود. این گروه تروریستی به قاچاق اسلحه هم می‌پردازد. داعش همچنین کنترل 4 هزار مکان باستانی را در اختیار داشته و اشیای باستانی را به خارج و به‌خصوص آلمان قاچاق می‌کند. 

کنترل بخش‌های اقتصادی

با وجود تحریم‌ها و کنترل صنعتی کشورهای هم پیمان غربی داعش موفق شد تا بر بخش‌های اقتصادی تسلط یابد. در ژوئن 2014 وقتی موصل، دومین شهر عراق، به دست داعش افتاد، این گروه کنترل بیشتر بانک‌های خصوصی و عمومی را به دست گرفت که از شاخه‌های بانک مرکزی عراق بودند.«ژان شارل بریزارد» اعلام کرد: «داعش 140 شاخه بانکی را تحت کنترل دارد. اکثر این بانک‌ها بسته هستند اما از بین آنها که فعال هستند، 10 تا 20‌درصد قابلیت تراکنش بین‌المللی ندارند.»با تحریم‌ها، داعش نوعی «شبکه مبادله» راه‌اندازی کرده که تبادلات دست به دست رخ می‌دهد.