استثنایی ترین روز حراجی در دنیا یا همان بلک فرایدی این روزها همه گیر شده است. در اکثر نقاط دنیا این روز به عنوان پادشاه حراجی ها به رسمیت شناخته شده و برگزار می شود. در برخی کشورها مانند آمریکا، انگلستان و کانادا، حراج جمعه هم در فروشگاه های حقیقی و هم آنلاین برگزار می شود.
در برخی کشورها مانند هند و پاکستان، پادشاه حراجی ها بیشتر به صورت آنلاین به چشم می خورد. علاوه بر این خریداران همواره به این روز به عنوان فرصتی طلایی برای خرید نگاه کرده و نوع و تاریخ برگزاری این حراجی در هر یک از کشورهای دنیا با توجه به فرهنگ آنها متغیر است.
بریتانیا
با اوج گرفتن و افزایش بی نظیر فروش در روز بلک فرایدی در آمریکا، این حراجی در سایر کشورها نیز شکل گرفت. در سال ۲۰۱۳، شرکت آسدا (Asda) به فکر جا انداختن کاربرد بلک فرایدی در بریتانیا افتاد. برخی فروشگاه های آنلاین هم به این موج پیوستند و این اتفاق هر روز فراگیرتر می شود. رفته رفته خرده فروش های بیشتری به این موج پیوستند و برچسب تخفیف های ویژه خود را روی محصولات چشمگیر زدند.
فروشگاه های بی تجربه نمی توانستند سیل خریداران را کنترل کنند. در سال ۲۰۱۵ میزان خرید محصولات از فروشگاه های حقیقی و آنلاین مرز ۲ میلیون پوند را رد کرد. در همین سال بلک فرایدی پرسود ترین روز خرید در بریتانیا لقب گرفت و در رتبه اول ایستاد.
روسیه
روسیه از کشورهایی است که بلک فرایدی در سال های اخیر وارد آن شده است و به دلیل تقویمی که دارد همواره یک روز پس از کشورهای دیگر این حراجی را برگزار می کند. مردم روسیه تا پنج سال گذشته علاقه چندانی به بلک فرایدی نشان نداده بودند. در روسیه نیز همانند اکثر کشورهای دنیا بلک فرایدی کم کم رونق گرفته و وارد فرهنگ آنها شد. در سال های ۲۰۱۰ میلادی بود که برخی مغازه دارها علی الخصوص فروشگاه های لوازم الکترونیکی، کالاهای خود را در جمعه آخر ماه نوامبر با تخفیف ویژه و تحت عنوان تخفیف پایان سال به فروش می رساندند.
البته بلک فرایدی در روسیه ابتدا با فرهنگی کاملا غلط رواج پیدا کرد. مغازه دارهایی که در کشورهای غربی دیده بودند مشتریان برای خرید محصول با یکدیگر دعوا می کنند، تنها از اسم این حراجی استفاده کردند. فروشگاه های روسیه روی تمام ویترین محصولات خود برچسب حراجی را زدند اما هیچ یک از کالاها با تخفیف عرضه نشده و حتی برخی فروشندگان کالاهای خود را با قیمتی بالاتر از روزهای عادی عرضه می کردند.
این اقدام باعث ناامید شدن خریداران شد و تاثیری کاملا برعکس داشت. رفته رفته با گذشت تنها چند سال فرهنگ بلک فرایدی در بین فروشندگان کوچک و بزرگ روسیه نیز جا افتاد و کالاها با تخفیف های چشمگیرتری عرضه شدند. البته تاثیر فروشگاه های آنلاینی همچون آمازون در ترویج درست فرهنگ خرید در روسیه را نیز نباید نادیده گرفت. در سال ۲۰۱۵ تب بلک فرایدی به حدی بالا رفت که طبق نظرسنجی صورت گرفته بیش از ۹۰درصد فروشندگان برای شرکت در بلک فرایدی ۲۰۱۶ اظهار علاقه مندی کردند.
حال بلک فرایدی در روسیه به جایی رسیده که کارشناسان و تحلیلگران احتمال رکوردزنی آن را می دهند. سال گذشته مشتریان روسی تنها در یک روز جمعه بیش از ۶۸۰ میلیون دلار پول خود را صرف خرید کردند که برای کشوری که تنها چند سال است با فرهنگ بلک فرایدی آشنا شده رقم بسیار بالا و قابل توجهی است.
در روسیه برندها و فروشگاه های متعددی در حال فعالیت هستند اما نخستین فروشگاهی که فرهنگ حراج جمعه را در این کشور پهناور پیاده کرد، فروشگاه آنلاین Promokodabra بود. این فروشگاه کار خود را ابتدا در اتریش آغاز و سپس مدل کسب وکار خود را در روسیه نیز پیاده کرد و هم اکنون در ۱۲ کشور فعالیت دارد. از دیگر پیشتازان بلک فرایدی در روسیه می توان به فروشگاه های Ozon. ru Otto، Phillips وWikimar اشاره کرد. پیش بینی کارشناسان در حراجی جمعه سال جاری این است که هر یک از مشتریان این حراجی بیش از ۴۵۰۰ روبل یعنی معادل ۱۳۴ دلار خرید کنند.
فرانسه
صرف یک کشور توسعه یافته بودن، دلیل نمی شود سنتی مثل بلک فرایدی چندین دهه در فرانسه قدمت داشته باشد. پایتخت مد جهان نیز تنها در سال ۲۰۱۴ با پدیده بلک فرایدی آشنا شد. تاجران و مغازه داران به مرور این سنت را در فرانسه جا انداختند. غول هایی مثل اپل و آمازون هم در همین سال با تخفیف های ۸۵درصدی مردم را به فروشگاه های خود می کشیدند. دراین کشور تعداد مردمی که در این روز اقدام به خرید اینترنتی کردند 14.98میلیون نفر بود. همچنین گردش مالی این حراجی در 29 نوامبر سال گذشته در فرانسه 144 میلیون یورو گزارش شده است.
بلک فرایدی در کشورهای مسلمان
در پاکستان، سنت بلک فرایدی توسط فروشگاه آنلاین «Daraz. Pk» برای نخستین بار معرفی شد. در سال ۲۰۱۵ به مدت سه روز، این فروشگاه محصولات خود را با تخفیف های ویژه در اختیار مشتریان خود قرار داد. این رویداد با همکاری شرکت مخابراتی تلنور پاکستان (Telenor Pakistan) برگزار شد.
در نیجریه نیز بلک فرایدی توسط غول های آنلاین «Konga» و «Jumia» به این کشور عرضه شد. امروزه فروشگاه «Jumia» با فروش تی شرت های بلک فرایدی، هیجان این روز را زنده نگه می دارد. سابقه حضور بلک فرایدی در نیجریه بیشتر از سایر کشورهای مطرح است. بسیاری از تولیدکنندگان به طور مستقیم اجناس را به این کشور ارسال نمی کنند.
برای همین منظور برنامه هایی نظیر سایت «mallforafrica» این امکان را برای مشتریان فراهم می کنند. در امارات متحده عربی نیز فروشگاه آنلاین قدرتمند «souq» این روز را نخستین بار برگزار کرد. در سال ۲۰۱۴، این فروشگاه ادعا کرد که به لطف ۱۰ هزار پیشنهاد ویژه خود توانسته میلیون ها کاربر اینترنتی را به سایت خود جذب کند.