اعتراض دیپلماتیک ایران به عربستان

دیدار وزرای خارجه جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی به گفته حسین امیر عبداللهیان معاون عربی و آفریقای وزارت امورخارجه ایران به دلیل اختلاف دو کشور در مورد تنظیم قیمت نفت و میزان تولید و عرضه آن در بازار به تعویق افتاد‌. لازم به ذکر است که پیش‌تر عربستان سعودی در ماه مه و به شکل رسمی از محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران به منظور دیدار و گفت‌وگو با همتای سعودی خود یعنی شاهزاده سعود الفیصل دعوت به عمل آورده بود‌. این دیدار که پیش از این هم به دلیل اختلافات عمیق دو کشور بر سر بحران سوریه به تعویق افتاده بود، به گفته امیر عبداللهیان و در مصاحبه با تلویزیون دولتی عرب زبان ایران به دلیل اختلافات مواضع دو کشور در مورد قیمت نفت و میزان تولید و عرضه آن در بازارهای جهانی مجددا به تعویق افتاد‌. 

امیرعبداللهیان در گفت‌وگو با شبکه العالم افزود: انتظار می‌رود کشورهای تولید‌کننده نفت در خلیج‌فارس تمام توان خود را برای جلوگیری از کاهش روزانه قیمت نفت در بازار به کارگرفته و از متاثر شدن اقتصاد کشورهای منطقه از این کاهش شدید قیمت در بازارهای جهانی جلوگیری به عمل آورند‌. گفتنی است که شاخص نفتی برنت در سال گذشته میلادی کاهشی 53 درصدی را تجربه کرده است.

عربستان سعودی و ایران در برخی از بحران‌های خاورمیانه خصوصا بحران جنگ داخلی سوریه اغلب در تقابل و رویارویی با یکدیگر قراردارند‌. در رابطه با بحران سوریه عربستان سعودی از جمله حامیان اصلی شورشیان و تروریست‌های مخالف بشار اسد به‌شمار می‌رود. این در حالی است که رییس‌جمهور سوریه از متحدان ایران است. در راستای این تضاد منافع برخی کشورهای عضو اوپک از جمله عربستان سعودی و کویت با پیشنهاد ایران در نشست 27 نوامبر اوپک در سال گذشته میلادی مبنی بر کاهش تولید و تلاش این کشور به منظور متقاعد کردن اعضا به حمایت از این پیشنهاد مخالفت کردند‌. 

لازم به یادآوری است که پیش از این و به دلیل اعمال تحریم‌های بین‌المللی علیه این کشور در اثر اختلاف ایران با قدرت‌های عمده جهانی در این زمینه تولید نفت خام ایران کاهش یافته است‌. براساس اطلاعات منتشر شده توسط بلومبرگ، ایران در ماه دسامبر سال گذشته میلادی روزانه دو میلیون و 770 هزار بشکه نفت خام تولید کرده، این در حالی است که متوسط تولید این کشور در سال 2011 میلادی روزانه سه میلیون و 580 هزار بشکه  بوده است‌. 

کاهش رشد اقتصادی چین و عرضه نفت مازاد که بنا بر تخمین امارات عربی متحده و قطر روزانه دو میلیون بشکه نفت مازاد به بازار عرضه می‌شود از جمله دلایل عمده کاهش قیمت نفت در بازار به شمار می‌رود‌. در همین ارتباط شاخص نفتی برنت که شاخص تعیین قیمت نفت بیش از نیمی از نفت جهان به شمار می‌رود با کاهش شدید قیمت مواجه شد‌. 

در رابطه با وضعیت قیمت نفت در بازار بیژن نامدار زنگنه وزیر نفت ایران در مصاحبه‌ای که در روز چهارم ژانویه با خبرنگاران داشت گفت: کاهش شدید قیمت نفت و عرضه نفت مازاد در بازار یک توطئه سیاسی بوده که قصد دارد با ضربه زدن به درآمدهای کشورش ایران را در موضع ضعف قرار داده و به منافع آن لطمه وارد آورد‌. پس از اظهارات زنگنه، حسن روحانی رییس‌جمهور ایران نیز ابراز داشت کشورهایی که مسئول وضع موجود در بازار نفت بوده و اعمال آنها از جمله دلایل اصلی سقوط شدید ارزش این محصول به شمار می‌روند از اقدامات خود پشیمان خواهند شد.

امیرعبداللهیان ادامه داد: شنیده‌های ما حاکی از آن است که برخی کشورهای منطقه با هماهنگی قدرت‌های فرامنطقه‌ای برای کاهش قیمت نفت در بازارهای جهانی طرح‌ریزی کرده‌اند‌. ما انتظار داریم عربستان سعودی نقش سازنده‌ای در جهت تنظیم بازار و بازیابی قیمت نفت ایفا کرده و به کشورهای تولید‌کننده نفت در منطقه کمک کند‌. 

معاون عربی آفریقای وزارت امورخارجه ایران در گفت‌وگوی خود با شبکه العالم ابراز داشت: به سعودی‌ها گفته‌ایم که نباید اجازه دهیم دشمنان به کشورها و منافع منطقه لطمه وارد کنند‌. همچنین از آنان خواسته‌ایم که با اتخاذ سیاست‌های سازنده در جهت تامین منافع منطقه عمل کنند‌. امیرعبداللهیان در مورد نخستین تعویق ایجاد شده در سفر برنامه‌ریزی شده ظریف به عربستان گفت: دلیل به تاخیر افتادن این دیدار در مرتبه نخست اظهارات غیر‌مسئولانه شاهزاده سعودی در مورد بحران سوریه بوده است.