معاون کیفیت گروه صنعتی ایران خودرو در گفت وگو با «فرصت امروز» خبر داد / افزایش 15 درصدی کیفیت خودرو تا پایان سال

کمبود کیفیت خودروهای تولید داخل، یکی از دلایل قهر مشتریان با خودروهای ایرانی است؛ موضوعی که مسئولان دولتی بر بهبود آن تأکید داشته و مدیران دو خودروساز بزرگ کشور، تغییر وضعیت آن را در دستور کار خود قرار داده‌اند. حالا در آستانه روز ملی کیفیت، مجتبی استاد رحیمی، معاون کیفیت ایران خودرو پیش‌بینی می‌کند که تا پایان امسال کیفیت محصولات این شرکت تا 15 درصد افزایش پیدا می‌کند. با او در همین زمینه گفت‌وگو کرده ایم.

***

سخنگوی دولت هفته گذشته پرداخت تسهیلات 25 میلیونی به خودروسازان را مشروط به افزایش کیفیت خودرو دانست، آیا دستورالعملی برای افزایش کیفیت به شما ابلاغ شده و برنامه‌ای برای این موضوع در دست دارید؟

ابتدای سال 93، اجبار برای افزایش کیفیت از سوی مدیریت ارشد ایران‌خودرو اعلام شد و سپس وزارت صنعت نیز بر این موضوع تأکید کرد. بر همین اساس جلساتی برای تدوین برنامه‌های بهبود کیفیت برگزار شد. ما براساس سرفصل‌های اعلام شده از سوی وزارت صنعت، برنامه‌های اجرایی خود را تدوین کرده و آنها را عملیاتی کردیم. ما روی تک‌تک محصولات‌مان براساس بازخوردی که از شبکه مصرفی داشتیم، پروژه تعریف کردیم. در سال 93، 600 پروژه محصولی و عمومی تعریف کردیم که شامل موتور، گیربکس، الکتریکال و رنگ می‌شد.

فاز دوم این پروژه‌ها برای خودروهایی با پلتفرم‌های مشترک اجرایی شد. زمان این پروژه‌ها از یک تا 9 ماه است و در حال طی کردن این پروسه‌ها هستیم. البته همه این موارد برنامه اقدام اصلاحی دارد و تا پایان امسال به پایان خواهد رسید. براساس همین پروژه‌ها ما هم در سال 93 بهبود داشتیم و هم در سال 94. البته نه بهبودی که رضایت مردم را به دنبال داشته باشد. بنابراین تسهیلات به ما تعلق می‌گیرد.

نسبت به سال گذشته چند درصد به کیفیت محصولات شما اضافه شده است؟

در محصولات مختلف متفاوت است. اما بهبود هم براساس شاخص‌های خودمان صورت گرفته و هم براساس شاخص‌های شرکت بازرسی کیفیت. گاهی تا 30 درصد هم بهبود کیفیت داشته ایم. مثلا در محصول رانا خیلی از عیوبی که در سال 92 در رده اول قرار داشت الان دیگر مشاهده نمی‌شود.

درباره محصول رانا صحبت کردید. گفته می‌شود که بیشترین برگشتی خودروی صفر به تعمیرگاه مختص دو محصول رانا و دنا است و رضایت عمومی به‌ویژه از خودروی رانا کم است. آیا این موضوع صحت دارد؟

ما روی دنا مشکلات الکترونیکی داشتیم که در 3‌هزار دستگاه اول این مشکل مشاهده شد. این موضوع ریشه‌یابی شد و فراخوانی هم برای رفع آن منتشر شد و خودروهای دنایی که امروز وارد بازار می‌شوند، این مشکل را ندارند. این مشکل ناشی از خطایی در نرم‌افزار و استراتژی ECU بود. اما درباره رانا به صراحت می‌گویم که بیش از 75 درصد از عیوبی که تا سال 93 داشتیم، اکنون برطرف شده است. ما چند عیب روی رانا داریم که هنوز برطرف نشده اما برای رفع آن برنامه‌ریزی کردیم تا یک سری از قطعات از همان برند اصلی تأمین شوند، البته ورود این قطعات زمانبر است اما امیدواریم تا پایان اسفند این پروسه را طی کنیم.

اتفاقا یکی از گلایه‌هایی که از سوی مشتریان مطرح می‌شود، استفاده از قطعات بی‌کیفیت چینی در خودروهای ساخت داخل است. چند درصد از قطعاتی که در خودروهای ایران خودرو استفاده می‌شود، چینی است؟

در سال 92 تحریم ناگهانی از سوی پژو اتفاق افتاد و ما ناچار بودیم تولید را ادامه دهیم. بخش اعظمی از تأمین قطعات توسط تولیدکنندگان داخلی صورت گرفت اما بخش دیگری که امکان تولید آن در کشور وجود نداشت، به ناچار از کشورهای مختلف وارد کردیم که یکی از این کشورها چین بود. اما ما هر قطعه‌ای را که وارد می‌کنیم براساس برنامه کیفیت تست می‌شوند. در برخی از موارد ممکن بود به دلیل اینکه تولید راه بیفتد، شاید تست‌ها سخت‌گیرانه نبوده اما به مرور سخت‌گیرانه شده است.

اکنون وضعیت چگونه است؟

در حال حاضر قطعات تولید داخل ما به کیفیتی رسیده‌اند که نیاز نیست بخش زیادی از قطعات را وارد کنیم.

چند درصد از قطعات مورد استفاده تولید داخل است و چند درصد وارداتی؟

بیش از 80 درصد از قطعات داخلی استفاده می‌شود و مابقی قطعات از کشورهای دیگر وارد می‌شود.

چین هم در میان این کشورها است؟

بله، چین اکنون برای BMW هم قطعه تولید می‌کند.

طبیعتا موضوع صحبت قطعات با‌کیفیت چینی نیست، بلکه موضوع بر سر استفاده از قطعات درجه چندم چینی است.

ببینید، بخش زیادی از واردات در سال 92 که در آمارها نیز آمده، مربوط به واردات قطعه خودرو است که توسط بخش‌خصوصی وارد می‌شود و در بازار توزیع می‌شود و بعضا در نمایندگی‌ها نیز مورد استفاده قرار گرفته است. متأسفانه این اتفاق به پای صنعت خودرو نوشته شده که تعدادش کم هم نبوده و عمدتا هم از چین وارد شده است.

به غیر‌از چین از چه کشورهایی تأمین قطعه صورت می‌گیرد؟

قطعه به قطعه متفاوت است. روسیه، آلمان، بلژیک، کره، ژاپن، فرانسه، رومانی و با واسطه از شرکت زیمنس قطعه وارد می‌شود.

میانگین رضایتمندی مشتریان از محصولات ایران خودرو چقدر است و این میانگین چقدر با هدف شما فاصله دارد؟

طبق آمار شرکت بازرسی کیفیت، میانگین میزان رضایتمندی از کل صنعت 65 درصد است، برخی از خودروهای ما با کمی فاصله زیر این نرم قرار دارند اما در مجموع مشتریان از محصولات ما 65 درصد رضایت دارند و 35 درصد مابقی یا ناراضی بوده‌اند یا نظری نداشته‌اند. اکنون برنامه ما برای بهبود کیفیت افزایش رضایتمندی 35 درصد باقی مانده است.

فکر می‌کنید تا آخر سال‌جاری میزان رضایتمندی مشتریان چند درصد افزایش پیدا کند؟

پیش‌بینی ما برای بهبود کیفیت محصولات 15 درصد است و برای میزان رضایتمندی مشتریان پیش‌بینی 2‌درصدی داریم.

با کیفیت‌ترین و بی‌کیفیت ترین محصول ایران خودرو چیست؟

بی‌کیفیت‌ترین خودروی ما وانت باردو بود که جمع شد. باکیفیت‌ترین محصولات ما نیز که 80 درصد ساخت داخل هستند، رانا و 206 است. البته سوزوکی ویتارا و تندر 90 بهترین محصولات ما هستند اما میزان ساخت داخل آنها کمتر است.

بیشترین عیبی که در محصولات ایران خودرو یافت می‌شود مربوط به کدام قسمت از خودرو‌هاست؟

پیچیده‌ترین معایب، مشکلات الکترونیکی هستند و بیشترین عیب‌ها مربوط به گیربکس و دیسک و صفحه کلاچ است.

چرا؟

به دلیل پیچیده بودن تکنولوژی و نداشتن دانش فنی. قطعاتی که ما از پژو وارد می‌کردیم صرفا الکترونیکی بود که مجموعا 11 قطعه بود. وقتی ما ساخت این قطعات را داخلی کردیم بالاخره به ادامه تولید کمک شد اما دارای تکنولوژی لازم نبود. بخشی از قطعات الکترونیکی به نرم‌افزار برمی‌گردد. ما پیش از تحریم هیچ تجربه‌ای در زمینه نرم‌افزار و تعریف استراتژی‌های ECU نداشتیم و یکی از نقاط قوت تحریم این بود که سازندگان ما تلاشی در این زمینه داشته باشند البته که خطاهایی هم داشتیم. این موارد تجربیاتی بود که ما در طول زمان به دست آوردیم. نکته دیگر این بود که موجب شد ما جلوی تنوع در تأمین‌‌کننده‌ها را بگیریم یعنی اگر ما دو تأمین‌‌کننده قطعه الکتریکی داریم، از همین دو حمایت کنیم.

وزیر صنعت به آلمانی‌ها وعده داده‌اند که موتورهای آلمانی را روی خودروهای ایرانی سوار می‌کنند به شرط آنکه این موتورها ساخت داخل شوند. با‌توجه به شناختی که از زنجیره تأمین در ایران دارید، گمان می‌کنید که چقدر ظرفیت تحقق این وعده در کشور وجود دارد؟

ظرفیت تولید در ایران وجود دارد. سرمایه‌گذاری‌هایی که ما در تولید موتور و گیربکس کردیم، بسیار خوب بود. اما 2 باید به دو فاکتور توجه شود؛ دانش فنی و نوسازی تکنولوژی که هر دو نیاز به سرمایه‌گذاری دارند. به اعتقاد من تصمیم بسیار خوبی است زیرا آلمان کشوری است که به‌راحتی دانش فنی را منتقل می‌کند و می‌تواند تأثیر مثبتی بر صنعت ما داشته باشد.