زندگی ما امروزه به گرفتن تصمیمات مهم وابسته بوده و توانایی ما برای اتخاذ تصمیم یکی از معیارهای مهم زندگی کاری است. هر تصمیمی که بهعنوان یک مدیر میگیرید، یک نتیجه به دنبال خواهد داشت. برای بعضیها این فرآیند تصمیمگیری بسیار سریع و بدون مشکل است. برای بعضی دیگر از مدیران حتی گرفتن این تصمیم که صبح برای رفتن به سرکار چه بپوشند، هم یک پروژه بسیار طولانی و خستهکننده میشود. اما چگونه میتوان تصمیمی بدون ریسک و سریع اتخاذ کرد؟
چرا تصمیم گرفتن سخت است؟
تصمیماتی که میگیرید زندگی کاری شما را شکل میدهد، اما چرا تصمیم گرفتن اینقدر سخت است؟ بعضی چیزهای دنیای مدرن- مثل گوشی موبایل و ایمیل- برای رشد رهبران سالم نیست. قبل از اینکه گوشی موبایل اختراع شود، اگر رئیس حضور نداشت، مسئولیت با مقام بعد از او بود. این تصمیم یا درست بود یا غلط اما باید مسئولیت را قبول میکردید. با همین کارها بود که آموزش میدیدید و رشد میکردید. الان دیگر خیلی راحت زنگ میزنند و از رئیس میپرسند که چه بکنند. رئیسهای کارکشته و قدیمیتر معمولا به کارمندانشان میگویند فقط وقتی به آنها زنگ بزنند که دیگر کار از کار گذشته است نه قبل از آن.» مسئولیت تصمیمگیری باید روی تصمیم گیرنده باشد. اگر تصمیمگیرنده محکمی نباشید، بهترین کاری که برای بهتر شدن و تقویت خود میتوانید بکنید این است که شروع به گرفتن تصمیمات مربوط به خود کنید. البته گفتن این موضوع خیلی سادهتر از عمل کردن به آن است. عوامل زیادی از تصمیمگیری افراد جلوگیری میکند که در ادامه به آنها اشاره میکنیم.
ترس از شکست و مسئولیت
یکی از دلایلی فرآیند تصمیمگیری را برای بعضی افراد اینقدر دشوار کرده عواقب و نتایج سخت آن تصمیم است. فرد نمیخواهد با نتیجه آن تصمیم روبهرو شود. همچنین بعضیها نمیخواهند اگر تصمیمشان اشتباه باشد مسئولیت آنچه را اتفاق میافتد گردن بگیرند.
فقدان تجربه
وقتی در کودکی نتوانسته باشید برای خود تصمیمات بزرگ یا حتی کوچک بگیرید، توانایی تصمیمگیری در بزرگسالی را هم نخواهید داشت. داشتن انتخابهای خوب زیاد فرآیند تصمیمگیری را دشوار میکند. بهترین راه برای شروع گرفتن تصمیمی که میخواهید با آن زندگی کنید این است که چند سوال مهم از خودتان بپرسید؛ درباره پیامدهای تصمیم،دسترسی به اطلاعات لازم، انتخابهای پیشرو، ادراک و شهود تصمیمگیرنده و ...
ارزش قدرت تصمیمگیری
کسانی که قادرند سریع تصمیمات درست بگیرند، در همه مراحل زندگیشان بهعنوان انسانهایی با ارزش تلقی میشوند. در دنیای تجارت کسانی که میتوانند تصمیمات درست بگیرند رهبران بهتر و تواناتری به شمار میروند. در فوتبال بازیکنان خط حمله مهمترین موقعیت را دارند چون تصمیمگیری نهایی با آنها است. حتی در خانه خودتان هم میبینید که کسی که اکثر تصمیمات را میگیرد کسی است که امور خانه را برعهده میگیرد. داشتن مهارت تصمیمگیری صحیح ارزش بسیار بالایی در زندگی دارد. برای گرفتن تصمیم صحیح رویکردهایی وجود دارد که میتواند کمککننده باشد.
قانون 2 دقیقهای
ایدهای که پشت این قانون وجود دارد، اقدام سریع در بازه نهایی است. کافی است هر زمان که تصمیمی میگیرید برای اجرا شدنش زمانی را اختصاص داده و شروع به اجرا کنید. زمان محدود شما را مجبور میکند که به سرعت شروع به ارزیابی نقاط ضعف و قوت آن تصمیم کنید. سهولت در تصمیمگیری و سرعت در اجرا در این قانون حرف اول را میزند.
سیاه و سفید فکر کنید
گاهـــی اوقــات گزینههای انتخاب ما بیشتر از نیاز است. افراط در هر چیز میتواند به شکست و نقص در تحلیل منجر شود. در این موارد، سعی کنید گزینههای انتخابی خود را بهصورت خوب و بد تحلیل کرده و آنهایی را که از اهمیت کمتری برخوردارند، حذف کنید. این رویکرد سبب جلوگیری از تحلیل مجدد بعضی گزینهها میشود. در این مواقع اگر مواردی را که برایتان ارزشمند هستند بشناسید، تصمیماتتان سادهتر خواهند شد. درمورد چیزهایی که برایتان ارزشمند است با خودتان صادق باشید.
اطلاعات درست برای تصمیمگیری
تا میتوانید سریع در مورد مسئله مورد نظر اطلاعات جمع کنید. ممکن است بخواهید از کسی اطلاعات بگیرید اما وقتی تصمیمی آینده شما را تعیین میکند فقط روی توصیههای آنها تکیه نکنید. در عوض برای گرفتن تصمیمتان از اطلاعات آنها استفاده کنید. تصمیمگیری سریع شجاعت میخواهد. اینکه بتوانید سریع فکر کنید و با نشانههای احتمالی یک تصمیمگیری نادرست کنار بیایید نیازمند شجاعت است. با گرفتن سریع تصمیمات کوچک از روی غریزه شروع کنید و بعد نتیجه را بررسی کنید؛ با یاد گرفتن اینکه برای هر موقعیت کوچکی که در آن هستید تصمیم بگیرید و بعد از بررسی نتیجه آن قدم اول را بردارید. بهتر است در قسمت بررسی نتیجه، نتیجه دلخواهتان را بشناسید. مهمترین دلیل برای گرفتن یک تصمیم در قدم اول این است که نیاز به یک نتیجه خاص است. مشکلی که معمولا طی فرآیند تصمیمگیری اتفاق میافتد این است که نتیجه دلخواه به طور کامل واضح نیست. باید بدانید که میخواهید تصمیمتان به چه نتیجهای منتهی شود.
در انتها باید گفت گرفتن تصمیمات مهم در زمان کم نیاز به قدرت و کنترل بیشتر در زندگیتان دارد. همچنین به این معناست که این فرصت را خواهید داشت که اطمینان دیگران را جلب کنید. اینکه بتوانید تصمیمات مهم بگیرید زندگی و کارتان را بهتر خواهد کرد. تصمیمگیری مهارتی است که برای موثر بودن در زندگی باید یاد بگیرید و وقتی دینامیکهای تصمیمگیری را یاد بگیرید و چیزهایی را که یاد گرفتهاید، در زندگیتان پیاده کنید درست در مسیر موفقیت افتادهاید.