تامین غذا با منابع همسایگان

مدت‌هاست که کشت فراسرزمینی در دستور کار مسئولان کشاورزی قرار گرفته است. با توجه به محدودیت‌هایی که در منابع طبیعی به‌ویژه آب کشور وجود دارد، استفاده از زمین‌های دیگر کشورها می‌تواند فرصت خوبی برای تامین امنیت غذایی باشد. البته دستیابی به این هدف، مستلزم بلوغ ارتباطات دیپلماتیک با کشور مورد نظر است. خوشبختانه منطقه‌ای که ایران در آن قرار گرفته از نظر جغرافیایی، وضعیت مطلوبی دارد. گذشته از اینها ارتباطات سیاسی مثبت با بیشتر همسایگان، نقطه مثبتی در بهره‌برداری از کشت فراسرزمینی بازی می‌کند. آخرین خبرها حاکی از آن است که مغولستان، آذربایجان و ترکمنستان برای کشت فراسرزمینی به‌ویژه تولید برنج، غلات، علوفه و ذرت کاندیدا شدند.

معاون برنامه‌ریزی، اشتغال و توسعه تشکل‌های تخصصی سازمان نظام مهندسی در گفت‌وگو با ایانا، گفت: کشت فراسرزمینی به‌ویژه در حوزه برنج، غلات، علوفه و ذرت می‌تواند در دستور کار بخش کشاورزی قرار گیرد و پیشنهاد آن به وزیر جهاد کشاورزی داده شده و تمهیداتی نیز برای شروع کشت فراسرزمینی در وزارتخانه جهاد کشاورزی انجام شده است.
سیدجواد قریشی خاطرنشان کرد: کشت فراسرزمینی با هدف صرفه‌جویی در منابع آب و استفاده از زمین و آب سایر کشورها که محدودیت کشور اولیه را ندارند، می‌تواند به‌عنوان یک گزینه مطرح باشد تا ضمن سرمایه‌گذاری در آن کشور و تولید مطمئن با پایین‌ترین قیمت تمام‌شده در حفظ منابع آبی نیز تلاش کرد.

قریشی ادامه داد: علاوه بر کشورهای مذکور، کشورهای آفریقایی نیز دارای اراضی مسطحی هستند که برای برداشت غلات و استفاده از مکانیزاسیون، بسیار مناسب به‌شمار می‌روند.

آذربایجان و ترکمنستان؛ بهترین فرصت

یکی از استادان دانشگاه در این زمینه به «فرصت امروز» می‌گوید: «چنین اتفاقی بسیار مبارک و امیدوارکننده در جهت تامین امنیت غذایی جامعه است.»عبدالمجید مهدوی دامغانی معتقد است همین که مسئولان به درکی رسیده‌اند تا از منابع موجود در کشورهای دیگر استفاده کنند، خوشحال‌کننده و مطلوب است اما به شرطی که این اقدام همیشگی و مداوم باشد و مسئولان شکست‌ها یا ناکامی‌های مقطعی را به پای کشت فراسرزمینی ننویسند و به آن به‌عنوان یک تجربه نگاه کنند.

از نظر مهدوی دامغانی، تا قبل از فروپاشی شوروی سابق، کشورهای مشترک‌المنافع تا حد بالایی از اراضی کشاورزی خود بهره می‌بردند اما برخی از آنها بعد از استقلال، نتوانستند کشاورزی خود را به کمال برسانند. بنابراین مقدار زیادی از زمین‌های قابل کشت در این سرزمین‌ها رها شد و بلااستفاده ماند. حال بهترین فرصت برای ایران است تا بتواند از زمین‌های آذربایجان و ترکمنستان بهره ببرد. وی اضافه می‌کند: «مزیت دیگری که می‌توان برای دو کشور مذکور نام برد، فراهم بودن زیرساخت‌های لازم در اراضی آنهاست. شاید هیچ کشور دیگری به اندازه این دو، زیرساخت مناسبی برای کشاورزی نداشته باشد. بنابراین دیگر نیازی به سرمایه‌گذاری در زمینه زیرساخت و آماده کردن شرایط وجود ندارد و ایران به‌راحتی می‌تواند از این زمین‌ها استفاده کند.»