گزارشی از هدف گیری تولید کنندگان مواد دخانی روی جامعه زنان / تیر خلاص سیگارسازها به سمت زنان

در آگوست سال 2011 شرکت دخانیات Imperial سومین شرکت بزرگ عرضه دخانیات شد که یک «برند جدید تجاری شیک» راه اندازی کرد. کاملا مشخص بود که برند تازه با رنگ صورتی خود آمده تا زنان سیگاری را به خود جذب کند. در همان زمان بسیاری از برندهای دیگر نیز طرح هایی ارائه دادند که هدفی جز جذب و جلب مشتریان زن نداشت.

در آوریل سال 2011 شرکت بین المللی تولیدکننده دخانیات BAT مارکVogue Perle را معرفی کرد که به عنوان نخستین سیگار نیمه باریک جهان معرفی شد. یک شرکت دیگر هم یک ماه بعد از سیگارهایی با بسته صورتی، سیگارهای v شکل تولید کرد. شرکت تبلیغاتیSaatchi and Saatchi هم تحلیلی از بسته های سیگار Vogue ارائه داد. آنها از این بسته ها شکل کلاسیک سیگار کشیدن را بیرون کشیدند.

بیشتر تاکید این بسته های سیگار روی زیبایی بود، چون آنها هم خوب می دانستند که زیبایی از هر چیزی برای زن ها مهم تر است. بنابراین با تاکید بر زیبایی شناسی، شانس بیشتری برای فروش محصولات خود داشتند. این طراحی و ابتکارهای تازه برای تولید سیگار کمپین های مخالف سیگار و برخی مراکز تحقیقاتی درباره سرطان را شوکه کرد.

دکتر شوناگ مکنزی، مشاور بیمارستانی در هلند دراین باره گفت: «زنان جوان جذب مد و لاغری می شوند و این دقیقا همان پیامی است که در این بسته های سیگار جلب نظر می کند.» به گفته او دختران نوجوانی هستند که تابه حال لب به سیگار نزده اند، اما کسانی که به شدت از این بسته ها تاثیر می گیرند، هیچ بعید نیست سیگار کشیدن را تجربه کنند.

شرکت BAT اما از خود در برابر «بی اهمیت جلوه دادن» خطرات سیگار کشیدن برای سلامت افراد برای پراهمیت نشان دادن مد، زندگی مدل ها و لاغر ماندن دفاع کرد. این شرکت در واکنش به منتقدان اعلام کرد که هیچ کس را به شروع سیگار کشیدن تشویق نکرده و حق انتخاب را به مشتریان داده است.

در بخشی از دفاعیات شرکت BAT آقای ایان رابرتسون، رئیس بخش نظارت و امور شرکتی این شرکت گفت: «سیگاری های بالغ سلیقه ها و اولویت های گوناگون دارند و ما سعی می کنیم با محصولات متنوع خود را با آنها هماهنگ کنیم.»

به  گفته او، اگر زنانی که از عواقب سیگار کشیدن آگاه هستند، تصمیم به این کار بگیرند، این انتخاب شخصی آنها است. «سیگارها باریک اما پول پاروکن های خوبی هستند. در دسامبر سال 2011 مجله Newsagent که درباره خرده فروشی ها، تیتر زد «سیگارهای لاغر پول سازهای بزرگی خواهند بود» و در گزارشی درباره این نکته صحبت شده که فروشگاه های مستقل «هنوز به لطف سود حاصل از سیگارهای لاغر یا slimmer که هدف اصلی شان زنان سیگاری است، سرپا هستند.»

سیگار کشیدن و لاغر شدن

یک تحقیق تازه تایید می کند که ارتباط قابل درکی بین برندسازی های جدید، خطرات برای سلامت و کنترل وزن وجود دارد. براساس نتایج یک مطالعه روی 8 هزار نفر که 2 هزار نفرشان بریتانیایی بودند، سیگاری ها به غلط فکر می کنند سیگارهای باریک و لاغری که رنگ های جذاب در بسته بندی شان به کاررفته است، ضررشان برای سلامتی کمتر است. نتایج این تحقیق در مجله Addiction منتشر شد. حدود یک پنجم سیگاری های موردمطالعه فکر می کنند سری «نقره ای»، «طلایی» و «سفید» سیگارها نسبت به سری «سیاه» و «قرمز» آنها ضرر کمتری دارند.

پروفسور دیوید هموند، کارشناس صنعت دخانیات دانشگاه Waterloo در اونتاریو و یکی از محققان حاضر در این مطالعه گفت که نتایج این مطالعه لزوم وضع قوانین و مقررات بیشتر را نشان داد. او ادامه داد: «یافته های این پژوهش پتانسیل فریبنده برندهای سیگار «لاغر» به خوبی برجسته کرد؛ سیگارهایی که هدف اصلی و اول شان زنان جوان است.»

بسته های زنانه سیگار سعی دارند نگرش های مثبت از دیدگاه زنان را پررنگ تر جلوه دهند. نگرش هایی چون زرق وبرق، لاغری و جذابیت برای زنان مهم است و در این بسته ها هم دقیقا به همین نکات توجه شده است. علاوه براین، استفاده از واژه هایی چون «لاغر» و «رایج» باعث می شود مردم، به ویژه زنان بیشتر به این باور نزدیک شوند که این بسته های شیک نسبت به نوع ساده شان به کنترل اشتها کمک می کنند.

براساس مطالعه انجام شده روی 500 زن جوان در کانادا، معضلات کنترل وزن شاخص مهمی برای رفتن دختران جوان به سمت سیگار است. نتایج این تحقیق در آوریل سال 2011 در مجله Tobacco Control  منتشر شد. اما ارتباط بین سیگار کشیدن و لاغر شدن آنقدرها که نشان داده می شود زیاد نیست. این را تحقیقات تازه ثابت کرده است.

شرکت های تولیدکننده دخانیات در 50 سال اخیر با به کار بردن چندین استراتژی توانسته اند زنان را قانع کنند که سیگار کشیدن باعث لاغری می شود. شرکت های تولیدکننده دخانیات در کشورهای بریتانیا و آمریکا عمدا در تولید سیگار از مواد شیمیایی مهارکننده اشتها استفاده می کنند تا زنان نگران از اضافه وزن و چاقی را به سیگار کشیدن ترغیب کنند.

راهکارهای عجیبی چون گاز خنده

شرکت های بزرگی چون Philip Morris وBritish American Tobacco (BAT)به سیگارهای خود مواد مهارکننده اشتها اضافه کرده اند. چهار شرکت بزرگ دیگر مواد شیمیایی چون آمفتامین و اکسیدنیتروژن را که به نام گاز خنده هم شناخته می شود، در سیگارهای شان تست کرده اند. اما چون مدارک کافی در دست نیست نمی توان ثابت کرد که این مواد به سیگارها اضافه شده و به تولید انبوه هم رسیده اند.

پروفسور دیوید هموند دراین باره به ایندیپندنت گفت: «ما می دانیم که شرکت های تولیدکننده سیگار راه های به فکر انداختن مردم درباره اضافه وزن و چاقی را پیدا کرده اند، چون آنها می دانستند این معضلی  است که خانم ها را نگران می کند. اما حالا نمی دانیم که این کار را انجام می دهند یا نه، چون مواد اضافه شده به قانون معمولا ضعف دارند و اسناد داخلی حساس هم از بین می روند.»

سیگار کشیدن سال های سال یک کار مردانه بود، اما در دهه90میلادی دختران در این کار از پسرها پیشی گرفتند. در سال 2004 میلادی 26 درصد دختران 15 ساله سیگاری بودند که در مقایسه با رقم پسرهای همسن خود یعنی 16 درصد رقم قابل توجه 10 درصد بیشتر بود. این شکاف البته الان کمتر شده است اما در سال 2009 دخترهای سیگاری همچنان بیشتر از پسرها سیگاری بودند.

دخانیات راهی برای شکستن چارچوب ها

در گاردین زمانی مقاله ای بلندبالا منتشر شد که سعی داشت دلایل بیشتر بودن تعداد دختران نوجوان سیگاری را نسبت به پسرها پیدا کند. در بخشی از این مقاله اینطور نوشته شده بود: بلک بری و سایر ابزارهای سرگرم کننده را فراموش کنید، خواستنی ترین ابزار امروز میان بخش بزرگی از دختران بالغ سیگار است. مدت های مدید است که همکاری میان تغییر تصویر دختران و نیرنگ های شرکت های دخانیات وجود دارد.

از نظر یک گروه از محققان سیگار کشیدن راهی است که برخی دختران جوان انتخاب می کنند تا مقاومت خود در برابر هویت فمنیستی «دختر خوب» را نشان دهند. وقتی سیگار کشیدن راهی باشد برای برون رفت از چارچوب هایی که دختران از آن بیزارند و فکر می کنند دست و پایشان را بسته است، مسلما شرکت های تولیدکننده دخانیات هم به این فکر می افتند که از این فرصت استفاده کرده و به سراغ تمام چیزهای پراهمیت از نظر زنان بروند. این تلاش اما آنقدر در این سال ها عواقب بد از جمله مرگ صدها نفر را به دنبال داشته که لازم باشد هشدار جدی درباره آن داده شود.