اینترنت اشیا به کمک سالمندان می‌آید

با ظهور هر تکنولوژی جدیدی افراد ناخودآگاه فکر می‌کنند که این فناوری چطور می‌تواند به زندگی من سود برساند؟ واقعیت این است آنهایی که می‌توانند بیشترین استفاده را از این فناوری‌های جدید ببرند، برعکس در خارج از گود فناوری قرار دارند و کمتر با آن آشنایند. در مورد اینترنت اشیا یا internet of thongs هم این مسئله صادق است؛ فناوری‌ای که می‌تواند بیش از هر کس برای سالمندان سودمند باشد، کمترین نفوذ را میان آنها دارد. در جهان به دنبال توسعه بهداشت و سلامت، امید به زندگی بالا رفته و سالمندی به مسئله مهمی تبدیل شده است. مثلا در انگلستان بیش از 10میلیون نفر بالای 65 سال سن دارند. پیش‌بینی می‌شود این رقم تا دو دهه آینده 50 درصد رشد کند. در نقاط دیگر جهان هم روال مشابهی در جریان است.

جهان در طول سال‌های آینده با جوامع پیر شده‌ای روبه‌رو می‌شود که شمار افراد مسن در آن بیش از جوان‌ها و کودکان می‌شود. افراد مبتلا به بیماری‌های کهولت سن از جمله زوال عقل و آلزایمر بیشتر می‌شوند. اکنون در اروپا تقریبا 7درصد جمعیت بالای 65سال با زوال عقل دست و پنجه نرم می‌کنند. نمودار این بیماری با افزایش سن بالا می‌رود و 50 درصد زنان و 30درصد مردان بالای 90سال را در برمی‌گیرد.

ابزارهای هوشمند برای استقلال

علاوه بر افزایش طول عمر، افزایش فاصله خانواده‌ها از فرزندان‌شان مسئله دیگری است که نیاز به فناوری‌های جدید برای سالمندان را افزایش داده است. مطالعات اخیر نشان داده والدین و فرزندان بیش از هرزمان دیگری با فاصله جغرافیایی بیشتری از هم زندگی می‌کنند، در نتیجه اطلاع فرزندان از وضعیت والدین‌شان هم کمتر شده است. مراکز سلامت تلاش می‌کنند با مراقبت بیشتر، این خلأ را پر کنند اما این کار هزینه‌های زیادی را به خانواده‌ها تحمیل می‌کند. شاید وقت آن رسیده که شیوه‌های مدرن‌تر به کمک شیوه‌های سنتی مراقبت بیایند.

دیوید گلنس درباره این شیوه‌های مدرن در کانورسیشن می‌نویسد: «شاید برای خیلی از ما آرزو باشد که در خانه خودمان پیر شویم و تا جایی که می‌شود فعال و مستقل بمانیم. یکی از راه‌های رسیدن به این خواسته استفاده از تکنولوژی‌های کمکی و ابزارهای هوشمند آنلاین است. اینترنت اشیا همان چیزی است که در خانه‌ها رو به رشد است و می‌تواند به کمک سال‌های پیری بیاید. اشیا می‌توانند با هم ارتباط برقرار کنند و با نرم‌افزارهایی که در یک ابر مجازی کار می‌کنند در ارتباط باشند. این ابزارها می‌توانند مثل سنسورهایی رفتار کنند که هر آنچه را دور و بر ما اتفاق می‌افتد زیر نظر دارند و سالمندان با آنها می‌توانند از خودشان مراقبت کنند. این ابزارها می‌توانند اطلاعات را پردازش و متناسب با آن عمل کنند. مثلاً می‌توانند درجه حرارت را کنترل، درها را قفل، پنجره‌ها را باز و بسته و به افراد یادآوری کنند که داروهای شان را مصرف و تشویق‌شان کنند که فعال‌تر باشند و کمی راه بروند.‌»‌

اطلاعات سالمندان برای اعضای خانواده

اطلاعاتی که به‌وسیله اینترنت اشیا در خانه جمع‌آوری شده می‌تواند به اعضای خانواده هم اطلاعات لازم را بدهد. روری دیر در این باره در امبدد کامپیوتینگ می‌نویسد: «اگر می‌توانستیم موقتا فراموش کنیم که سالمندانی که می‌خواهیم مراقب‌شان باشیم انسانند و احساس دارند، این امکانات جدید کاملاً ایده‌آل به نظر می‌رسید. مراقبت از راه دور می‌توانست دقیقا به ما بگوید چه چیزی در جریان است و چه واکنشی باید به آن نشان دهیم. عالی است. نه؟ اگر جواب‌تان مثبت است یک لحظه فکر کنید اگر تحت نظر بودید چه احساسی داشتید. چه این نظارت به نفع‌تان بود یا نه. هیچ‌کدام از ما بدون حریم خصوصی احساس آرامش نمی‌کنیم. به خصوص در تنهایی و در خانه خودمان. برای همین هر نوع فناوری از قبیل فیلمبرداری در خانه به سرعت از لیست امکان‌ها خارج می‌شود.‌»‌

او می‌گوید شاید بهتر باشد یک قدم به عقب برداریم و از خودمان بپرسیم می‌خواهیم از کدام رویدادها مراقبت شود؟ مثلاً می‌خواهیم بدانیم چه زمانی فرد زمین می‌خورد، تنفسش قطع می‌شود یا بدتر از آن. این اتفاقات می‌تواند مستقیماً تعقیب شود و فناوری‌هایی برای مراقبت از آنها وجود دارد. تنها لازم است سنسورهایی در اطراف خانه نصب شده باشد که این اطلاعات را برای ما  ارسال کند.

خانه‌ هوشمند برای مراقبت

راه‌حـــل دوم غیـــرمستقیم‌تر است. بعضی از شرکت‌ها از جمله ســامسونگ و Eurosoft در ساختن فناوری‌های اینترنتی هوشمند برای خانه‌ها پیش‌قدم شده‌اند. فناوری‌هایی که علاوه بر مراقبت، می‌تواند به حرکت ساده‌تر و استقلال سالمندان در انجام کارهای‌شان کمک کند. مثلاً یکی از فناوری‌هایی که برای پله ساخته شده، بالابری است که درباره رفتار عجیب هم قضاوت می‌کند و اگر سالمند در مدت زمانی بیش از معمول در طبقه بالا باقی بماند واکنش نشان می‌دهد و وضعیت را اطلاع می‌دهد.

تنها اتفاقات غیرمنتظره نیست که نیاز سالمندان به فناوری را نشان می‌دهد. حتی انجام دادن دستور پزشک و مصرف به‌موقع داروها هم می‌تواند تحت نظر نرم‌افزارهای اینترنتی قرار بگیرد. ابزاری مثل SMARTpack برای مراقبت از این مسئله طراحی شده است. یک سیستم اینترنتی برای یادآوری قرص‌ها که می‌شود به آن برنامه داد و براساس برنامه‌ریزی برای هر شخص، وضعیت مصرف دارو را به بستگان فرد سالمند اطلاع داد.

کنترل سلامت از راه دور یا Telehealth حوزه دیگری است که ابزارهای هوشمند می‌توانند در آن به ما کمک کنند. ما نه‌تنها با جمعیتی پیرتر روبه‌رو هستیم، بلکه با انواع جدیدی از بیماری‌ها هم درگیریم. با استفاده از کنترل راه دور وزن، فشار خون، ضربان و... مشکلات جسمی خیلی سریع‌تر خود را نشان می‌دهند. بنابراین ترکیبی از فناوری‌های مخصوص مراقبت از سالمندان می‌تواند یک سیستم مکمل در کنار نظارت فرزندان ایجاد کند که امنیت سالمندان را ارتقا دهد.

سیستم‌هایی برای اینترنت اشیا

تا به حال سیستم‌های مختلفی برای ترکیب کردن امکانات و رسیدن به خانه هوشمند طراحی شده‌اند. مثلاً سیستم اتوماسیون خانه Belkin WeMo می‌تواند همه ابزارهای هوشمند خانه که این برند را دارند همزمان کنترل کند، از جمله چراغ‌ها، کلیدها، سنسورها و ابزارهای تنظیم دما. می‌توانید همه اینها را از طریق بروزر یا اپلیکیشن مخصوص تلفن همراه زیر نظر بگیرید و مطمئن شوید که در خانه همه چیز مرتب است. هر ابزار WeMoکانال خاص خود را دارد که می‌توانید آن را به جی‌میل یا ابزارهای آنلاین دیگر وصل کنید تا امکان بیشتری برای کنترل داشته باشید. این برند در نظر دارد به ابزارهای کوچک‌تری مثل قهوه جوش هوشمند و لوازم آشپزی هم متصل شود.

یکی از بهترین نمونه‌های موجود از به‌کارگیری اینترنت اشیا را می‌توان در ترموستات Nest مشاهده کرد. این ترموستات مرتبط با وای‌فای به شما این امکان را خواهد داد تا از طریق گوشی هوشمند خود به کنترل دمای محیط بپردازید. این برنامه به‌طور هوشمندانه‌ای می‌تواند الگوهای موردنظر شما را فراگرفته و برنامه‌ای برای تغییر دما در ساعاتی مشخص ایجاد کند. با استفاده از این قابلیت می‌توانید در میزان توان مصرفی صرفه‌جویی و حتی در صورت فراموشی، از محل کار، سیستم تهویه منزل خود را خاموش کنید. Nest می‌تواند الگوها و عادات شما (مثلاً کم‌کردن دما هنگام رفتن به تختخواب) را فراگرفته و به‌طور خودکار در زمان تعیین شده آنها را اعمال کند.

شرکت SmartThings که توسط سامسونگ خریداری شده نیز سنسورهای مختلفی را برای ایجاد خانه هوشمند در اختیار شما قرار می‌دهد. با استفاده از این سنسورها می‌توانید متوجه شوید چه شخصی وارد منزل شما شده یا از آن خارج می‌شود و حتی در صورت چکه‌کردن آب نیز گزارشی مربوط به نشتی سیستم آب دریافت کنید. نام‌های بزرگی مانند سامسونگ، ال‌جی، اپل، گوگل و فیلیپس در حال حاضر روی دستگاه‌های متصل به هم کار می‌کنند و شرکت‌های کوچک بی‌شماری نیز به تحقیقات در این زمینه مشغولند. براساس تحقیقات انجام شده انتظار می‌رود 4.9 میلیارد دستگاه مرتبط با هم در سال‌جاری مورد استفاده قرارگیرند و این رقم تا سال 2020 به 25 میلیارد برسد.